INHOUD EXAMENS 2005-04 november 2005
- Het examenombudssysteem aan de K.U. Leuven
Bart Dejonghe
- Pleidooi voor een EU-breed online raadpleegbaar diplomaregister
Herman de Leeuw en Anne Poppema
- Het centraal examen en kandidaten met een handicap
Ameling Algra
- Op zoek naar de besten
Dato de Gruijter
- Uit de praktijk - Voorkomend probleem: achterhouden van diploma
Rob van de Walle
- Wat is … moeilijkheid?
Harry Molkenboer
- Een kijkje in de examenkeuken van de horeca
Marcel van Holstein
- Scheidend voorzitter van de NVE- Piet Sanders
Ton Luijten
- Gastcolumn - Gedragscode als wapen tegen prijsverhogingen
Henk Rugenbrink
- Literatuur
- Agenda
- Boekbespreking
- Verenigingsnieuws
REDACTIONEEL
Henk van Berkel
Tweede beoordeling: een tweede kans?
Op het moment dat u dit leest, bereiden schoolorganisaties maar vooral kandidaten zich al voor op de komende examens. Het jaarlijks examencircus gaat in het voorjaar weer beginnen. Te hopen valt dat veel kandidaten zullen slagen. Een goede voorbereiding op het examen zal de kans om te slagen doen toenemen. Gezien het belang van eindexamens mag je verwachten dat de uitslag een eerlijke afspiegeling is van de opgedane kennis en dat kandidaten die dat verdienen – dat wil zeggen zij die over voldoende kennis beschikken – ook zullen slagen. Dat klinkt vanzelfsprekend. Toch gaat er regelmatig iets mis. Afgelopen jaar moest er een rechter aan te pas komen om een kandidaat alsnog te laten slagen. De kandidaat kon aantonen dat de tweede beoordeling onzorgvuldig was geweest.
Zoiets mag niet voorkomen. Daarvoor zijn de belangen te groot. Nu gebeuren er ieder jaar wel onregelmatigheden, maar betrokkenen weten dan vrijwel altijd achteraf oplossingen te vinden. Dat een kandidaat tot aan de rechter toe zijn gelijk moet halen, is zeer ongebruikelijk. Te vrezen valt echter dat dit vaker zal gebeuren. Wat stelt namelijk de onderwijsinspectie? ‘De huidige systematiek vormt geen waarborg voor de benodigde zorgvuldigheid.’ U leest het goed. De instantie die in Nederland belast is met het beoordelen van de kwaliteit van het onderwijs, en examens maken daar deel van uit, heeft als standpunt dat het gehanteerde systeem van examineren geen zorgvuldigheid garandeert. De inspectie zegt niet dat het een incident is geweest. Neen, ze stelt dat het systeem onvoldoende garanties biedt voor de nodige zorgvuldigheid. In gewone mensentaal staat er: het systeem deugt niet omdat de uitvoering van het systeem te veel ruimte biedt voor eigen interpretaties. En omdat er dit jaar geen veranderingen in de systematiek van de tweede beoordeling zijn aangebracht, valt te vrezen dat er wederom docenten zullen zijn die op een verkeerde manier de antwoorden van kandidaten zullen wegen waardoor kandidaten ten onrechte dreigen te zakken. De meeste kandidaten zullen zich neerleggen bij de uitslag van een examen en zien af van een rechtsgang. De kandidaat uit Limburg deed dat echter niet. En gelijk heeft ’ie gehad. Het is tegelijk verdrietig en hoopvol wat er is gebeurd.
Het is verdrietig omdat is geconstateerd dat de systematiek waarmee jaarlijks meer dan 100.000 jongeren worden geëxamineerd niet deugt en er bovendien geen proces van verbetering in gang is gezet, het is hoopvol omdat de betreffende examenkandidaat met succes zijn tweede kans heeft aangegrepen om alsnog zijn felbegeerde diploma te behalen.
Erg fraai echter is dit alles niet. Kandidaten hebben het recht om, zonder tussenkomst van een rechter, op een zorgvuldige manier te worden geëxamineerd.
