Zoals je het krijgt, zo noem je het
‘Beleven’ is een lenig begrip met veel rekkelijke betekenissen. Niet zelden loopt deze term door elkaar met ‘ervaren’. We noemen iemand die kennelijk veel beleefd heeft al gauw ‘ervaren’. Kan hij niet vertellen hoe het zit? Hij weet toch waar Abraham – of Sarah – de mosterd haalt en heeft toch door hoe de hazen lopen. Zo beschouwd is een streetwise meth pushing kid van dertien al buitengewoon ervaren. Een andere, meer professionele uitleg is deze: een arts is ervaren als hij achter de veelheid van verschijnselen meteen patronen herkent terwijl zijn minder door de wol geverfde collega’s nog de moeizame en tijdrovende sleepnetmethode nodig hebben om uit te zoeken waar het in een gegeven casus nu precies aan schort.
Je kunt ook zeggen dat zo’n ervaren hulp- of dienstverlener kennelijk op zijn intuïtie durft te vertrouwen. Of zoals Ron van Deth het verwoordt: “Intuïtie biedt je ingevingen waarbij je als vanzelf komt te weten wat er aan de hand is.” Het is dan wel raadzaam om zo’n flits van inzicht te onderwerpen aan een degelijke check. Els Thissen wijst erop hoe ‘ervaren’ gepaard gaat met ‘voelen’ en dus met ‘be-leven’. Maar ook met ‘begrijpen’ en ‘oordelen’. Wie een bepaalde situatie als onrechtvaardig beleeft, heeft in zekere zin al een oordeel geveld. Dat is van invloed op haar verdere waarneming, en daarmee op haar ervaring van de toestand en van zichzelf als coach.
Hoe de coach zichzelf ervaart hangt af van zijn wijze van benoemen. Of zoals Thijs Homan het nader uitwerkt: zoals je het noemt, zo zul je het krijgen. De coach wordt daar echter niet vanzelf wijzer van. En de cliënten vermoedelijk nog minder. Beter lijkt het om zonder oordeel vooraf tot je door te laten dringen wat allemaal gaande is en pas dan – weloverwogen, samen met anderen – te duiden wat je waarneemt. Ergo: zoals je het krijgt, zo noem je het.
Met dit al en nog veel meer treffen we in dit nummer een brede waaier van invalshoeken, aspecten en varianten van ervaren en beleven aan. Te lezen valt onder meer hoe ervaringsdeskundigen in de ggz en het gevangeniswezen ‘hoopgever’ kunnen worden (Soeters & Walraven). Of hoe belangrijk het kiezen van een passende aanpak is voor het monitoren van teamontwikkeling; kwalitatief onderzoek naar de ‘geleefde’ werkelijkheid, kwantitatief onderzoek naar numerieke data en meetbare output (Van Dongen, Van Lambaart & Goossens). En zo zou ik door kunnen gaan, maar het wordt tijd om onze auteurs zelf aan het woord te laten.
Voordat ik dat doe nog een mededeling. Helaas heeft onze hoofdredacteur Janet meer tijd nodig voor haar herstel. We missen haar deerlijk, maar om ons blad in de tussentijd mooi op de rails te houden, hebben we onze collega Saskia Teppema bereid gevonden om Janet tijdelijk als hoofdredacteur te vervangen. U kunt ons dus van nu af bereiken op saskia@kloosterhof.nl
Namens de redactie wens ik u goede kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar.
Sijtze de Roos
sijtzederoos@gmail.com
INHOUD
ERVAREN & BE(LEVEN)
OPINIE
Intuïtie of ratio als kompas voor coaches? Ron van Deth
BESCHOUWING
Ervaringsdeskundige is vooral hoopverlener, Toon Walravens & Michiel Soeters
COLUMN
Beleefd, Saskia Teppema
INTERVIEW
In gesprek met Marnix Reijmerink en Jakob van Wielink, Transitie mogelijk maken, Ericka Kuyters
IK-ANDER
VISIE
Van verwaarlozing naar psychologische veiligheid, Sonja Wekema
BESCHOUWING
Voelen doe je nu, Jozien Wijnakker
OPINIE
Het komt en het gaat… Els Thissen
CARTOON
Zee belevingen, Carla Knötschke
INSPIRATIE
Feedback zonder woorden, Sido van der Meulen
ORGANISATIE
GEDICHT
Regen, Dick Bonenkamp
TOOL
Spiegeltje spiegeltje aan de wand… Margreet Poulie
COLUMN
Ervaren, Yvonne Burger
BESCHOUWING
Als je haar maar goed zit, Thijs Homan
GEDICHT
Niet-doen, Karen Walthuis
ORGANISATIE
Vloek of zegen? Jerôme van Dongen, Femke van Lambaart & Wim Goossens
MAATSCHAPPIJ
UIT DE BOEKENKAST
Richard Sennets ‘psychogram van de moderne samenleving' Sijtze de Roos
WETENSCHAP
Wetenschap samengevat, Marjolein Stefens & Johan Lataster
LEESVOER
VISIE
Iedereen intervisie! Aukje Nauta
