Alle artikelen - Abonneer je nu!
Geen Script zonder Taal (juni 2017)
INHOUD Werkwoorden op de grens van autonomie, Jacobien Geuze De kracht van woorden, George Kohlrieser Deep Democracy, Louise Boelens “De grenzen van mijn taal zijn de grenzen van mijn wereld”, Willem Lammers Beter script herkennen in taal, Suzanne Bremmer-van de Kooij Betekenisgeving door taal als uniek menselijk talent, Antoinette van Reekum & Tin Vanderhoeven Geweld in de verzorging, Sonja Billmann Estafette interview, Vandaag: Matti Sannen, Tin Vanderhoeven TA-nieuws, Annick Vanhove Taal en script Het belang van taal en taalgebruik staat centraal in de transactionele analyse. TA is gebaseerd op het idee dat wij in transacties niet alleen informatie overdragen, maar ook betekenis. Die betekenis stamt uit onze perceptie, die vertekend is door onze ervaringen en geschiedenis. Die geschiedenis is gechunkt in scriptelementen. Het leren van transactionele analyse omvat niet alleen het leren van modellen, concepten en technieken, maar ook een persoonlijk leertraject waarin we ons ontdoen van oude percepties, en opnieuw leren horen en gehoord worden in het hier en nu. Ons gehoor weer op scherp zetten houdt in dat je leert niet alleen informatie maar ook de betekenis nu en de betekenis vroeger te ontwarren. Ik ben erg trots op deze editie van TA magazine, waarin wij wederom binnenlandse en buitenlandse TA-professionals aan het woord laten in originele artikelen over taal en scriptontwikkeling. Ons eigen redactielid Jacobien Geuze, coach, sociolinguïst en taalpatholoog, vertelt over het belang van grenswerkwoorden als signaal voor onderliggende scriptpatronen. George Kohlrieser, leiderschapsexpert en gijzelingsonderhandelaar, belicht hoe onze verhalen en woordgebruik ons gegijzeld kunnen houden in oude gebeurtenissen en herinneringen. Louise Boelens, sociaal psycholoog en jurist, biedt het werken met schijnbare oppositie in Deep Democracy aan, als aanvulling op TA. Willem Lammers, TSTA-P en ontwikkelaar van Logosynthese, geeft praktische woordoefeningen om los te komen van diepe scriptovertuigingen. Suzanne Bremmer, gespecialiseerd in jeugdzorg, laat zien hoe je kan werken aan het herkennen van scriptdrivers in het taalgebruik van je cliënt. Jacqueline van Gent, TSTA-C, gebruikt naast TA ook Relational Frame Theory om de psychische flexibiliteit en autonomie van haar klanten te vergroten. Kijk ook naar haar interview filmpje! De CTA-case van Sonja Billman schrijft over haar baanbrekende werk in een zorginstelling, om de cultuur van schuld en schaamte te doorbreken rond de behandeling van gehandicapten in Nederland. Het estafette-interview is deze keer met Matti Sannen, TSTA-O.
€ 6,95Wie ben ik Zelf? (maart 2017)
INHOUD Voorwoord, Marleen Dehondt en Patrick Odendaal Editorial, Sari van Poelje TA nieuws, Annick Vanhove Interview: Gloria Noriega - Hoeveel Zelf is er tussen cultuur en familiescript?, Sari van Poelje en Annick Vanhove Onderzoekscasus: Hoe TA bijdraagt aan talent spotting, Betty Lutke Schipholt Interview: Helena Hargaden – Het Zelf in ontwikkeling, Karen Bruyn Interview: Richard Erskine - Het Vitale, Kwetsbare en Sociale Zelf, Jacobien Geuze Interview: Chitra Ravi - Een Indiase blik op het Zelf, Koen Bosschaerts Een tipje van de sluier: Opleider Piet van Haaster aan het woord, Tin Vanderhoeven Verenigingsnieuws, Annick Vanhove Vooraankondiging Wie ben ik Zelf? In het Nederlandse taalgebied bestaat er al sinds 1979 een tijdschrift over Transactionele Analyse, eerst onder de naam Strook, en sinds vorig jaar onder de naam TA magazine. Dit was altijd een uitgave in eigen beheer van de Nederlandse Vereniging voor Transactionele Analyse (NVTA) en het Vlaamse Instituut voor Transactionele Analyse (VITA). Dit is het eerste nummer dat uitgegeven wordt door uitgeverij Kloosterhof. En daar zijn we trots op! Het thema van het voorliggende nummer is het Zelf en de invloed van familie en cultuur hierop. De redactie kwam op dit thema vanuit de vaststelling dat de spanning tussen wij-denken en ik-denken groter lijkt te worden. Op wereldniveau lijkt het alsof sommige politici aansturen op het sluiten van grenzen en het bouwen van muren, terwijl aan de andere kant burgers zich steeds meer organiseren om gezamenlijk actie te voeren. Ook in organisaties is die spanning zichtbaar. We zien organisaties groeien van het enkel aanbieden van eigen producten, naar het aanbieden van producten die in partnerschap zijn gecreëerd, naar een volledige deel (sharing) economie. Denk aan Apple computers, waar Steve Jobs uiteindelijk toestond dat er apps door derden werden ontwikkeld, en waardoor nu apps meer en meer worden gebruikt door mensen om kennis en kunde gratis te delen. Terwijl er een groeiend besef is, onder andere uit het ontrafelen van het menselijke gen, dat het verschil tussen mensen wezenlijk heel klein is, lijken mensen zich steeds nadrukkelijker als Zelf te willen profileren, onder andere op social media. Onder invloed van deze ontwikkelingen, is TA magazine op zoek gegaan naar Transactioneel Analisten die iets wilden delen over hoe het Zelf gezien wordt in hun cultuur. Wordt het Zelf gezien als kern van identiteit, waarin culturele invloeden alleen een buitenste schil vormen? Of bestaat er überhaupt een Zelf zonder een relatie tot de Ander? Met andere woorden, construeren we iedere keer een Zelf afhankelijk van met wie we in contact zijn? We zijn trots dat vier bekende TA-denkers uit verschillende werelddelen hun gedachten over het Zelf met ons willen delen: Gloria Noriega belicht de invloeden van generaties van familiescript op ons Zelf-concept; Helena Hargaden legt de relatie tussen de ontwikkeling van een kind, volgens Daniel Stern, en de overdracht en projectie die daar later uit voortvloeien; Richard Erskine legt de link tussen het Vitale, Kwetsbare en Sociale Zelf; Chitra Ravi ziet het Zelf als een collectie eigen ervaringen die onze identiteit vormen en onze relatiepatronen tot anderen bepalen. Daarnaast in dit nummer, naast opleidings- en verenigingsnieuws, een tipje van de sluier over opleider Piet van Haaster en de onderzoekscasus van Lutke Schipholt over het herkennen van talent en groeipotentieel.
€ 6,95De helende relatie (december 2016)
INHOUD De helende relatie, Sari van Poelje TA-nieuws De kracht van de ontmoeting, Lieuwe Koopmans Heling door werking met het veld, Robert Stamboliev Ik kan geen kant meer op, Linda Hoeben Liefde in begeleiding, Sabine Meulenbeld Liefde 3D, Han den Dekker Zelfheling in relaties, Elly Voorend Relationele principes in TA, Charlotte Sills en Heather Fowlie CTA in de praktijk - De rollen omgedraaid, Audrey Peters Interview met Servaas van Beekum: Groepen helpen onze individuele wonden te helen, Tin Vanderhoeven Een tipje van de sluier...Interview met Theo van der Heijden, Tin Vanderhoeven Verenigingsnieuws Opleidingsagenda De helende relatie Een van de de meest indrukwekkende workshops die ik ooit heb gevolgd, was de workshop van Pearl Drego op het EATA-congres in Maastricht. Voor een volle zaal sprak zij over heling door middel van verhalen. Zij sprak over het co-creëren van verhalen met de vrouwen in de slums, om de positie van deze vrouwen te verbeteren. Ik herinner me niet zozeer de inhoud van wat ze zei, maar meer nog de manier waarop zij dit deelde. Het leek alsof de cadans van haar verhaal ons allen in contact bracht met een dieper weten. Iedereen was onbeschaamd in tranen, in contact met elkaar, terwijl er geen oefening aan te pas was gekomen. Ik verliet de zaal in verwondering, 30 jaar oud, met een besef van de kracht van heling via congruentie tussen inhoud, relatie, intentie en, bij gebrek aan een betere omschrijving, ziel. Deze ervaring sloot aan bij mijn eerste ‘opleiding’. Toen ik 15 jaar oud was, ging ik in de leer bij wat we nu een ‘heler’ zouden noemen. Miriam was een arts, met een specialisatie in Oosterse geneeskunde en acupunctuur, in een tijd waarin dit nog uitzonderlijk was. Iedere dag na schooltijd ‘assisteerde’ ik haar. Ik zette koffie en thee in het kleine keukentje, en als er een klant binnenkwam, zei Miriam: “Deze personen zullen zeggen dat ze hiervoor komen, maar als je goed kijkt zie je dat ze daar en daar blokkeren.” Terwijl ze mensen behandelde, vertelde ze verhalen. En iedereen verliet haar praktijk met een rust die zij daarvoor niet kenden. Haar lessen inspireerden mij om niet het voorbestemde pad van jurist of econoom te bewandelen, maar psychologie te studeren, en later, transactionele analyse. In mijn werk nemen heling en verhalen nog een grote plaats in en ik probeer dit ook over te brengen naar mijn studenten. Bij het leren van transactionele analyse zie ik dat de meeste mensen verschillende fasen doorlopen, met een steeds dieper besef van de aard van helende relaties. In een eerste fase zijn mensen meestal gericht op inhoud, methoden, technieken. In een tweede fase zie ik dat het leren vaak verschuift naar de onderlinge relatie en dynamiek. In een derde fase keren de meesten zich naar binnen, vanuit een bewustzijn dat de heling van de innerlijke relatie, de uiterlijke relatie zal beïnvloeden. Voor een aantal is een vierde fase het terugvinden van de relatie met een meer spirituele helende kant die onze intuïtie leidt. In dit TA magazine staat heling centraal. Lieuwe Koopmans schrijft over de kracht van de ontmoeting, Linda Hoeben over de heling in lichaamswerk en Charlotte Sills deelt haar visie op relationele TA. Sabine Meulenbeld verkent de inzet van liefde binnen een therapeutische setting en Han den Dekker belicht Liefde in 3D. Elly Voorend geeft een inkijk in de ondersteunende kracht van het Enneagram bij heling, terwijl Robert Stamboliev beschrijft hoe je met de helende kracht van ‘het veld’ aan de slag kan. Verder interviews met Servaas van Beekum, een tipje van de sluier met Theo van der Heijden en de CTA-case van Audrey Peeters. Dit is ons dubbeldikke Kerstnummer, ter viering van het eenjarige bestaan van TA magazine. Dankzij jullie bijdrage hebben wij dit eerste jaar de doelstelling van kwaliteitsverbetering kunnen waarmaken. De doelstelling voor jaar twee – doelgroepverbreding - lijkt ook te worden gerealiseerd. Uitgeverij Kloosterhof is zo onder de indruk van ons TA magazine, dat zij vanaf januari onze uitgever willen worden. Het NVTA- en VITA-bestuur hebben dit aanbod aangenomen omdat ze op deze manier TA ruimer in de wereld kunnen zetten. Voor jullie als lezers betekent dat meer lezersgemak, een nog professioneler magazine, en toegang tot de digitale versies van de andere tijdschriften van Uitgeverij Kloosterhof! Voor ons als redactie is dit de kroon op ons werk: vanaf maart wordt het TA magazine onder 40.000 professionals verspreid. Dank je wel geweldig redactieteam! De redactie is ook bezig met het digitaliseren van alle Strooks vanaf 1979. Dit project wordt uitgevoerd door twee van onze vluchtelingvrienden, onder begeleiding van Maurits Baeyens, onze webmaster. Verderop in het magazine kun je het verhaal lezen over hun vlucht uit Pakistan. Wij verzamelen volop donaties om dit project mogelijk te maken. Op het feest van 40 jaar TA opleiden in Nederland en Vlaanderen ontvingen we de eerste gulle giften. Wil ook jij doneren, dan kan dat op de webpagina ‘Donatie Strooks’ via de crowdfundinglink https://gogetfunding.com/strooks/. Niet twijfelen, gewoon doen. Tenslotte: wij zijn altijd op zoek naar mensen die hun verhaal over theorie en toepassing van TA willen delen. Voor volgend jaar staan er weer vier prachtige nummers op de rol. Klim in de pen – je wordt door de redactie op alle mogelijke manieren begeleid in het schrijven. Jouw succes is ons succes .☺Je kan de thema’s van 2017 bekijken op: TA magazine 2017 oproep auteurs. Wij zijn ook op zoek naar nieuwe redactieleden. Het is leuk afwisselend werk, in een geweldig team. We hebben veel plezier en tussendoor maken we een geweldig tijdschrift. Stuur de redactie een mail als je meer wilt weten: redactie@tamagazine.eu
€ 6,95Macht en onmacht in organisaties (september 2016)
INHOUD Voorwoord - Macht en onmacht noodzakelijk voor groei, Sari van Poelje TA-nieuws Zelfsturing in teams, Fenno Meijer De Heldere Driehoek, Vieve ter Laak Macht en onmacht in organisaties, Sandra Wilson CTA in de praktijk - Leiderschap loont!, Liesbeth de Jong Interview met Hugues Lesot: Lessen uit Frankrijk - TA is geen sekte, Tin Vanderhoeven Een tipje van de sluier...- Interview met Harry Gerth, Tin Vanderhoeven TA systemisch of niet, Sander Reinalda versus Joost Levy Opleidingsagenda - september 2016 - januari 2017 Verenigingsnieuws Macht en Onmacht in Organisaties In mijn praktijk als organisatieadviseur en executive coach komt het thema macht en het gevoel van onmacht vaak terug. Macht kan volgens mij gezien worden als: een gevolg van een positie in de hierarchie van een systeem; een gevolg van invloed in de relatie, of een gevolg van de overdrachtsrelaties voortkomend uit script. Een gevoel van onmacht kan volgens mij voortkomen uit incongruentie tussen positie, relatie en gezonde overdracht. Bijvoorbeeld, je kan een hoge positie hebben maar je onmachtig voelen in de relatie tot je bestuur. Of je kan aantoonbaar veel invloed hebben in de relatie tot je baas, maar je door de overdracht die nog voortkomt uit je oorspronkelijke familie onmachtig voelen. Mensen hebben hele gemengde gevoelens ten aanzien van macht, en hele negatieve gevoelens ten aanzien van onmacht. Maar als je geen onmacht ervaart zal er weinig stimulus zijn om te groeien naar gezonde uitoefening van je macht. In de artikelen in dit themanummer besteden we met name aandacht aan de gevolgen van machtsmisbruik en aan manieren om uit de onmacht te stappen. In Zelfsturing in Teams beschrijft Fenno Meijer de onverwachte gevolgen van zelfsturing als reactie op de bezuinigingen in de zorg, en opties om dit in de toekomst te voorkomen. In de Heldere Driehoek ontwikkelt Vieve ter Laak een praktisch en concreet stappenplan om machteloosheid om te buigen in autonomie bij coachingsklanten. Sandra Wilson stelt in Macht en onmacht in organisaties dat we moeten komen tot een model van gedeelde macht tussen leiders en volgers, onder andere door de overdrachtsrelatie te bewerken. In het thema-interview vertelt de voormalig voorzitter van IFAT, Hugues Lesot, hoe de Franse TA-vereniging reageerde op de beschuldiging van sektegedrag aan het adres van IFAT door de Franse overheid. Liesbeth de Jong laat zien hoe je met heldere contracten en een gezonde strookhuishouding een gemeentelijke organisatie kan ombuigen van een spelmatig systeem naar een autonoom systeem. Naast ‘Een tipje van de sluier’ waarin je kennismaakt met Harry Gerth vind je in dit nummer ook TA-nieuws, en opleidings- en verenigingsnieuws. Dit nummer van TA magazine is opnieuw liefdevol samengesteld door de redactieleden.
€ 6,95Autonomie en de veranderende rol van opvoeders (juni 2016)
INHOUD Voorwoord - Het leren van autonomie is een relationeel gegeven, Sari van Poelje TA-nieuws Trauma Informed Parenting: psychologische training helpt pleegouders, Mica Douglas Versterking van autonomie van cliënten met een verstandelijke beperking; de begeleider aan zet, Danielle Peppink & Wisse Tanis Geweldloos verzet in gezinnen, Marij Peeters en Jos ten Vergert CTA in de praktijk - Student als winnaar: TA studiebegeleiding in praktijk, Koen Bosschaerts Docentengedrag bepaalt leerresultaten - Interview met Henk Tigchelaar, Jacobien Geuze Grenzen aan de autonomie in educatie - Interview met Giles Barrow, Tin Vanderhoeven Een tipje van de sluier...- Interview met Roos Ikelaar, Tin Vanderhoeven Opleidingsagenda - juni - oktober 2016 Het leren van autonomie is een relationeel gegeven Toen wij dit thema kozen in de redactie, was onze aanname dat de rol van opvoeders aan het veranderen is. Onder invloed van globalisering, digitalisering en demografische veranderingen, verschuiven de verantwoordelijkheden voor opvoeding en de grenzen van wat opvoeding te noemen is. Het imago van opvoeders verandert ook. Zoals Jacques Barzum zei: “Teaching is not a lost art, but the regard for it seems a lost tradition.” Toch blijkt een gegeven overeind te blijven: de relatie tussen opvoeder en kind staat centraal om de ontwikkeling van autonomie te realiseren. In dit TA magazine over de veranderende rol van opvoeders en autonomie blijken alle auteurs te benadrukken dat autonomie een relationeel gegeven is: Trauma Informed Parenting van Mica Douglas gaat over de psycho-educatieve training die zij heeft ontwikkeld voor pleegouders. De centrale stelling is: de relatie tussen pleegouders en pleegkind bevordert autonomie, als de pleegouders ook leren hun eigen gedrag en de patronen in de relatie te onderzoeken. De begeleider aan zet van Danielle Peppink en Wisse Tanis laat zien hoe TA-concepten kunnen worden gebruikt om hulpverleners van mensen met een verstandelijke handicap te helpen om over te stappen van een controlerende naar een permissieve begeleiding. Geweldloos verzet in gezinnen van Marij Peeters en Jos ten Vergert doet de methode van Omer uit de doeken, waarbij ouders leren uit een dysfunctionele symbiose te stappen door functionele gedragspatronen in te zetten. Met TA winnen als student, de CTA-casestudie van Koen Bosschaerts, laat een praktische toepassing zien van TA in de studiebegeleiding van een leerling, waarbij het creëren van een +/+ relatie centraal staat. In het thema interview met Henk Tichelaar ligt de focus op het vergroten van scriptbewustzijn van leraren zodat ze de autonomie van leerlingen in de klas kunnen bevorderen. In de column van Giles Barrow trekt hij van leer tegen scholing en de objectificatie en vermarkting van educatie, om een pleidooi te houden voor een relatie waarin nataliteit centraal staat. Een tipje van de sluier gaat dit keer over Roos Ikelaar, met sturen versus loslaten als thema.
€ 6,95De grens over (maart 2016)
INHOUD Even voorstellen…De nieuwe redactie Voorwoord: Responsible connectedness, Sari van Poelje TA-nieuws Column: We merken er niets van, Karen Bruyn Als de communicatie er is, doet de inhoud er niet meer toe, Linda Hoeben High Five: Integratie van asielzoekers in Vlaanderen, Joke Deprez, Mil Rosseau, Rik Rosseau Autonomie is ook afhankelijkheid, Lieuwe Koopmans Sociale dialoog – werken met immigranten families in Italie, Roberto Bestazza en Dela Ranci Guerilla Aid - Nieuws van het front, Marieke Splinter CTA in de praktijk - Het vergelijkend scriptstelsel in praktijk, Florence Roisin - Van Loon Een tipje van de sluier... - Interview met Marijke Arendsen Hein, Tin Vanderhoeven Opleidingsagenda - maart-juni 2016 Responsible connectedness Toen ik een aantal maanden geleden verhuisde naar Zweden, wist ik niet dat ik van geprivilegieerde wereldreizigster zou verworden tot een migrant. Ik heb in tien verschillende landen gewoond, spreek zes talen en beschouw de wereld als mijn speelveld. Toch had ik niet de impact verwacht van het verlies aan familie, vrienden, taal en culturele identiteit. Ik sta in de rij met alle andere migranten om een bankrekening te openen, voor de tandarts, voor een SOFI-nummer. Ik voel me soms bevrijd, soms verloren en kan me slecht indenken hoe je deze verwarrende regelgeving door komt als je uit een volstrekt andere cultuur komt. In 2009 waren er ongeveer 19 miljoen immigranten in de EU. Jaarlijks kwamen er ongeveer 500,000 illegale migranten de EU binnen. Vorig jaar trok meer dan een miljoen vluchtelingen naar Europa. De meesten komen uit Syrië, Soedan en Somalië. De verwachting is dat deze golf van migratie nog jaren gaat duren. Op menselijk vlak bloed mijn hart als ik de verhalen hoor uit de vluchtelingenkampen op Lesbos, of in Hongarije en Vlaanderen. Onze fundamentele waarde in Transactionele Analyse ‘Ik ben OK, Jij bent OK’ is als meer abstract begrip makkelijk vol te houden. Maar een antwoord vinden op de sociale, politieke of economische vragen die de migrantengolf oproept vind ik moeilijker. We lijden onder de paradox van begrenzing. In de transactionele analyse hebben wij het over externe en interne grenzen van een systeem. De bedoeling van Europa was om het ‘goede verkeer’ over de interne nationale grenzen te stimuleren, zoals handel, arbeidskrachten en materialen. En om het ‘slechte verkeer’ over de externe grens naar Europa gezamenlijk te verminderen, zoals criminaliteit. Maar als je tegelijkertijd aan de permeabiliteit van je interne en externe morrelt, creëer je onveiligheid, agitatie en intrige. De paradox tussen openheid voor anderen versus behoud van eigen identiteit is niet oplosbaar. We kunnen alleen samen in dialoog een optimale balans vinden. Iedereen begrijpt dat mensen die door oorlog of een grof gebrek aan mensenrechten vluchten uit hun eigen land, onder de VN conventies recht hebben op internationale hulp. Maar... Wie biedt de hulp? Aan wie? Wanneer? Voor hoe lang? Wat het verwarrend maakt is dat wij vier dialogen tegelijk voeren: Een humanitair debat over hulpverlening, menselijk leed en het delen van rijkdom. Een veiligheidsdebat over terreurdreiging en begrenzing. Een arbeidsmarkt debat over de mogelijk negatieve effecten op inkomen, pensioen, sociale zekerheid versus positieve effecten op ondernemerschap, demografie en arbeidskrachten. Een sociaal cultureel debat over (diffusie van) waarden en identiteit. Dit leidt tot discussies over de noodzaak om integratie criteria te verscherpen en soms tot polarisering van extremisme en nationalisme. Een van mijn dilemma’s is wiens rechten de overhand krijgen. Tijdens de Nieuwjaars festiviteiten in Duitsland, maar ook in Zweden en Finland, hebben bendes jonge mannen, merendeels migranten, georganiseerde seksuele molesterings campagnes gevoerd tegen vrouwen. Meer dan 1000 vrouwen hebben aangifte gedaan. De veronderstelling is dat veel meer vrouwen lastiggevallen zijn. De Duitse politiechef in Keulen heeft deze berichten proberen te onderdrukken. Hij is uiteindelijk ontslagen, maar de berichtgeving over deze aanvallen op vrouwen haalde aanvankelijk nauwelijks het nieuws. De angst was dat anti migrant sentimenten in Europa zouden op laaien en dat de sympathie voor DAESH (voormalig ISIS) zou groeien. Hoe verhouden de rechten van vrouwen zich ten aanzien van de rechten van migranten in Europa? Wie maakt deze afweging nu? We leven in een complex web van onderlinge afhankelijkheid. We kunnen geen van allen onschuldig en onafhankelijk blijven in deze dialoog. Mijn grootste zorg is dat deze debatten niet worden gedifferentieerd, en dat mensen liever grijpen naar simplistische moraliteit boven meerdimensionele ethische complexiteit. Ik hoop dat we met dit TA magazine een bijdrage kunnen leveren aan deze dialoog.
€ 6,95
