logo-professioneel-begeleiden logo-professioneel-begeleiden
Filters

Alle artikelen - Abonneer je nu!

Column: Maakbaarheid

Auteur: Dr. Marc Schabracq, Roos Schabracq MD

De beperkte maakbaarheid van de wereld is zo langzamerhand een cliché. Er zijn vele redenen voor deze beperkingen, maar de belangrijkste liggen waarschijnlijk in jezelf. De geringe capaciteit van je bewustzijn, zintuigen en bewegingsapparaat, waardoor je maar een ding tegelijk kunt. Zoals onze moeder en grootmoeder placht te zeggen als ze iets niet meteen ging doen: “Ik heb maar een paar handen.” Om je met dat ene ding bezig te houden, kun je geen welbewuste aandacht aan de rest besteden. Welnu, dat doe je door jezelf eindeloos te herhalen en er vaste meningen en relaties op na te houden. Door je elke dag weer, in dezelfde volgorde, in door en door vertrouwde situaties te begeven en vrijwel alles zich telkens op dezelfde wijze te laten voltrekken. Verder let je absoluut niet op alles buiten de situatie en doe je alsof alles daar hetzelfde blijft. Zo kun je voor de afhandeling van die situaties telkens volstaan met een min of meer vaste aanpak, die je vervolgens uitbesteedt aan je automatische piloot. Vaardigheid heet dat. Zo blijft je welbewuste aandacht vrij voor dat ene waar je je wel mee bezig wilt houden. Daardoor kun je een volwaardig maatschappelijk leven leiden, met voldoende aandacht voor wat er telkens aan de hand is. Gezien de beperkte capaciteit van je lichaam en bewustzijn is dit eigenlijk een hele prestatie. Overigens kun je je welbewuste aandacht en je lichaam per uur verhuren aan de meest biedende. Dan heet het werk. Of prostitutie. Dingen telkens op dezelfde wijze doen, doe je niet alleen. Iedereen om je heen doet dat ook. Op een vergelijkbare wijze ook. Dat heet cultuur. Cultuur als zo doen wij dat. Cultuur als de gedeelde achtergrond die het mogelijk maakt samen welbewust bezig te zijn met datgene waarmee we ons bezighouden, de figuur van onze aandacht. Zo delen we een werkelijkheid, die ons beheersbaar, begrijpelijk en zinvol voorkomt. Deze werkelijkheid onbeperkt vertimmeren berooft ons van onze vaste achtergronden. En daarmee van onze vaardigheden. En van onze beheersing, begrip en betekenissen. Het maakt ons machteloos. Daarom is absolute maakbaarheid geen vruchtbare optie. Kunnen we dan helemaal niet veranderen? Natuurlijk wel. En wel door met onze welbewuste aandacht onze vaste zienswijzen op te schorten en tot beter passende zienswijzen te komen. Dat gaat niet vanzelf. Dat moet je leren. En dat heet wijsheid. Dr. Marc Schabracq (www.humanfactor.nl), specialist in de menselijke kant van organisatieveranderingen, publiceerde circa 30 boeken en voltooide, samen met Roos Schabracq MD, onlangs een boek over leidinggeven aan oudere medewerkers. Momenteel zijn zij bezig aan een boek over wijsheid. Roos specialiseert zich in coaching en de menselijke factor in de ICT.
Gratis
lees meer

Een wereld vol wonderen

Auteur: Petra de Bruijn

Het leven reikt verder dan onze invloed. Het geboorteproces maakt dit soms pijnlijk zichtbaar. Een zwangerschap, een nieuw leven, ontstaat zonder dat wij het voor het zeggen hebben. Zo simpel is het, zo complex tegelijk. Er zijn wel bepaalde methodieken ontwikkeld om de kans op een zwangerschap toe te laten nemen, maar die blijven beperkt. Er bestaat geen formule om het leven op te wekken. Wij bepalen niet of, en wanneer. Ik ben op dit moment 22 weken zwanger. Als het aan mij had gelegen was ik al eerder zwanger geweest. Ik voel mij dan ook dankbaar voor de groei van dit hummeltje in mijn buik. Ik ben me ervan bewust dat niet iedereen dit mee kan of mag maken. Het is zo kwetsbaar. Nog niet eerder zag ik onder ogen hoe ingenieus de natuur in elkaar zit en dit hele proces begeleidt. Van de overrompelende moeheid tot aan de gelukshormonen toe. Alles heeft een functie, is op elkaar afgestemd. Zonder dat ik het precies kan doorzien, kan voorspellen wat de volgende stap gaat omvatten. Het leven wordt voorwaarts geleefd maar achterwaarts begrepen. Kan het nog indrukwekkender? Overgave. Prachtig en angstig, soms zelfs frustrerend tegelijk. Ik betrap mezelf erop hoe lastig het is om, bij iets zo wezenlijks als de ontwikkeling van een kind, de controlebehoefte los te laten. Ik kan niet anders, dat is helder, maar steeds opnieuw voel ik de neiging opkomen. Eerst ging het over het zwanger worden zelf: wat kan ik doen zodat het gebeurt… Inmiddels komt het naar boven als de fijnste kinderkamer willen maken, de perfecte crèche vinden, zo goed mogelijk het moederschap invullen… Het zo graag goed willen doen voor dat kleintje in mijn buik, maakt het hoofd wakker en alert. Dat hoofd is gericht op controle, op zekerheid en geeft niet snel op. Maar het leven is niet zeker. Overgave aan de natuur. Ook aan mijn natuur, mijn innerlijk weten. Bewustzijn op wanneer mijn hoofd de rest van mijn zintuigen, mijn intuïtie, buitenspel dreigt te zetten en op die momenten steeds weer terugkeren naar wat ik ‘weet’. Vertrouwen zonder dat ik het hoef te ‘begrijpen’. Dat zie ik als mijn opdracht als moeder. Wat is dat soms lastig. Nu al. En wat is het leerzaam. Controle, misschien wel de grootste menselijke illusie van deze tijd. Met gepaste nederigheid bezie ik de grootsheid van de natuur. En ervaar ik hoe bijzonder dat is, en hoeveel respect dat verdient. Aan de natuur heeft ieder van ons zijn of haar leven te danken. Ze omvat ons, terwijl we er zelf onderdeel van zijn. Wat een wereld van wonderen. Petra de Bruijn is redactielid van het TvC, en senior coach en opleider bij SchoolvoorCoaching. www.schoolvoorcoaching.nl
Gratis
lees meer

Maakbaarheid in kunst en coaching

Auteur: Mirjam Dirkx

Maakbaarheid. Een woord waar ik van kan genieten, een woord dat verwachtingen oproept. Boeiende artikelen, nieuwe coachingstechnieken, muziek, beelden, performances … alles is te maken. Wat een inspirerend vooruitzicht is dat, wat een optimistische aanjager van creativiteit! Maar als alles te maken is, is alles dan ook maakbaar? De componist William Basinksi besloot in 2001 wat achterstallig onderhoud te verrichten; hij wilde zijn oude tapes met korte herhalende geluidsfragmenten – ook wel loops genoemd – digitaliseren. Maar terwijl hij de oude magneetlinten afspeelde en opnam, sprongen de kleine metaaldeeltjes van ouderdom spontaan van het lint. Tot Basinksi’s ontzetting hoorde en zag hij de tapes onder zijn handen ontbinden. De wegvliegende metaaldeeltjes sloegen gaten in de loops en namen het geluid op de tapes geleidelijk aan over. Dit fascinerende proces, van geluid dat aan het vergaan is, bleef hij opnemen totdat de loops op de oude tapes bijna verdwenen waren. “The music is dying” zei Basinski. Het schokkende, tergend langzame en oncontroleerbare uiteenvallen van akkoorden en melodieën, is aangrijpend én van een grote schoonheid. In het uiteenvallen wordt een nieuwe compositie geboren: de ‘Disintegration Loops’. Zes stukken variërend in lengte van twintig tot negentig minuten, die zowel vergankelijkheid als creatie in zich herbergen. De ‘Disintegration Loops’ hebben nog een extra lading meegekregen door de historie. Toen de compositie net af was en Basinski deze beluisterde, zag hij op datzelfde moment de Twin Towers vanuit het raam van zijn New Yorkse appartement in elkaar storten. Zo is deze compositie onlosmakelijk verbonden geraakt met nine-eleven, en zie je op YouTube bij het zoeken naar Basinski’s meesterwerk ook de beelden van de stofwolken van de in elkaar stortende wolkenkrabbers. Maakbaar? Ja en nee. Basinski had geen invloed op het proces van ontbinding, de  oorspronkelijke loops waren niet meer te redden. Wij als coaches hebben geen invloed op het ‘verlies’ wat onze cliënten lijden. Ontslag, burn-out, conflicten, of de meer persoonlijke verliezen zoals scheiding, overlijden en ziektes; hiervan zijn we enkel en alleen getuigen. We kunnen er slechts met mededogen naar kijken, wetende dat het leven zo zijn eigen ´loops´ neemt. Maar William Basinski heeft ook iets nieuws gecreëerd uit het desintegrerende geluid; hij heeft een compositie gemaakt van datgene wat aan het ontbinden is. Hij heeft bewezen dat er nieuwe muziek kan ontstaan uit oude vergane tapes. Daarmee heeft hij een geweldige ode gebracht aan de maakbaarheid. En inspireert hij mij om te kijken wat voor nieuwe muziek er kan ontstaan uit de halfvergane sporen van het verleden, van mijzelf, van mijn cliënten. Hoe er nieuwe loops kunnen worden gemaakt na ontslag, na strijd, na falend functioneren. Hoe uit de echo’s van deze gebeurtenissen steeds weer iets nieuws kan ontstaan, doordat oude gewoontes worden afgelegd en hernieuwde perspectieven tot hernieuwde zingeving leiden. Maakbaarheid met een deemoedig oog voor alles wat niet-maakbaar is. Daarin schuilt voor mij de schoonheid van ons vak. ■ Mirjam Dirkx is coach counselor en schreef samen met Annemijn Birnie het boek ‘De Muzen aan het Woord’, over het gebruik van beeld en muziek in coaching, therapie en training. Ze geven scholing voor ervaren coaches en therapeuten in het werken met de muzen. www.demuzenaanhetwoord.nl
Gratis
lees meer

Technologie (volledige uitgave, 20 artikelen)

INHOUD THEMA 'TECHNOLOGIE' (maart 2014) De tirannie van transparantie, Jochum Damstra De app als sleutel tot het maakbare zelf, Catrien Spijkerman Opvoeden tot het virtuele milieu, Sieneke Goorhuis-Brouwer God der Techniek, Saskia Teppema De techniek van effectief coachen, Alex Engel IK-ANDER Experimenteren met zelfcoaching, Gwenda Schlundt Bodien Een ervaring met i-Health, Alex Engel Spinoza’s praktische filosofie toegepast op verslavingszorg, Saskia Teppema Non-duale coaching en therapie, Alexander Zöllner Onder druk wordt alles vloeibaar Techniek in kunst en coaching, Mirjam Dirkx ORGANISATIE Gewoon een spelletje?, Herman Koster Coachen in een technische omgeving, Bert Smeets Leanteamcoaching: praktische organisatiecoaching, Aty Boers & Marijke Lingsma Informatietechnologie en humanisering, Ad Maas MAATSCHAPPIJ Discipline kun je uitbesteden, Jikke de Ruiter Zelfsturing: van binnen naar buiten, Cobi Brouwer Techniek, de mens en de rol van de coach, Ad Maas Van begrip tot behandeling?, Harm Krugers Viktor Frankl over de zin van het bestaan, Jikke de Ruiter Sneller, slimmer, sterker  Mensen ondergaan cosmetische ingrepen om mooier te worden. Wielrenners gebruiken doping om de Tour de France te winnen. En met een pilletje proberen studenten door dat lastige examen heen te komen. Wat vindt u van zulke verbetertechnologieën? Wat kan wel, en wat kan niet, en waarom eigenlijk niet? Met deze vragen opent de ‘SuperMensTest’ van het Rathenau Instituut. Bovenstaande voorbeelden geven aan hoe de technologie in ons leven sluipt en ons, soms ongevraagd, voor ethische kwesties stelt. Yvonne Zonderop geeft op haar site www.onsdigitaleleven.nl een overweldigend overzicht van de vele gebieden waar de technologie haar intrede heeft gedaan. Technologie beïnvloedt de economie, de gezondheidszorg, de politiek en de wetenschap. Maar ook onze cultuur, waarden, omgangsvormen, relaties en ons zelfbeeld. Deze opmars is niet te stuiten en het is onbekend waartoe deze leidt. In deze uitgave proberen we zicht te krijgen op hoe deze onvermijdelijke maatschappelijke veranderingen hun weerslag hebben op de mens en het vak van de coach. Filosoof Jochem Damstra ziet een spanningsveld dat hij omschrijft als ‘de tirannie van de transparantie’. Hoe gaan we om met het ideaal van een transparante wereld versus het gevaar van controle en het overal zichtbaar zijn? Nieuwe waarden als participatie, passie en transparantie botsen met oude waarden als autonomie, authenticiteit en vrijheid. Dit vraagt van ons dat we weten wat we willen en kiezen voor een weloverwogen (digitale) identiteit. Hier ligt een taak voor de coach. Een andere zijde van de technologie vormen de praktische voordelen voor de coach. Met name de ontwikkelingen in de informatietechnologie en de technische hulpmiddelen kunnen het uitoefenen van het beroep gemakkelijker en efficiënter maken, aldus Alex Engel in zijn artikel. Denk aan de mogelijkheden van chat, skype, elektronische meetinstrumenten, serious games, op maat gemaakte learning blocks en apps. Hoe dat nu voelt om via de app ‘gecoacht’ te worden leest u in een ervaringsverslag van Catrien Spijkerman. Er zijn voordelen maar ik ben me ook bewust van de ongewenste gevolgen voor de samenleving, zoals ongelijkheid en het ontstaan van een maatschappelijke ratrace. Maar wie ben ik om te zeggen dat anderen niet hun voordeel mogen doen met de mogelijkheden die technologie biedt? Volgens de test van het Rathenau Instituut balanceer ik tussen de sociale speler en de vrijdenker. Hoe verhoudt u zich tot deze ontwikkelingen? Doe de SuperMensTest: www.rathenau.nl/nc/supermens-test

€ 6,95

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte!

Op weg naar ruimte en vrijheid

Crisis als aanleiding om inzicht te vergroten in (je) identiteitswerk

Datum:
Locatie:

Download gratis deze white paper