INHOUD
- Een besluitvormingsmodel en ethische hiërarchie vanuit TA, Valerie Nash Chang
- Ethiek, Grenzen en Contracten: toepassen van morele principes, Grace McGrath
- Betekenis geven aan ethische, filosofische en praktische reflecties, Robin Hobbes
- ‘Had ik maar ’ Ethische reflectie in de TA-praktijk, Piet van Haaster
- De groeten van de ethische commissie van ITAA, Alex van Oostveen en Anne de Graaf
- Grens-interventies richting een gezond team, Annick Vanhove
- Een tipje van de sluier... Maak kennis met: Lieuwe Koopmans, Tin Vanderhoeven
Editorial
Wij gaan ervan uit dat de meerderheid van de mensen in helpende beroepen gewetensvol, toegewijd en zorgzaam zijn, gericht op het geven van de best mogelijke zorg binnen ethische en professionele normen. Maar we zijn niet onfeilbaar. Wij kunnen ook soms fouten maken door beslissingen te nemen die grensoverschrijdend zijn, verkeerde conclusies te trekken of vast te houden aan ons eigen perspectief.
Een van de belangrijke onderdelen in ons werk is zelf-reflectie over vragen als: wat zijn de regels? Wat zijn de normen? Past dit binnen de ethische code? Zou er een andere manier zijn om tegen deze situatie aan te kijken?
Een van de richtlijnen bij deze overwegingen is onze ethische code. De ethische code helpt ons om een koers te bepalen in het licht van mogelijk tegenstrijdige belangen en opties.
Een ethisch dilemma is een probleem waarvoor geen enkele keuze volkomen bevredigend lijkt te zijn (Kitchener, 2000). Kenmerken van een ethisch dilemma zijn:
1. Het probleem kan niet worden opgelost met behulp van alleen empirische (ervaring/observaties) gegevens of regels;
2. Het probleem is zo uniek dat het moeilijk is om te beslissen welke feiten en gegevens moeten worden gebruikt;
3. De resultaten van het probleem kunnen verstrekkende gevolgen hebben.
De meeste ethische dilemma’s betreffen op de een of andere manier grensoverschrijdingen. Ieder van ons confronteert de grens problematiek dagelijks. “Mijn klant lijkt in crisis; moet ik de sessie hierdoor verlengen?” “Wat moet ik zeggen tegen mijn beste vriend die wil dat ik zijn jonge dochter in psychotherapie neem?” “Is het een goed idee om af te zien van vergoeding voor een cliënt die dringend therapie nodig heeft, zijn baan kwijt is, en niet in staat is om ander werk te vinden?” “Moet ik de bruiloft van mijn cliënt bijwonen en een cadeautje meenemen?”
Uit onderzoek van de Amerikaanse Psychologische Associatie (Pope & Vetter, 2002) weten we dat er een top 3 aan ethische dilemma’s in helpende beroepen is:
1. Vertrouwelijkheid: bijvoorbeeld het wel of niet feitelijke of potentiële risico’s voor derden;
2. Vage, dubbele of conflictueuze relaties: bijvoorbeeld zowel therapeut als supervisor of trainer en coach zijn;
3. Betalingsbronnen, plannen en methoden: bijvoorbeeld verzekeringsdekking versus cliënt behoefte of bijvoorbeeld de man betaalt terwijl de vrouw op zoek is naar hulp voor echtscheiding.
In de artikelen zullen verschillende ethische perspectieven en methoden belicht worden. We hebben ervoor gekozen om wat oudere TAJ-artikelen op te nemen van McGrath en Chang, en een bewerkt artikel van Piet van Haaster omdat deze mooi ethische denkmethodes uit de doeken doen. Verder ethische perspectieven van EATA-zijde van Robin Hobbes, en van ITAA-zijde van Anne de Graaf en Alex van Oostveen.
Wij wensen jullie veel leesplezier,
Sari van Poelje
Hoofdredacteur
