Auteur: Gerrie Ham-Willemsen, Marie-Louise Magis
Gedragsstoornissen bij kinderen
Diagnostiek en behandeling voor de professional. Walter Matthys. Hogrefe, 2011. ISBN 978 90 797 2944 9
In de serie ‘Diagnostiek en behandeling voor de professional’ belicht een gerenommeerde deskundige verschillende aspecten uit de klinische praktijk, geïllustreerd door praktijksituaties en aangevuld met handige bijlagen en/of checklists. De serie is makkelijk leesbaar, mede door het gebruik van tekstkaders en margeteksten. Elk boek van de serie is voorzien van een digitale toets, die via internet gratis kan worden gemaakt en indien met goed gevolg afgelegd, voorziet in een certificaat ten behoeve van bij- of nascholing of (her)registratie van de lezer (mits BIG-geregistreerd). De auteur van ‘Gedragsstoornissen bij kinderen’, Walter Matthys, is emeritus hoogleraar aan de Universiteit Utrecht en was als kinder- en jeugdpsychiater jarenlang werkzaam in het UMC Utrecht waar hij veel ervaring heeft opgebouwd in de diagnostiek en behandeling van kinderen met gedragsproblemen. Een doelgroep die op gespannen voet leeft met ouders, leerkrachten en klasgenoten. Matthys stelt dat in tegenstelling tot veel symptomen van andere psychiatrische stoornissen op de kinderleeftijd de symptomen van de gedragsstoornissen niet waardevrij zijn. De ouders van kinderen met gedragsstoornissen worden er vaak op aangekeken en de kwaliteit van hun opvoeding wordt betwijfeld. Kinderen met een gedragsstoornis lopen risico op het ontwikkelen van stoornissen in het middelengebruik, maar ook op de ontwikkeling van een angst- of stemmingsstoornis. Vroege diagnostiek en behandeling is dan ook van groot belang voor het voorkomen van meer problemen. De symptomen kunnen dan immers stabiliseren, veranderen en afnemen. Matthys gaat zowel in op de theorie van oorzaak en gevolg, als op de diagnose en indicatiestelling. Met het verschijnen van de DSM-5 is het ‘DSM-interview’ niet meer actueel. Desondanks blijft zijn beschrijving van het classificerende dan wel beschrijvende diagnosticeren uiterst waardevol. Dit proces beschrijft hij in acht heldere stappen. Ten slotte zet hij de behandelingsmogelijkheden uiteen, met aandacht voor de farmacologische, gedragstherapeutische en systeemtheoretische elementen ervan.
Gerrie Ham-Willemsen – orthopedagoog in opleiding tot GZ-psycholoog en cognitief gedragstherapeut
Overprikkeld
Praktische strategieën om de wereld van je prikkelgevoelige kind te structureren. Carolyn Dalgliesh. Hogrefe, 2014. ISBN 978 90 797 2986 9
Carolyn Dalgliesh weet uit eigen ervaring hoe het is om een prikkelgevoelig kind in huis te hebben. Dit zal ongetwijfeld mee hebben geholpen bij het schrijven van zo’n duidelijk boek. Ze beschrijft kort maar krachtig, en in zeer begrijpelijke taal de kenmerken van autisme, ADHD, een sensorische integratie stoornis, OCD, angststoornissen en het profiel van ‘een beetje van alles’. Het is een verademing om te lezen dat het etiketje er eigenlijk niet toe doet, maar wel hoe je met de verschijningsvorm bij jouw kind kunt omgaan. Het ‘prikkelwerkblad’ is een handig hulpmiddel om goed in kaart te brengen wanneer en waardoor een kind overprikkeld raakt. Dit wordt als basis gebruikt om structuur aan te brengen in het leven van je kind, waardoor er meer rust komt in het gezin. Dangliesh hanteert de regel van het ‘Gouden Gereedschap’:
1. Hoe kan ik de activiteit voor mijn kind in hapklare brokken opdelen?
2. Kan ik afleidende stimuli (extern of intern) weghalen?
3. Welke visuele hulpmiddelen kan ik ontwikkelen bij deze taak?
Aan de hand van deze basis vind je in het hele boek ontzettend veel tips om direct mee aan de slag te gaan. Bijvoorbeeld: Hoe richt je de slaapkamer, de keuken, de speelruimte of de klas in? Hoe bereid je je kind voor op een feest of op een ontmoeting met onbekende mensen? Hoe bezorg je je kind (en daardoor ook jezelf en de rest van het gezin) een fijne vakantie? Ze besteedt veel aandacht aan de eigen kracht en creativiteit van het kind. Laat het kind meehelpen om een oplossing te bedenken: een goed begin om hem te laten wennen aan de nieuwe aanpak. Het boek is een bijzonder handig hulpmiddel voor ouders, maar ook leerkrachten en hulpverleners hebben na het lezen van dit boek een handvat om beter met een prikkelgevoelig kind om te gaan. Alle tips zijn duidelijk en per hoofdstuk beschreven. Hierdoor ervaar je ook als lezer hoe prettig het is als er structuur wordt geboden. Want per slot van rekening vaart iedereen wel bij structuur, duidelijkheid en enige vorm van regelmaat.
Marie-Louise Magis – coach en (mindfulness) trainer
