logo-professioneel-begeleiden logo-professioneel-begeleiden
Filters

Alle artikelen - Abonneer je nu!

Geld zegt meer dan je lief is

Auteur: Saskia Teppema

Geld maakt gelukkig. Geld maakt ongelukkig. Over geld wordt minstens zoveel nagedacht als over seks. Te veel, te weinig of precies goed? Om daar achter te komen kan de volgende oefening wellicht helpen. Want... gaat het wel over geld? Ooit deed ik een workshop bij de onlangs overleden astroloog Peter Delahay. Hij was een bijzondere man die mij op een andere manier naar geld en de betekenis van geld heeft laten kijken. We deden een oefening. De vraag was: wat heb je met geld? Lenen, uitlenen, weggeven, verdienen, over de balk smijten, sparen, veel geld, weinig geld, in een sok stoppen, beleggen... De vragensteller schreef al mijn antwoorden op. Het was een boeiende inquiry die van alles uitlokte. Vraag iemand naar zijn geld en je komt van alles te weten. Inderdaad, onze ziel kwam bloot. Die van mij soms met schaamrood en die van mijn partner met ongeloof. Ik was oprecht verbaasd mezelf te horen zeggen wat ik van geld vind: “Ach, geld is maar geld. Geld is het slijk der aarde, toch?“ Toen we elkaar het hemd van het lijf hadden gevraagd en ons afvroegen waar dit heen ging, moesten we ons eigen schrijfsel pakken en ‘geld’ vervangen door ‘energie’. Dat was een eerste confrontatie met de link tussen mijn diepere zelf en het vanzelfsprekende geld. Energie! Ja, want ik had soms de mond vol van iets wat ik belangrijk vond, maar daar geld aan uitgeven, ho maar. Hoezo, congruent? Maar dat was nog niet alles. Toen nogmaals de streep erdoor en ‘energie’ vervangen door ‘liefde’. Op zich was dat snel gepiept, maar het gesprek dat we daarna met elkaar voerden, duurde tot ver na de theepauze. Het was een onthullende ontdekking hoe buitenwereld en binnenwereld verbonden zijn en welke spelletjes wij rond geld speelden. “Ik leen niet graag geld uit. Je moet maar zien of je het terugkrijgt en er komt altijd gedoe van.” Dit wordt toch wel een hersenkraker op het moment dat daar ‘liefde’ staat. Hoezo? Stel dat ik niet léén, maar gééf, komt er dan ook gedoe? En waarom leen ik uit en geef ik niet weg? Deze oefening haalt een streep door allerlei vanzelfsprekendheden. Ik laat de gedachte binnenkomen wat het met me zou doen als ik ‘liefde’ gewoon weg ga geven in plaats van uit te lenen. Want geef ik eigenlijk wel liefde weg? Of zit daar toch een randje retourverwachting aan vast? “Ik vraag nooit aan iemand geld te leen. Bedelen komt niet in mijn woordenboek voor.” Mijn maatje klinkt stoer. Maar nu? Om liefde vragen? We krijgen een openhartig gesprek over de relatie van mijn gesprekspartner. Haar man heeft haar nogal teleurgesteld. Ze hebben zich beiden teruggetrokken op hun eilandjes. “Zou het nog lukken, wat liefde lenen...?” probeer ik. Ze moet lachen. “Leuke workshop dit, ik geloof dat ik er iets van begin te begrijpen...” ■ Saskia Teppema is redactielid van het Tijdschrift voor Coaching en werkt als trainer, executive coach en organisatieadviseur vanuit haar eigen bureau Teppema Executive Coaching. www.saskiateppema.nl
Gratis
lees meer

Levenskunst (volledige uitgave, 20 artikelen)

INHOUD THEMA 'LEVENSKUNST' (december 2014) Christa Anbeek over kwetsbaar leven, Jakob van Wielink ”Meneer Staudt, bent u nu gelukkig?” Viktor Staudt Marcel Hendrickx over perfectionisme, Jikke de Ruiter Levenskunst in kunst en coaching, Mirjam Dirkx Levenskunstig of deugdethisch? Sijtze de Roos IK-ANDER Coaching rondom kanker, Inge Hidding Positieve psychologie: Just take the first step, Marga Rijken Leven met verlies en hoop, Ericka Kuyters Coaches zijn ook mensen Maak kennis met jezelf als levenskunstenaar, Irene van Meijgaard ORGANISATIE Opdrachtgevers aan het woord, Hélène Stapert In gesprek met Nicolas Mansfield, Mirjam Dirkx & Jakob van Wielink Hoe coach ik een stagnerend team? Marijke Lingsma & Roy de Brabander Levenslessen in de praktijk, Marijke Lingsma MAATSCHAPPIJ In gesprek met Laurens Knoop, School of Life, Jikke de Ruiter Werk maken van je leven, Geertje Couwenbergh Kübler-Ross over stervensbegeleiding, Jikke de Ruiter Daan Roovers over de betekenis van werk, Jikke de Ruiter Jezelf zijn op de werkvloer: het werkt, Dirk Waterval Betere mensen, Sijtze de Roos Levenskunst? “Meneer Staudt, bent u nu gelukkig?” Met deze vraag opent Viktor Staudt zijn artikel. Deze vraag wordt hem regelmatig gesteld, nadat hij vijf jaar geleden een zelfmoordpoging overleefde. Een depressie verhinderde dat hij zijn eigen geluk kon waarnemen. In zijn persoonlijke verhaal laat hij zijn worsteling zien en hoe oneerlijk het leven soms kan zijn. Maar wat is geluk, wat is levenskunst? Vanuit de redactie kwamen vele antwoorden. Levenskunst is de andere kant van doodsangst, het accepteren van de donkere kant van het bestaan. Het is een vorm van leren omgaan met jezelf. Levenskunst is het antwoord op de vraag: hoe moet ik leven? Het gaat om zelfzorg, praktische wijsheid, kracht, schoonheid, ontwikkeling, loslaten, vertrouwen, hoop en genieten. Allemaal waar, maar per persoon en per situatie verschillend. Met dit kader ging de redactie op pad om het thema ‘Levenskunst’ voor u te ontrafelen. We beginnen deze verkenning met een interview met professor Christa Anbeek. Zij spreekt over ‘overlevingskunst’ en zoekt naar de betekenis van levensgebeurtenissen die op voorhand betekenisloos lijken. Deze zoektocht vormt voor haar de basis van wat we levenskunst kunnen noemen. Marga Rijken beschrijft hoe de positieve psychologie levenskunst weer anders benadert. Deze stroming gaat ervan uit dat je je gelukkiger voelt als je bouwt op je sterkten en deze inzet voor zaken die voor jou van waarde zijn. Op die manier creëer je betekenis voor jezelf en anderen.Veel huidige opvattingen impliceren min of meer dat je een ‘gelukt’ leven zelf in de hand hebt. Paul van Tongeren zet in zijn boek ‘Leven is een kunst’ deze notie op scherp: “Het leven is ‘een hele kunst’, (…) dat bestaat in de misschien wat melancholieke erkenning dat de mens het wezen is dat niet klopt, zodat het ‘ware geluk’ voor hem niet is weggelegd, al hoeft dat (…) momenten van geluksgevoel niet uit te sluiten.” Na deze verkenning spitsen we het thema meer toe op de coachpraktijk. Marcel Hendrickx stelt dat problemen als stress, piekeren en burn-out vaak te herleiden zijn tot één kernpatroon: perfectionisme. Hendrickx beschrijft hoe coaching zo’n belemmerend patroon kan doorbreken. Inge Hidding legt de link tussen universele thema’s die horen bij de ziekte kanker en levenskunst, en maakt de vertaalslag naar diverse coachmethodieken.Tot slot willen we u in deze uitgave inspireren met een paar verrassende visies en toepasselijke initiatieven. Zo laten we generatie Y aan het woord en Laurens Knoop, oprichter van School of Life: een veilige plek waar alledaagse levensvragen richting krijgen. En Viktor, is hij nu gelukkig? Gelukkig wordt hij van “alles wat aan de eenzaamheid voorbij gaat. Juist in de donkerste maand van het jaar”. Een mooie overweging om mee te nemen in het nieuwe jaar. Fijne feestdagen!

€ 6,95

Boekbespreking: 'Betere mensen'

Auteur: Sijtze de Roos

Succes en gezondheid zijn begerenswaardige zaken. Geen wonder dat mensen daar sinds mensenheugenis naar streven. Vaak gaat dat niet van een leien dakje. Het helpt dan als de omstandigheden gunstig voor je uitvallen, de mensen om je heen je vriendelijk gezind zijn en je omgeving genoeg stimulansen biedt om je aan op te trekken of creatief tegen af te zetten. Het helpt ook als je toevallig op een gunstig genenpakketje mag bogen en in een ‘goed nest’ geboren bent. Dat heb je niet allemaal in de hand, dus moet je het tij wel een beetje mee hebben. Van oorsprong verwijzen de woorden ‘succes’ en ‘gezondheid’ naar een ‘gelukkig bestaan, zowel mentaal als fysiek’. Maar de betekenis van die woorden is geleidelijk verschoven. Tegenwoordig worden succes en gezondheid veeleer opgevat als ‘producten van persoonlijke, liefst bewuste en doelgerichte inspanning’. Zo komt de zorg voor en het onderhoud van de gezondheid meer dan voorheen voor verantwoordelijkheid van het individu. En, mocht het misgaan, en de regering haar zin krijgen, ook nog zo veel mogelijk voor diens rekening. Keuze Gezondheid is heden ten dage een keuze en koopwaar bovendien. Dat vindt Trudy Dehue, hoogleraar wetenschapsfilosofie aande Rijksuniversiteit Groningen. “Gezondheid”, zo stelt ze in een recent interview (Köhler, 2014), “is te koop. En je moet zelf kiezen of je gezond wil blijven. Overheid en ziektekostenverzekeraars vinden dat we (zelf) aan preventie moeten doen. Sporten. Bewegen. Niet te veel eten.” En zo zien we hoe een deel van het mensdom – vooral zij die het niet echt nodig hebben – zich preventief behangt met sensoren, zodat men direct kan meten of men wel op en top fit is, of dat er toch een donker ziektewolkje aan komt drijven. Zelfzorg moet. Want het ligt aan ons. Stomme pech telt niet, net zo min als een gebrekkige opvoeding, een nare omgeving, een beperkt verstand, een krakkemikkig gestel, of de gevolgen van ongezond werk dat men om den brode niet kan weigeren. We zijn, kortom, verplicht het lot in eigen hand te nemen, zoals de ondertitel luidt van Dehue’s (2010) beroemd geworden boek over de depressie-epidemie die sinds kort over Europa raast. Leefstijlbeleid Met de verschijning van haar laatste boek ‘Betere mensen’ deed Dehue (2014) dit jaar opnieuw van zich spreken. Opnieuw is haar boodschap krachtig, helder en niet bijzonder aangenaam. Als gevolg van een complexe combinatie van maatschappelijke ontwikkelingen is het nu de ‘verweesde burger’ die de volledige last van zijn succes of falen, en van zijn gezondheid of ziekte, heeft te dragen. Dehue ontmaskert deze schijnbaar zo emancipatoire ontwikkeling als de minder fraaie achterkant van individualisering, en bespreekt in extenso de ideologische vooronderstellingen die erachter schuilgaan. Uitvoerig beschrijft ze hoe wetenschap en industrie dicteren wat gezond is, en hoe vervolgens de overheid de burger verantwoordelijk stelt voor het tijdig inkopen en consumeren van alle pillen of diensten die de gezondheid herstellen of, liever nog, preventief tot grote hoogte opvoeren. Omstandigheden tellen niet. Collectieve gezondheidszorg of overheidszorg voor een hygiënisch milieu zijn ‘niet meer van deze tijd’. De burger is immers mondig, goed opgeleid en zeer wel in staat om voor zichzelf te zorgen. Daar is de overheid niet bij nodig. Maar hoe komen dit soort opvattingen over ziekte en gezondheid eigenlijk tot stand? Dehue voert ons in zeven hoofdstukken langs invloeden die uitgaan van wetenschappelijke modellen en diagnostische categorieën (zoals DSM-5), van de biologische psychiatrie, van de geneesmiddelenreclame en van het ‘leefstijlbeleid’ zoals dat door de overheid wordt gevoerd. Als voorbeeld behandelt zij de spectaculaire opkomst van ADHD bij volwassenen; een relatief nieuw, snel om zich heen grijpend verschijnsel waar dikke vraagtekens achter te plaatsten zijn. Noblesse oblige ‘Betere mensen’ is, hoewel goed geschreven, geen gemakkelijk boek. De strikte redeneertrant, de zorgvuldige wetenschapstheoretische onderbouwing en de uitvoerige documentatie vereisen van de lezer aandacht en doorzettingsvermogen. Maar al lezend word je wel een stuk wijzer. Wat Dehue te zeggen heeft is zonder meer relevant voor coaches. Naar mijn indruk beweegt coaching zich namelijk meer en meer op het hellende vlak tussen gezondheid en ziekte, zoals blijkt uit de opkomst van preventief en curatief coachen bij stressverschijnselen en burn-out. Daar komen verschuivingen in de aanbodzijde nog bij. Het aantal psychotherapeuten dat zich – vanwege de afnemende vraag naar therapie, of om verzekeringstechnische redenen – op de coachingsmarkt begeeft, neemt snel toe. Zo maken coaches deel uit van een complex weefsel van opvattingen en praktijken, die van invloed zijn op de perceptie van succes en gezondheid. Daarmee zijn ze principieel medeverantwoordelijk; ook voor de ontsporingen waar Dehue de aandacht op vestigt. Het is nodig om daarvan op de hoogte te zijn. Noblesse oblige. ■ Sijtze de Roos is President van ANSE en redactielid van het Tijdschrift voor Coaching. Literatuur • Dehue, T. (2014). Betere mensen: Over gezondheid als keuze en koopwaar. Amsterdam/Antwerpen: Augustus. • Dehue, T. (2010). De depressie-epidemie: Over de plicht het lot in eigen hand te nemen  (8e dr.). Amsterdam/Antwerpen: Augustus. • Köhler, W. (2014). Lang leve de afwijking: Interview met Trudy Dehue. In: NRC-Handelsblad 14 juni 2014, pp. W4-W5.
Gratis
lees meer

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte!

Op weg naar ruimte en vrijheid

Crisis als aanleiding om inzicht te vergroten in (je) identiteitswerk

Datum:
Locatie:

Download gratis deze white paper