logo-professioneel-begeleiden logo-professioneel-begeleiden
Filters

Alle artikelen - Abonneer je nu!

EXAMENS 2005-01 Volledige uitgave

INHOUD EXAMENS 2005-01 maart 2005 Examens in Vlaanderen Roger Standaert Het KCE evalueert met audits Nanny Geurts Het verschil tussen kennen en kunnen Jasper J. Termeer Examens in de vastgoedsector Maarten Stellingwerf Wat is…een toetsmatrijs? ​M.H.M. Altemühl-Booltink Leidt meer meten tot meer weten? Gerben van Lent Sekseverschillen in examenprestaties Karin Bügel Niet geslaagd, toch diploma Annie Kempers en Maarten Heinemann IN GESPREK MET PROF. DR. FONS VAN WIERINGEN, Jan van Dalen en Annie Kempers Gastcolumn - Een goed advies?  Karl Dittrich Literatuur Agenda Boekbespreking Verenigingsnieuws VOORWOORD Pisa Ton Luijten Zelden heb ik iemand in mijn kennissenkring horen zeggen dat het niveau van het huidige onderwijs beter was dan in zijn of haar tijd. Nieuw is die overtuiging niet, want ik heb de indruk dat die al opgeld doet sinds het overlijden van Aristoteles. Ook de journalistiek is voortdurend op zoek naar rampverhalen over de kwaliteit van ons onderwijs. Theo van Gogh had de gewoonte regelmatig zijn columns te beginnen met de zin: ‘Toen er nog onderwijs was in Nederland...’ Gevraagde en ongevraagde adviezen aan de minister hebben veel weg van een klaagzang over het gebrek aan kennisoverdracht, gedemotiveerde leerlingen, de teloorgang van het vmbo, het toenemend aantal dropouts, kortom: over de deplorabele staat van ons onderwijs. Maar in al die treurnis lezen we in de Sinterklaasweek 2004 ineens het volgende persbericht in de kranten: Nederland in top 10 wereldwijd onderzoek prestaties 15-jarigen. Een onverwachte surprise! Nederlandse 15-jarigen doen het internationaal gezien goed in wiskunde, lezen, natuurwetenschappen en probleem oplossen. Niet niks! In een wereldwijd PISA-onderzoek (Programme for International Student Assessment), gehouden in dertig OESO-landen in 2003, behoort Nederland tot de toptien en laten we bijvoorbeeld de USA, Duitsland en Frankrijk ver achter ons. Hebben we hier van doen met een betrouwbare indicator van leerlingprestaties? We mogen veronderstellen van wel. In elk geval hou ik al die privé-meningen voor allesbehalve betrouwbare indicatoren.Onderwijsonderzoeker Sandbergen vergeleek een kwaliteitsindicator ooit met ‘een controlelampje in een niet al te dure auto’: het gaat branden als er iets aan de hand is zonder dat de precieze oorzaak bekend is. Maar bij PISA ging er geen lampje branden. Houdt dat in dat de onderwijsmotor veel beter loopt dan wij veronderstellen? Behoort het Nederlandse onderwijs tot de toptien? Heeft het ook geen zin meer, Nederlandse jeugd naar buitenlandse scholen te sturen? Scoren we alleen maar hoog tijdens een momentopname bij een drietal vakken, en kunnen we een eindeloze discussie starten over de kwaliteiten en betrouwbaarheid van een dergelijk onderzoek? Of geeft ook deze PISA een scheef beeld?  

€ 6,95

Een goed advies?

Auteur: Karl Dittrich

In het rapport ‘Examinering in het Hoger Onderwijs’ spreekt de Onderwijsraad zijn bezorgdheid uit over het niveau en de kwaliteit van examens.De Raad doet dat, zoals altijd, grondig.Op basis van een eigen vragenlijst, bestudering van een reeks visitatierapporten uit WO en HBO, en van rapporten van de Inspectie Hoger Onderwijs wordt geconcludeerd… Ja, wat eigenlijk? Dat het slecht gesteld is met de examinering in Nederland? Nee, dat wordt niet beweerd. Dat er te weinig aandacht wordt gegeven aan examinering? Ja, soms. Dat we niet weten wat we meten? Nee, meestal weten we dat wel. Wat is dan het probleem? Het probleem van de grondige analyse van de Raad zit ’m in de uitkomsten. Zoals bij veel sociaal-wetenschappelijk onderzoek is de uitkomst omgeven met veel mitsen en maren. Natuurlijk kan niet altijd worden gegarandeerd dat elke toets goed is en natuurlijk is het ook niet zo dat de wijze van toetsing altijd goed aansluit op de leeren werkvormen. Maar deze problemen zijn van alle tijden! Een tweede probleem ontstaat doordat de Raad wil adviseren. Dan kan de uitkomst niet zijn dat er niets moet veranderen. Nee, een advies moet altijd tot een verandering leiden. Ook al zou men op basis van de uitkomsten van de analyse van de Raad kunnen volhouden dat het met de examinering en toetsing in het algemeen wel goed zit, dan nog moet er veranderd worden. Terecht? Ja en nee, is mijn (sociaalwetenschappelijk) antwoord. Ja, omdat het onderwijs uiteindelijk tot een bepaald niveau van kennis en inzicht moet leiden. Ik weet dat het bon ton is om daar wat meewarig over te doen. Het gaat niet meer om parate kennis, zo wordt beweerd, maar om het leren kennis te verwerven en toe te passen. En bovendien, vergeet de vaardigheden niet… Onderwijs heeft mijns inziens nog steeds de primaire taak kennis bij te brengen. Door middel van toetsing moet vervolgens worden bekeken of de student de noodzakelijke kennis heeft verworven. Hoe de student dat doet, vind ik vers twee: of men nou zweert bij het hoorcollege, bij probleemgestuurd onderwijs, bij afstandsleren via de computer of bij de hype van de vraagsturing, uiteindelijk moet er overal worden getoetst. Dat moet zorgvuldig en met overleg gebeuren. Daar moet de professional dus ook op worden aangesproken. Zoals de professional doelen heeft die met het onderwijs moeten worden bereikt, zo moet ook worden gecontroleerd of de studenten die doelen inderdaad hebben bereikt. De docent moet dus leren op welke wijze het beste kan worden gecontroleerd of de onderwijsdoelen zijn bereikt. Dat is een mooie opdracht voor een professional! De Onderwijsraad schiet volgens mij door als hij daarin een grotere rol voor de Examencommissie bepleit. Dat leidt opnieuw tot extra management en bureaucratie, waar vakbekwaamheid zou moeten worden gepropageerd. Ik zou de verandering dan ook zoeken in de trots van de docent om een mooie toets te ontwerpen! Dr. Karl Dittrich is voorzitter van de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO)
Gratis
lees meer

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte!

Op weg naar ruimte en vrijheid

Crisis als aanleiding om inzicht te vergroten in (je) identiteitswerk

Datum:
Locatie:

Download gratis deze white paper