In deze Focus wordt duidelijk dat het niet makkelijk is om een brede discussie te voeren over publiek en privaat onderwijs. Niet zozeer omdat standpunten ver uiteen liggen, maar omdat het lastig is alle verschijningsvormen onder één noemer te vangen. Discussies en beelden worden overheerst door de ontwikkelingen in het primair en voortgezet onderwijs. Daar wordt het duale karakter van het Nederlandse onderwijsbestel steeds meer in ideologische termen geduid, aangezet door de groei van het aantal particuliere scholen en het ontstaan van een bedrijfstak van particuliere huiswerk- en examentrainingsinstituten. En waar voor- en tegenstanders zich lijken in te graven in hun loopgraven, met het private onderwijs zowel in de rol van inspiratiebron voor onderwijsvernieuwing als van een manifestatie van een toenemende tweedeling. En het publieke onderwijs als sociale integratiemotor, dan wel als ‘geïnstitutionaliseerde kindermishandeling’ – de term is van Dolf van den Berg.
