Alle artikelen - Abonneer je nu!

Auteur: Jikke de Ruiter

Mijn vader was psychotherapeut en als hoogleraar verbonden aan de Universiteit van Utrecht. Ik heb zijn boekenkast geërfd, met daarin werk van veel beroemde en beruchte psychologische en filosofische denkers. Als ik de omslagen bekijk, vraag ik me af wat wij coaches kunnen leren van deze grote denkers. Voor deze artikelenreeks pak ik elke keer een ander boek uit de kast om antwoord te vinden op deze onderzoeksvraag. Ik nodig je graag uit om deel te nemen aan deze speurtocht, in dialoog met onze traditie.

Als nieuwe voorzitter van de Nederlandse Orde van Beroepscoaches (NOBCO) vindt Ruud Polet het een grote eer om het coachvak verder te brengen naar een situatie waarin elke coach zich bij deze orde wil aansluiten. En waarin je als coachee uitsluitend een gecertificeerd coach wilt hebben. Ruud is zelfstandig en onafhankelijk coach-facilitator bij SPARQZ (motto: it takes SPARQZ to make a fire). Hij werkte vijf jaar bij de Consumentenbond en 26 jaar bij ING. Hij vervulde diverse managementfuncties in communicatie en leiderschapsontwikkeling. Dat gaf hem het inzicht dat oprechte communicatie, zelfbewustzijn, zelfreflectie en het geven en ontvangen van constructieve, regelmatige feedback cruciaal zijn voor het functioneren en de verdere ontwikkeling van mensen. Verleden Tien jaar NOBCO betekent voor mij een erkenning voor de professie coaching, voor het ontstaan van het vak en beroep dat coach heet. Coaching heeft zich ontwikkeld van een ‘probleemactiviteit’ (tien jaar geleden had je een probleem als je gecoacht werd) naar een ‘ontwikkelactiviteit’. De herkenning daarvan heeft ons de erkenning opgeleverd dat coaching een onmisbare kunde is om ons als mens te laten helpen in ons dagelijks leven en ons verder te ontwikkelen. Het is een mijlpaal dat het bedrijfsleven, de overheid, andere organisaties en natuurlijk ook individuen zelf zijn gaan inzien dat geld besteden aan coaching een investering is met een uitstekende return, en geen kostenpost. Heden We leven in toenemende onzekerheid door wat zich in de wereld afspeelt. Niets is meer zeker, alles ligt real time op straat, sociale media beheersen onze levens in toenemende mate. We hebben behoefte aan zelfreflectie maar we weten niet hoe. We willen spiegelen en sparren en hebben daar hulp bij nodig, maar durven die vaak niet in te roepen. We komen voortdurend twijfels en dilemma’s tegen en we kunnen niet kiezen. We weten niet eens dat we niet altijd (meteen) hoeven te kiezen. Coaches kunnen in die processen van grote waarde zijn door coachees te begeleiden naar waar (en soms wie) zij willen zijn. En dat zal alleen nog maar toenemen. Het is goed te zien dat nu ook Generatie X en Y het belang en nut van gecoacht worden zijn gaan ontdekken en daar veel waarde aan ontlenen. Toekomst Het beroep coach zal naar mijn stellige overtuiging verder blijven groeien, zowel kwantitatief als kwalitatief. Onderzoek en ervaringen zullen ertoe bijdragen dat het hebben van een coach de gewoonste zaak van de wereld is en als ‘dagelijkse bezigheid’ wordt gezien, zoals tandenpoetsen, regelmatig ‘onderhoud’ (laten) plegen. In zo’n omgeving neemt een organisatie als de onze alleen maar in belang toe. Als keurmerk (zowel voor opleidingen als voor accreditatie), als kenniscentrum, als initiator van onderzoek, als platform voor coaches om ervaringen en expertise te delen, als gezicht naar de samenleving en nog zoveel meer. Droom Mijn droom is dat ons beroep gezien en ervaren wordt als een belangrijk onderdeel van de samenleving. Dat bij ons aangesloten coaches worden beschouwd als het neusje van de zalm in de coachwereld. Dat coaches zich graag en automatisch bij ons aanmelden, zich laten certificeren en aan permanente educatie doen. En dat bedrijven, organisaties, instellingen en individuen automatisch kiezen voor een coach die bij ons geregistreerd staat. Je bijdrage Ik wil graag betrokken en zichtbaar zijn en openstaan voor signalen van ‘de buitenwereld’ en ook af en toe een signaal uitzenden naar die ‘buitenwereld’. De georganiseerde coaches laten voelen dat ze ertoe doen en dat het toegevoegde waarde biedt om bij ons aangesloten te zijn. En door alle relevante stakeholders ervan te overtuigen dat ze beter uit zijn met een NOBCO-coach.

Auteur: Annette Man-Mul

Efficiënte vergaderingen, gedeelde verantwoordelijkheid, draagkracht en een betere uitvoering van besluiten. Dat wil iedere organisatie. De sociocratische methode kan helpen dit te bereiken. Het recht op medezeggenschap is gekoppeld aan de plicht tot medeverantwoordelijkheid en geïntegreerd in de organisatiestructuur. Het is medezeggenschap in optima forma. Dat is ook een van de redenen dat de sociocratische kringmethode (SKM) als wettelijk erkend alternatief geldt voor een ondernemingsraad. Ongeveer honderd Nederlandse organisaties hebben de methode inmiddels omarmd. Een gesprek met Annewiek Reijmer, directeur van het Sociocratisch Centrum over deze bijzondere werkwijze.

Auteur: Petra de Bruijn

Ik merk steeds vaker, welke taal iemand ook gebruikt, dat ‘het verhaal’ dat iemand vertelt voor mij niet zo  interessant is. Ik denk dat veel van de verhalen die verteld worden ook voor de verteller al aan waarde hebben verloren, maar toch als een soort van informatie-update nog worden verteld. Wat is de reden dat we dit met elkaar in stand houden, vraag ik me af? Taal als communicatiemiddel wordt in mijn ogen ruimschoots overschat. Het effect van de vele verhalen is dat de stilte ondergesneeuwd raakt. Terwijl deze intiemer en veelzeggender kan zijn dan welke taal, welk verhaal dan ook. Communicatief krachtiger. Stel je maar eens voor dat de volgende bijeenkomst die je met iemand hebt in stilte wordt doorgebracht. Spannend. Wat zou daar kunnen ontstaan. Angstig misschien ook wel. Voor wat de toekomst brengt. Wie weet wat de ander denkt, voelt, vindt... over mij? Wie weet leidt deze spanning er (veelal onbewust) toe dat we elke ruimte, elk moment dat open ligt en daarmee een onduidelijkheid in zich heeft over de toekomst, proberen op te vullen met taal.  Wellicht raakt de stilte die wezenlijke onzekerheid aan, die we allen kennen, die van het niet-weten. En als we niet weten, hebben we geen controle, geen zekerheid. Dan valt veel stevigheid van ons weg. Zijn we dan wel goed genoeg? Om ertoe te doen, erbij te horen? Mogen we er dan nog zijn? De fragiliteit van het leven die helder wordt als we echt alleen zijn, als er niet voor ons gezorgd wordt, als we uitgestoten worden. Doodsangst. Zou het daarop terug te voeren zijn? En als het zo is dat taal de puurheid en de schoonheid van de stilte aantast, en we willen toch iets zeggen. Zou het dan niet mooi zijn om zo min mogelijk woorden te gebruiken, om zo ook de stilte haar plek te gunnen? Hoe meer stilte, des te krachtiger de boodschap. Als je niets weet, praat je veel. Als je wel iets weet, valt er niets te zeggen.                                            U.G Krishnamurti Petra de Bruijn is redactielid van het TvC, en  senior coach en opleider bij SchoolvoorCoaching. Zij werkt met als  focus de  ontwikkeling van ieders aanwezigheid en eigenheid; individueel, met teams en  binnen organisaties. Haar visie is dat wanneer ieders eigen bijdrage zichtbaar wordt, samenwerking tot zingeving en optimaal resultaat leidt. www.schoolvoorcoaching.nl

Auteur: Tim Theeboom, Bianca Beersma, Annelies van Vianen

Coaching is in de afgelopen twee decennia explosief gegroeid als vakgebied. De International Coach Federation schat dat er jaarlijks zo’n twee miljard dollar omgaat in de wereldwijde coachingsindustrie (International Coach Federation, 2012). In Nederland zijn er zo’n 40.000 coaches werkzaam (Schats, 2011) en als we kijken naar het groeiend aantal opleidingsinstituten blijft de aanwas van coaches voorlopig op z’n minst constant.

Auteur: Erik de Haan, Nadine Page

Het Ashridge Centre for Coaching en Vakgroep Management & Organisatie van de Vrije Universiteit presenteren de voorlopige bevindingen van het grootste kwantitatieve onderzoek naar de uitkomsten van coaching: 2.018 vragenlijsten ingevuld door cliënten (de coachees), 1.880 vragenlijsten ingevuld door bijbehorende coaches en 130 vragenlijsten ingevuld door bijbehorende sponsoren (leidinggevenden van de cliënten). De bevindingen op basis van een analyse van driekwart van de volledige dataset zijn als volgt: Er is grote correlatie tussen verschillende onafhankelijke waarderingen van de uitkomst van coaching (tussen cliënt & coach en tussen cliënt & sponsor, maar interessant genoeg niet tussen coach & sponsor). Net als in eerder onderzoek blijkt de coachingsrelatie de grootste voorspellende waarde te hebben voor de uitkomst van coaching. De ‘zelf-effectiviteit’ (het vermogen om zichzelf te motiveren) van de cliënt lijkt eveneens bij te dragen aan de uitkomst van coaching, want deze correleert significant met de uitkomst van coaching, zowel gescoord door de cliënt als door de coach. De zelf-effectiviteit van de coach correleert niet met de uitkomst van coaching volgens de score van de cliënt. Er zijn slechts kleine correlaties gemeten tussen persoonlijkheden van cliënt en coach in termen van MBTI en de gemeten sterktes van de coachingsrelatie, zelf-effectiviteit en uitkomsten van coaching. Gelet op de grote omvang van de eerste steekproef wordt verwacht dat al deze bevindingen ook geldig blijven voor de volledige dataset. Vandaar dat deze voorlopige bevindingen worden gepresenteerd, zodat de beroepsgroep er nu al haar voordeel mee kan doen. Gedurende de komende maanden worden zowel de gedane analyses getoetst als verdere analyses uitgevoerd onder gebruikmaking van het totale gegevensbestand. Zodra de definitieve bevindingen bekend zijn, zullen we deze publiceren in een uitgebreid artikel in het Tijdschrift voor Coaching.

Auteur: Mikel de Knegt, Liesbeth Rienties

Elke mediator of (conflict)coach komt regelmatig in de situatie dat patronen doorbroken moeten worden. Uitspraken als: “Het is altijd zo geweest”, en: “Het kan niet anders”, zullen bekend voorkomen. Kunnen vileine vragen in deze situaties patronen doorbreken? Naar de workshop dus! Tijdens de januari Monday Meetup in Seats2Meet.com Society 3.0 in Utrecht volgen dertien deelnemers de workshop ‘Spelen met de Veertig Vileine vragen’. De makers Philine Spruijt en Francine ten Hoedt van de CoachingCarrousel beloven ons, onder hun motto ‘Stop ronddraaien in cirkels, de antwoorden liggen in een hoekje’, te laten zien hoe wij ons eigen gedrag en dat van anderen op een positieve wijze kunnen beïnvloeden door elkaar op vileine wijze te bevragen. Hiervoor worden de kaarten uit de spellenreeks ‘Veertig Vileine Vragen voor…’ gebruikt. Er zijn negen varianten van het spel: … voor coaches, ondernemers, geliefden, teams, jezelf, ouders, de spin in ’t web, zzp´ers en ouders van zorgintensieve kinderen. Het tiende spel ‘Veertig Vileine Vragen voor conflicten’ is in april 2013 verschenen. Wat zijn eigenlijk vileine vragen? Volgens Spruijt en Ten Hoedt zijn dit vragen die je soms wel bedenkt, maar meestal niet stelt: ze zijn op het randje, pittig of scherp. Het zijn geen vrijblijvende vragen; als je ze stelt, ben je bereid om een gesprek aan te gaan, dat diepgaander is dan: “Hoe gaat het met jou?” “Goed en met jou?” Na de inleiding en de uitleg gaan de deelnemers in twee groepen uiteen om met de spellen te spelen. Bij vragen die je liever (nog) niet beantwoordt, bestaat de mogelijkheid om een regiekaart te gebruiken. Het valt op dat de regiekaarten zelden worden gebruikt. De deelnemers geven serieus antwoord, waarna er vanzelf vervolgvragen komen. Wat denk je van de vragen: ‘Wie is de opa of oma van jullie team?’ en ‘Wie is de baby?’ in het spel voor teams. Of van de vraag ‘Hoe voelt het om afgewezen te worden (voor een opdracht)?’ in het spel voor zzp’ers. Aan het eind van de middag is bijna iedereen stil; in gedachten verzonken over de vragen die we gekregen hebben of die we aan anderen gesteld hebben. Deze manier van vragen stellen lijkt tot reflectie aan te zetten. Ik zie nog een voordeel van het stellen van vragen met behulp van een set kaarten: de coach of mediator kan niet worden aangekeken op de gestelde vragen. Je cliënt trekt ze namelijk zelf van de stapel. En zoals eerder genoemd: door het antwoord op de gestelde vraag borrelen als vanzelf de volgvragen op. Het spel fungeert dan eigenlijk als een soort kapstok. Conclusie: de vileine vragen zetten een denkproces in gang, waardoor ongewenste patronen doorbroken kunnen worden. Meer informatie over de spellen op www.coachingcarrousel.com Mr. Mikel de Knegt is NMI register-mediator en conflictcoach gespecialiseerd in echtscheidingen.

Auteur: Edu Feltmann, Saskia Teppema, Jikke de Ruiter

Midden jaren zestig kwam Edu Feltmann in dienst van een adviesbureau, waar hij naar klanten werd gestuurd met als opdracht: kijk eens wat daar aan de hand is en schrijf er een rapport over. Hij merkte dat als je aandachtig naar de klant luistert en dan wat naïeve vragen stelt, men de neiging krijgt om dingen uit te leggen. Een gesprek ontstaat als vanzelf, evenals oplossingen, het geheim, de essentie en het leuke van adviseren. Een echt ‘adviesgesprek’ stimuleert de klant om zélf onbevangen en verwonderd, vanuit verschillende invalshoeken, te reflecteren over de vooronderstellingen en de voor hem ‘gewoon’ geworden interpretaties van de feiten en gebeurtenissen waarover de adviesvraag gaat. En zodoende bedenkt hij zelf een voor hem bevredigend antwoord op zijn adviesvraag.

Words, words, words Wittgenstein schreef: “The limits of my language means the limits of my world.” Bekijk tien bijzondere ‘TEDxTalks’ van linguïsten, data analisten en woordnerds die de alomvattende kracht van de taal verkennen, zoals Steven Pinker die vertelt over taal en denken en Mark Pagel die uiteenzet hoe taal het mensdom transformeerde. www.ted.com Werkgroep Coachingpsychologie De sector Arbeid en Organisatie van het Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP) heeft de werkgroep Coachingpsychologie opgericht. Deze werkgroep is op zoek naar de wetenschappelijke evidentie achter coaching. De werkgroep wil deze kennis onder de aandacht brengen van (aankomend) psycholoogcoaches die willen weten wat er bekend is over de werkzame ingrediënten van coaching. In het bijzonder is de werkgroep geïnteresseerd in coachingpsychologie: het toepassen van kennis over menselijk gedrag in de context van coaching met als doel om de praktijk van coaching beter te begrijpen en te verder te optimaliseren. Meer lezen: www.psynip.nl Words are very unnecessary Veel van onze oorspronkelijke ervaringen kunnen we niet met woorden uitdrukken. We zijn daarom als het ware gevangen in de taal. Tjeerd Vrielink ziet het als taak van kunstenaars om manieren te vinden die de begrenzingen van taal doorbreken en ruimte bieden aan het oorspronkelijke. Om zo glimpen van het voortalige te kunnen tonen. Als kunstenaar hoopt hij met zijn werk een mooi licht te werpen op de veelzijdigheid van de werkelijkheid. Meer informatie over zijn tentoonstelling: www.cultuurwerf.nl Jij! Schrijf zelf je eigen levensverhaal Naomi Albrechts. Zaandam: Attrakt, 2013. ISBN 978 94 605 1074 8 Je eigen levensverhaal schrijven is nog niet zo gemakkelijk. Daarom helpt dit boek je daarmee. Samen met de auteur maak je een reis, waarin je aan de hand van je eigen levensverhaal steeds meer ontspant, gelukkiger en krachtiger wordt en jezelf zelfverzekerd neerzet. Denken over duiden Inleiding in de hermeneutiek Hans van Stralen. Apeldoorn: Garant, 2013. ISBN 978 90 441 2897 0 De hermeneutiek is de oudste discipline die zich met het denken over de interpretatie van diverse fenomenen (teksten, kunstwerken, gedrag, juridische kwesties) heeft beziggehouden. In ‘Denken over duiden’ wordt het vruchtbare en actuele karakter van de hermeneutiek uiteengezet de lezers die graag hun kennis over interpreteren willen uitbreiden. Handboek groepsdynamica Een inleiding op theorie en praktijk. Jan Remmerswaal. Amsterdam: Boom/Nelissen, 2013, elfde herziene druk. ISBN 978 90 244 0232 8 Deze klassieker behandelt de hoofdthema’s uit de groepsdynamica, waaronder niveaus en interventies in groepen, groepsvorming, feedback, besluitvorming, conformiteit en het functioneren van teams. In deze elfde herziene druk is er ruime aandacht voor twee centrale onderwerpen binnen het vakgebied: communicatie en leiderschap. Bij de behandeling van de thema’s worden er op systematische wijze verbindingen gelegd met de praktijk. Progressie door zelfcoaching 14 beproefde experimenten om jezelf of je team vooruit te helpen. Gwenda Schlundt Bodien. Culemborg: Van Duuren Psychologie, 2013. ISBN 978 90 8965 192 1 Progressie door zelfcoaching is een praktisch pleidooi voor zelfredzaamheid. Het zet zelfcoaching neer als een goed alternatief voor professionele hulpverlening. Een veelbelovende aanpak, omdat mensen veerkrachtig zijn en kunnen veranderen. Dit boek reikt veertien zelfcoachingsexperimenten aan waarvan bewezen is dat ze werken. Een coachingscultuur ontwikkelen in organisaties Voor coaches en leidinggevenden. Peter Hawkins. Amsterdam: Boom/Nelissen, 2013. ISBN 978 90 244 0227 4 Veel organisaties besteden veel geld aan externe en interne coaching en staan onder druk om te laten zien dat dit zinvolle investeringen zijn. Een coachingscultuur ontwikkelen helpt daarbij. Verbaal judo Nooit meer met je mond vol tanden Hennie de Kler. Zaltbommel: Thema, 2013. ISBN 978 90 5871 660 6 ‘Verbaal judo’ leert je de basisprincipes van een gesprekstechniek die op een prettige en relatief eenvoudige wijze bedekte aanvallen kan neutraliseren. Die techniek is afgeleid van de principes van oosterse vechtsporten: soepel meebewegen met je tegenstander en soms helemaal uit het ‘gevecht’ stappen. Het is een even effectieve als elegante verdedigingskunst met een preventief effect. Zes talige coachingsmethoden toegelicht Door verwoording kun je ordening aanbrengen in de verwarring die gedachten en emoties kunnen oproepen; als het ware structuur aanbrengen in de soms chaotische werkelijkheid. De communicatieve, conceptualiserende en expressieve functies van taal zijn niet strikt te onderscheiden en vaak met elkaar verweven. Binnen coaching wordt taal aan de ene kant gebruikt specifiek als middel om te analyseren en te structureren. Aan de andere kant ligt meer de nadruk op het expressieve karakter van de taal, als middel om gevoelens te duiden, om emoties te verwoorden.In dit overzicht worden een zestal willekeurig gekozen, veel gebruikte talige coachingsmethoden toegelicht. Bronnen Meyer, H., Lindner-de Mul, A., Munters, A., Van Dijk, K., e.a., (2011). Groot Coachingsmodellenboek: 50 modellen voor ontwikkeling van lichaam en geest. Van Duuren Management. Nijmeegse werkgroep Taaldidactiek (1992). Taaldidactiek aan de Basis. Wolters-Noordhoff. Van Ass, S. (2011). Het coachingsmethodenboek. Uitgeverij Boom/Nelissen Denk niet tegen de ander, maar met de ander Socratische methode (of waarderende dialoog) ONTSTAAN. Ontwikkeld door de Griekse filosoof Socrates. `Ken uzelf’ was zijn adagium om de werkelijkheid echt te (leren) kennen en de authentieke kennis van het diepste zelf op te diepen. Socrates hielp als ondervrager bij het ‘geboren’ worden van inzichten en ideeën, als ware hij een vroedvrouw die een kind ter wereld helpt, door te masseren, te stimuleren, te laten pauzeren of juist door te zetten. DOEL. Door systematisch bevragen krijgt de coachee inzicht in gebeurtenissen en disfunctionele gedachten. Hij ziet in hoe hij redeneert en dat er meerdere interpretaties mogelijk zijn. Hierdoor ontstaat er twijfel over zijn opvattingen, kan hij verantwoording nemen voor zijn eigen denken en doen en eventueel verandering bewerkstelligen. WERKWIJZE. Altijd gerelateerd aan een concrete casus, een persoonlijke ervaring. De coach stelt zoveel mogelijk open vragen die beginnen met `wat’, `wanneer’, `hoe’, `waar’, et cetera. De `waarom’-vraag wordt expres niet gesteld, omdat er dan verondersteld wordt dat er snel inzicht komt of al aanwezig is, terwijl dit juist via langdurig doorvragen en reflecteren geleidelijk ontdekt moet worden. Het gaat er niet om wat gedacht wordt, maar hoe gedacht wordt. De coach heeft een oprecht belangstellende en onderzoekende houding, zonder ondervragend over te komen. Belangrijke basispunten zijn: voldoende tijd nemen om de dialoog diepgang te kunnen geven, de wereld door de ogen van de ander bekijken en ruimte maken voor nieuw denken. Er wordt niet gestreefd naar een beslissing, inzicht in en begrip voor elkaars denkbeelden is voldoende. DOELGROEP. De socratische methode is de meest toegepaste gespreksvorm in de cognitieve en gedragstherapie vanwege het open en nondirectieve karakter. Geschikt voor individuen geïnteresseerd in fundamentele reflectie, voor groepen met verschillende visies of groepen die impasse willen doorbreken. Sectoren: onderwijs, managementcommunicatie, organisatie, wetenschap, religie. Referenties Veraart-Maas, H. (2010). Socratisch coachen. Uitgeverij Amsterdam: Boom/Nelissen De mens als auteur van en acteur in zijn verhaal ZKM (Zelfkonfrontatiemethode, ook wel Zelfkennismethode) ONTSTAAN. Ontwikkeld vanuit narratieve psychologie, de wetenschap die onderzoekt wat de mens over zichzelf vertelt. Basisgedachte is: als je weet wat je oorsprong is, waar je staat en waar je naartoe gaat, ben je in balans. Grondlegger was hoogleraar persoonlijkheidspychologie Hubert Hermans, opsteller van de Waarderingstheorie. Deze theorie gaat ervan uit dat iedereen op zijn eigen manier betekenis geeft aan zichzelf, zijn omgeving en zijn leven. Er worden twee fundamentele persoonlijkheidsmotieven onderscheiden: het streven naar zelfbevestiging of zelfrealisatie, en het streven naar verbondenheid met de ander of het andere. DOEL. In zijn leven moet de mens vele keuzes maken, soms hele essentiële, die onzekerheid kunnen veroorzaken. Ook kan terugkerend gedrag leiden tot onzekerheid, disbalans of conflict. De ZKM geeft inzicht in persoonlijke motieven en beweegredenen en vanuit dit inzicht dat soms confronterend, soms bevrijdend kan zijn, handreikingen tot (gedrags)verandering. Dit leidt tot grotere bewustwording van persoonlijke doelen, beter onderbouwde keuzes en groter gevoel van controle over de zaken. WERKWIJZE. De coachee wordt uitgenodigd tot een methodisch zelfonderzoek via het vertellen van zijn levensverhaal. De coach brengt structuur aan in het verhaal en maakt de coachee bewust van zijn drijfveren. Centraal staat hoe de coachee de werkelijkheid beleeft en hoe hij hierop reflecteert. Zo ontstaat een innerlijke dialoog die tot een dieper inzicht kan leiden. De coachee inventariseert betekenisvolle ervaringen (waardegebieden) en kent hier systematisch gevoelens aan toe. Vervolgens analyseert hij de affectieve relaties tussen deze waardegebieden via zelfconfrontatie. Daarna volgt het veranderingstraject dat via bewustwording tot nieuw gedrag leidt dat uiteindelijk verankerd wordt. DOELGROEP. Deze methode kan worden toegepast bij studie-, beroepskeuze- en loopbaanvragen. Het biedt een intensieve reflectie, die vooral geschikt is voor rationele mensen om greep te krijgen op emoties. Het is echter ook een tamelijk technische methode die soms afschrikt. Het traject moet ook geheel worden afgewerkt, er kan niet in delen of sneller tempo gewerkt worden. Referenties Hermans, H.J.M., & Hermans-Jansen, E. (1999). Het verdeelde gemoed. Nelissen. Visser, H. (2003). De Zelfkonfrontatiemethode: een systematische vorm van zelfonderzoek bij studie- en beroepskeuze en loopbaanvragen. www.vis-a-vis.nl www.ZKMopleiding.nl Het zijn niet de problemen zelf die het ons zo moeilijk maken, maar de manier waarop we tegen deze problemen aankijken (naar de Griekse wijsgeer Epictetus) RET (rationeel emotieve therapie) ONTSTAAN. Vorm van psychotherapie, waarin zowel gedrag als gevoel een rol spelen. Grondlegger was Albert Ellis (1913-2007). Wordt ook wel Rationele Effectiviteits Training genoemd, maar in die naam ontbreekt het emotionele aspect. DOEL. Door middel van gesprekstechnieken geeft RET inzicht in je denksysteem en mogelijkheid tot verandering. Bijzonder is dat zowel inadequaat denken als disfunctioneel gedrag wijzigt, waardoor ook het ondermijnende gevoel verandert. Centraal staat de idee van cognitief uitdagingsproces. Werkt zowel curatief als preventief. WERKWIJZE. Iedere mens heeft irrationele kerngedachten (scripts), bepaald door aanleg en ervaringsleer. Deze zijn niet in overeenstemming met de werkelijkheid, kunnen problematisch en dwangmatig zijn en zelfs destructief. Het zijn vaak veeleisende opvattingen als `ik moet’, oordelen over zichzelf of een ander, rampscenario’s, generalisaties en lage frustratiedrempels. Deze irrationele gedachten kunnen worden aangepakt met behulp van bijvoorbeeld het ABC-model: Activating event, gevolgd door Consequence, waardoor Belief kan worden vastgesteld. In het 4G-schema wordt uitgegaan van Gebeurtenis – Gedachte – Gevoel – Gedrag. Samen met de coach toetst de coachee de gedachte en herformuleert deze tot een realistischere gedachte. DOELGROEP. Probleemsituaties betreffen onder andere stressklachten, paniekaanvallen, slaapstoornissen, functioneringsvraagstukken, faalangst, conflicten. Geschikt voor zowel eenvoudige als complexe vragen, mits de coachee bereid is kritisch naar zichzelf te kijken en moeite te doen om te veranderen. Irrationele gedachten kunnen zeer hardnekkig zijn, therapie vergt veel tijd en aandacht, bijvoorbeeld door huiswerkopdrachten. De methode werkt niet bij mensen die geneigd zijn om hun gevoel als waarheid te beschouwen. Referenties Ellis, A., & Backx, W. (2007). Moeten maakt gek. Pak zelf uw emotionele problemen aan. Ambo/Anthos. Bender, R., & Zandbergen, A. (2010). RET in actie: Groepsoefeningen voor trainers en begeleiders. Thema. www.ret-instituut.nl   Ontwapenend en verbindend Geweldloze communicatie ONTSTAAN. Ook bekend als Nonviolent Communication (NVC) of compassievolle communicatie. Ontwikkeld door Marshall Rosenberg die geïnspireerd werd door Carl Rogers en door vredesdenkers als Mahatma Gandhi en Martin Luther King. DOEL. Dit dynamische communicatieproces helpt je om elk moment, zowel privé als zakelijk, duidelijk te maken wat voor jou belangrijk is en waarom. Vooral in conflictsituaties zijn mensen geneigd om (vaak onbewust) taal op een reactieve manier te hanteren. Hierdoor ontstaat een negatieve spiraal waarin irritatie en boosheid toenemen en verzet en angst ontstaan. Doel is preventie van escalatie in het conflict, werken aan een oplossing en heling van relaties. WERKWIJZE. Geweldloze communicatie gaat uit van vier basiselementen: waarnemen, voelen, weten wat je wilt en verzoeken doen. Wat zijn de werkelijke feiten, wat betekenen ze voor iemand en welke behoeften zijn belangrijk? De oplossing van het probleem kan bestaan uit het doen van een verzoek dat tegemoet komt aan de ervaren behoefte. De coachee wordt uitgedaagd om eerlijk te spreken en empathisch te luisteren naar de werkelijke behoefte van zijn gesprekspartner, en niet te interpreteren, te oordelen of eisen te stellen. De methode geeft structuur en rust in een gesprek, voorkomt misverstanden en stelt respect voor elkaars behoeften en normen centraal. DOELGROEP. Zowel toe te passen op persoonlijk vlak (relaties; ook voor kinderen) als zakelijk (onderwijs, zorgsector, politiek). Ook geschikt als mediationtechniek. Referenties Rosenberg, M.B.(2011). Geweldloze communicatie, ontwapenend, doeltreffend en verbindend. Lemniscaat. www.geweldlozecommunicatie. org www.ncgc.nl Niet vechten met de coachee maar in de weerstand meegaan Motiverende gespreksvoering ONTSTAAN. Oorspronkelijk vanuit de verslavingszorg ontwikkeld door Rollnick en Miller in de jaren negentig, maar zeer effectief gebleken op meerdere terreinen. Uitgangspunt is dat verandering niet eenvoudig is. Mensen onderkennen hun probleem en missen vaak het zelfvertrouwen om het aan te pakken. De motivatie om te veranderen moet worden uitgelokt in plaats van opgelegd. DOEL. Deze op interactie gerichte methode biedt een directieve aanpak voor mensen die ontkennen, weerstand vertonen en ambivalent staan tegenover verandering door hun intrinsieke motivatie te bevorderen. WERKWIJZE. Verandering komt niet op gang door de coachee te confronteren met de nadelige gevolgen van zijn gedrag of sancties toe te passen, dit brengt eerder angst, schaamte of afkeer teweeg. Bedoeling is dat de coach de persoonlijke motivatiebron van de coachee weet te vinden door een open en bevestigende houding aan te nemen. De drie kernelementen zijn samenwerking, evocatie (in tegenstelling tot educatie) en autonomie. Hoe belangrijk vindt de coachee de verandering en in hoeverre heeft hij er vertrouwen in dat het zal lukken? De coach hanteert vier principes: empathie uitdrukken, discrepantie tussen gedrag en gewenste toestand ontwikkelen, meegaan met weerstand en persoonlijke effectiviteit ondersteunen. De technieken daarbij zijn: open vragen stellen, reflectief luisteren, bevestigen, samenvatten en verandertaal uitlokken. DOELGROEP. Zeer breed toepasbare techniek om mensen te stimuleren hun probleem aan te pakken. Bijvoorbeeld bij gezondheidszorg (gezondere levensstijl, alcoholmisbruik, stoppen met roken, afvallen en meer bewegen), depressie, angststoornissen, reclassering en opvoedingsproblemen. Hele korte behandeling lijkt geen blijvend effect te sorteren. Referenties Rollnick, S, & Miller, W.R. (2005). Motiverende gespreksvoering, een methode om mensen voor te bereiden op verandering. Ekklesia. www.ekklesia.nl   Lachen om je probleem is een prima medicijn Provocatief coachen ONTSTAAN. De grondleggers van het provocatieve coachen in Nederland zijn Jaap Hollander en Jeffrey Wijnberg die een prikkelende cocktail van humor en uitdaging serveren als de gebruikelijke ondersteunende coachingsstijl onvoldoende effectief is gebleken. DOEL. Versterkt het zelfvertrouwen en de zelfredzaamheid en vergroot de positieve kijk op de situatie. Brengt ruimte en relativering met uiteindelijk oplossing, beweging of acceptatie van het probleem. WERKWIJZE. De coach gedraagt zich als ware hij een nar die de coachee provoceert, uiteraard vanuit een basishouding van positieve acceptatie en waardering. Door absurde verklaringen en onhaalbare oplossingen aan te dragen daagt hij de cliënt uit diens zwakke punten tot in het belachelijke te vergroten. De groteske overdrijving kan niet gek genoeg zijn, hij gebruikt stereotyperingen en vooroordelen, hij brengt chaos in de denkstructuur, pakt onderwerpen die liever vermeden worden toch aan. Zo kan de coachee eindelijk tot de kern komen, de realiteit onder ogen zien en zelf initiatief nemen. Door de combinatie van warm contact, humor, uitdaging en vrije associatie ondervindt de coachee een bevrijding van zijn knellende probleem, de veerkracht blijkt groter dan gedacht. DOELGROEP. Geschikt voor mensen met halsstarrige problemen, die met andere coachingstechnieken niet verholpen konden worden. Lachen om jezelf brengt ontspanning en relativering, en hierdoor kom je sneller tot het wezenlijke probleem en bevrijding van het knellende keurslijf van je hardnekkige patronen. Referenties Hollander, J, & Wijnberg, J. (2006). Provocatief coachen. De Basis. Scriptum Books.

Auteur: Alexander Waringa, Anne Ribbers, Marjanne Peters

De huidige tijd van massaal internetgebruik maakt de weg vrij naar digitale coaching. Echter, niet iedere goede coach is ook een goede digitale coach. Het concept met de eCoachPro-methodiek bevat ingrediënten om online communicatie binnen e-mailcoaching effectief vorm te geven. In dit artikel bespreken we twee belangrijke aspecten uit de eCP-methodiek: het analytisch lezen en het strategisch schrijven. Door bewust met deze twee aspecten aan de slag te gaan, maak je het mogelijk om het geschreven woord in online communicatie effectief in te zetten binnen je eigen coachtrajecten.