REDACTIONEEL
Op het moment dat ik dit redactioneel schrijf, is de zomervakantie net begonnen voor Noord, Zuid en Midden, maar wanneer u deze DNM onder ogen krijgt draait het nieuwe schooljaar alweer alsof er geen vakantie is geweest. Het is eigenlijk een beetje als met het vieren van oud en nieuw aan het einde van een kalenderjaar. Het oude schooljaar wordt afgesloten en na de vakantieweken beginnen we, uitgerust en energiek, met (deels) nieuwe klassen en leerlingen, programma’s, misschien wel een nieuwe baan en met nieuwe voornemens. Maar net als bij oud en nieuw blijft ook veel hetzelfde en nemen we de vraagstukken, uitdagingen en ambities uit het oude schooljaar mee het nieuwe jaar in. Voor wat betreft de vraagstukken waar het onderwijs mee kampt, zitten er enkele taaie tussen, zoals de gevolgen van de covid-pandemie voor de leerachterstanden en motivatie van leerlingen, het lerarentekort en, in veel regio’s, de gevolgen van de demografische krimp. Stuk voor stuk uitdagingen waar de scholen verder mee aan de slag moeten en hun ambities mede op moeten afstemmen.
Terwijl deze vraagstukken ook het komende jaar veel aandacht vragen van de scholen en dus van DNM, besteden wij in dit nummer aandacht aan het inspectietoezicht, een thema waarbij iedereen toch al snel denkt aan onderwijskwaliteit in de zin van leeropbrengsten. Onlangs stelde de onafhankelijke begeleidingscommissie van het Nationaal Programma Onderwijs echter: ‘Onderwijsresultaten zijn belangrijk, maar op dit moment heeft het herstellen van de pedagogische relatie, de leermotivatie en het bieden van perspectief aan leerlingen de hoogste prioriteit’. Zonder relatie geen prestatie, aldus het Platform, en daarom is het belangrijk om veel aandacht te besteden aan het herstel en het versterken van de pedagogische relatie tussen leerling en leraar: ‘Herstel van die relatie levert meer duurzame resultaten op lange termijn. Zowel voor het inhalen van leerachterstanden als voor de strijd tegen structurele kansenongelijkheid.’ Het grote belang van het herstel van die relatie komt in ons themadeel over inspectietoezicht in verschillende bijdragen ook aan de orde. Vanuit uiteenlopende perspectieven wordt ingegaan op het externe toezicht waarbij niet alleen de inspectie aan het woord komt, maar onder andere ook het interne toezicht en de bestuurders. Uiteraard komt hierbij ook het recente advies van de Onderwijsraad aan de orde.
Naast het themadeel bevat deze DNM zoals gebruikelijk enkele losse artikelen. Een ervan gaat over de publieke waarden in het digitale onderwijs van de toekomst, een tweede over de rol van sleutelfiguren bij kennisdeling binnen professionele leergemeenschappen, en we eindigen met een mooi groepsgesprek over samen opleiden met medewerkers van de ASKOschool De Mijlpaal in Amsterdam en medewerkers van de HvA en de Universitaire pabo van Amsterdam.
De redactie van DNM wenst u niet alleen het nodige leesplezier, maar ook een goed en boeiend nieuw schooljaar.
Klaas Pit
INHOUD
THEMA - De Inspectie
- De inspectie: herijking van de bedoeling, Redactionele inleiding
Sietske Hendriks, Jelle Kaldewaij, Klaas Pit en Tanja de Ruijter
- Taken van de inspectie: aan herijking toe?
Jelle Kaldewaij
- Inzicht in toezicht, Hoe ziet het inspectietoezicht eruit en hoe is dat historisch gegroeid?
Jelma Hoekstra en Wouter Wieldraaijer
- Strategisch omgaan met onderwijstoezicht, Bestuursstijl van schoolbestuurders medebepalend voor impact onderwijsinspectie
Karin Westerbeek
- Onderwijskwaliteit is niet vanzelfsprekend, In gesprek met Debby Dacier
Klaas Pit
- De inspectie en het waartoe
Hartger Wassink
EN VERDER
- Digitalisering is mooi, maar niet tot elke prijs, Publieke waarden en het digitale onderwijs van de toekomst
Bart Karstens
- Zenders, interactievelingen en superdelers, Een tweeluik Sleutelfiguren voor kennisdeling over onderwijsontwikkeling met professionele leergemeenschappen
Elske van den Boom-Muilenburg, Cindy Poortman, Kim Schildkamp
- ‘Met zijn allen sta je om de student heen’, Samen opleiden op De Mijlpaal
Pieter Leenheer en Gerritjan van Luin
Rubrieken
- Strip
- Column – Willem de Vos
- Bestuur Beleid Beschouwing
- Onderwijs over de grenzen
- Boeken
