In de rubriek ‘De lunch met…’ is LoopbaanVisie op zoek gegaan naar een persoon waarmee de associatie kon worden gelegd met het thema ‘grenzen’ en dan met name het verleggen van grenzen, zowel fysiek als persoonlijk. Jutta König is zo een persoon. Zij kijkt als loopbaanprofessional buiten onze landsgrenzen door in het buitenland te werken en door haar betrokkenheid bij ICCI. Zij gaat buiten haar persoonlijke grenzen als zij als loopbaanprofessional haar proefschrift schrijft. Een interview met Jutta König over grenzen.
Na een kennismaking op een internationaal loopbaancongres in Montpellier in de zon onder de platanen volgt nu een gesprek met haar in Amsterdam- Zuid op loopafstand van haar werk. Allereerst een korte introductie van Jutta König. Zij is klinisch psycholoog, loopbaancoach en bewegingspsychotherapeut. Zij zit in het bestuur van het CMI en is sinds januari van dit jaar voorzitter van ICCI (Institute of Career Certification International). Zij heeft in 2012 haar proefschrift ‘Moving experience, complexities of acculturation’ afgerond en mag nu dr. voor haar naam zetten. Jutta is Duitse en opgegroeid in Parijs, Australië, het voormalige Rhodesië en in Nederland. Zij heeft lange tijd in België en Singapore gewoond en gewerkt en is nu consulent bij Van Ede en Partners in Amsterdam. Het werken en wonen buiten de landsgrenzen en het oprekken van haar persoonlijke grenzen zit in haar natuur. Zij heeft bijzondere belangstelling voor het coachen van mensen met een ‘hybride identiteit’. Dit zijn mensen met een multiculturele achtergrond, door afkomst of woonomstandigheden.
Waar denk jij aan bij het woord ‘grenzen’?
“Grenzen zijn barrières en obstakels, maar je kan grenzen ook verschuiven. In mijn werk merk ik dat grenzen vervagen tussen entiteiten. Zo worden mensen en organisaties onderdeel van elkaar door dialoog. Over grenzen heen gaan is ook verbindingen zoeken en contact maken. Ik ben zelf letterlijk over veel grenzen heen gegaan. Ik heb in verschillende landen gewoond en gewerkt. Ik merkte dat mijn wereld steeds groter werd en dat het mij verrijkte.”
Hoe heeft dit jou verrijkt?
“Het heeft mij veel bewegingsvrijheid gegeven en ik heb verschillende talen leren spreken. Daarnaast heeft het mij ook veranderd. Je kan niet buiten je grenzen opereren en niet veranderen. Iedere cultuur heeft bepaalde gewoontes en gebruiken en dat maakt dat je rekening moet houden met de context waarin je handelt. Je moet veranderen, je kan niet hetzelfde blijven. Een simpel voorbeeld; toen ik in Singapore woonde, wilde ik graag net als thuis een groentetuin houden. De grond was daar keihard en niet geschikt om groente te verbouwen. Ik moest mijn gewoonte om mijn eigen groente te verbouwen loslaten. Het verbouwen van groente paste niet in de context van het land. Dit betekende afscheid nemen van het oude vertrouwde. In sommige situaties was dat best moeilijk. Er was dan sprake van verdriet om het vertrouwde op te moeten geven van rouw en verwerking bij elk afscheid. Maar er kwam ook steeds iets nieuws voor in de plaats. In plaats van groente te verbouwen leerde ik in Singapore chi gong, water shiatsu en acupressuur, wat ik in Nederland waarschijnlijk niet zo snel had gedaan.”
Vind jij dat je als loopbaanprofessional buiten je grenzen moet (durven) gaan?
“Ik denk het wel. Hoe kan je anders iemand bemoedigen dit te doen als je het zelf niet doet? Door buiten je grenzen te gaan ontwikkel je jezelf en kun je anderen helpen zich te ontwikkelen.” Waarin heb jij zelf wel eens jouw grenzen verlegd? “Bij het schrijven van mijn proefschrift. Ik deed dat naast mijn gewone werk, gezin en het regelmatige bezoeken van mijn moeder in Duitsland, ’s avonds, in de weekeinden en vroege ochtenduren. Toen het klaar was merkte ik pas hoe moe ik was, dat ik wat betreft ontspanning mijn grenzen verlegd had en er ook overheen was gegaan. Ook moest ik daarbij de stap maken van mijn oude vertrouwde blikveld naar het spiegelen van mijn kennis in andere kennisdomeinen. Ik had de ‘hybride identiteit’ al die tijd bekeken vanuit de psychologie en de bewegingspsychotherapie. Beide blikvelden richten zich op het individu. Ik wilde nu meer de context onderzoeken. Ik kreeg te maken met de invalshoeken vanuit de sociologie, de filosofie en de culturele antropologie. Dat was af en toe best hersenkrakend, ik moest buiten mijn vertrouwde denkkaders denken.”
Je bent sinds begin dit jaar voorzitter van ICCI. Een internationale organisatie voor certificering van loopbaanprofessionals. Vertel daar eens wat over.
“Steeds meer mensen in de wereld verhuizen of voor hun werk, of omdat zij elders een betere toekomst zoeken of door te vluchten. Het is daarom van steeds groter belang om naar werken te kijken in een mondiale context. Een Nederlander die naar Hong Kong verhuist of een Amerikaanse die naar Nederland komt kan door het netwerk van ICCI een geschikte coach vinden in een ander land. Een buitenlander, of dat een vluchteling of een expat is, die in een vreemd land aan het werk gaat, kan een andere blik en een ander perspectief bieden in een organisatie en daarmee een enorme verrijking betekenen in een globaliserende wereld. Het ICCI geeft een internationale standaard voor de loopbaanprofessional. Daarnaast wil ICCI ook kennis delen. Hoe kunnen wij de landen waar loopbaancoaching nog in de kinderschoenen staat ondersteunen? Er loopt nu een project waarbij loopbaancoaches via Skype collega’s in Dubai coachen.
Certificering vind ik belangrijk en nuttig. Het geeft kwaliteit en een garantie aan de cliënt en de opdrachtgever. Wat certificering mij heeft gegeven is dat ik iedere drie jaar werd uitgedaagd te reflecteren over mijn professionele ontwikkeling. Wat heb ik de afgelopen jaren gedaan en waarin heb ik mij ontwikkeld? Het gaf mij de gelegenheid te focussen op een volgende stap.”
Welke tip geeft je mensen die buiten hun grenzen willen en soms moeten gaan?
“Beredeneer niet te veel wat er kan gebeuren. Doe het. Wees open voor datgene wat je gaat ontmoeten en geniet ervan. Je rekt je grenzen op door te experimenteren. Zoek je grenzen op en verleg je grenzen, want daarmee ontwikkel je jezelf.”