Voor u ligt een extra nummer van Examens, tijdschrift voor de toetspraktijk. Een speciaal nummer ter gelegenheid van het afscheid van de oprichter van dit blad, Henk van Berkel. Na ruim tien jaar het tijdschrift vol passie te hebben geleid, is Henk afgelopen maand met pensioen gegaan en heeft hij zijn redactionele activiteiten overgedragen. In zijn rol als hoofdredacteur en als redacteur van verschillende boeken over toetsing had Henk altijd de docent voor ogen, zodat artikelen optimaal bijdroegen aan de kwaliteit van het onderwijs. Het is daarom ook passend dat dit extra nummer uitkomt vlak voor het NVE-congres dat als thema kwaliteit van examinering heeft.
Dat het systeem van toetsing in het onderwijs van hoge kwaliteit moet zijn, wordt door iedereen die in het onderwijs werkzaam is, aangenomen. Hoe dat dan gerealiseerd moet worden is een andere vraag. Het realiseren van kwaliteit van toetsing is moeilijk. Toetsing betreft veel aspecten. Duidelijk is dat als een toets niet meet wat die zou moeten meten er geen sprake is van toetskwaliteit. Het meten van competenties moet met andere instrumenten dan het meten van kennis. Maar welke instrumenten kan je inzetten om toetskwaliteit te realiseren? In hoeverre is er sprake van toetskwaliteit als de toetsing niet bijdraagt aan het leren van leerlingen en studenten? Afhankelijk van de functie van de toets kan dat een rol spelen. Toetskwaliteit wordt ook bepaald door de afnamecondities. Werken de computers bij een digitale toets, zijn de surveillanten geinstrueerd over wat zij wel en niet mogen en moeten zeggen? De basis voor toetskwaliteit van een opleiding wordt vastgelegd in het toetsbeleid. De visie op toetsen is van betekenis voor de verdere uitwerking ervan in het onderwijs. Mijn idee is dat deze visie nog niet bij alle opleidingen even helder aanwezig is. De artikelen in dit nummer kunnen als input gebruikt worden om de visie van uw opleiding verder vorm te geven.
Dit nummer bevat bijdragen van auteurs die al eerder geschreven hebben voor EXAMENS en van auteurs die een bijdrage geleverd hebben aan het nieuwste boek van Henk van Berkel c.s. over toetsen in het hoger onderwijs. De bijdragen zijn kort en bondig en geven een goed beeld van de verschillende onderwerpen die de afgelopen tien jaar de revue van het tijdschrift gepasseerd zijn en die op verschillende manier een stukje van toetskwaliteit in beeld brengen.De redactieleden Harry Molkenboer en Alex van de Kerkhof hebben beiden een column voor dit nummer geschreven. Harry geeft aan dat toetsing niet zo zwart-wit is als we vaak door allerlei regeltjes willen doen geloven en Alex maakt duidelijk dat we het onze leerlingen en studenten soms wel heel erg moeilijk maken door de formulering van onze toetsvragen. Op de NVE pagina wordt het NVE register voor examenfunctionarissen aangekondigd. Tot slot in dit nummer drie introducties op de keynotes van het NVE-congres.
De redactie dankt Henk van Berkel voor zijn geweldige idee om dit tijdschrift op te richten. Bij een vereniging die staat voor kwaliteit hoort een tijdschrift dat bij deze ambitie aansluit. We hopen de weg die Henk met het tijdschrift is ingeslagen op een goede manier te vervolgen.
