INHOUD EXAMENS 2008-04 november 2008
- Staatsexamensvoor voortgezet onderwijs
Een gelijkwaardig diploma voor bijzondere kandidaten
Wim Kleijne
- Terecht of niet?
Examenfraude in Vlaanderen
Annemarie de Knecht-van Eekelen
- Het persoonscertificatieprogramma van AEA-EUROPE
De AEA–Europe certificeert toetsdeskundigheid
Chris Whetton
- Kwaliteitseisen voor EVC
Erkenning van Verworven Competenties - EVC
Desirée Joosten-ten Brinke
- Uit de praktijk
Examineren bij het NTI
Rob Rijbroek
- Computer based testing: kansen en risico’s
CBT verandert de verhoudingen in toetsland
Annemarie de Knecht-van Eekelen en Harry Molkenboer
- Gastcolumn
Voertuigbeheersing
Wouter Schoonman
- Examenfraude in het nieuws
Manipuleren van VCA-examenresultaten
Annie-Kempers Warmerdam
- Gezien en gelezen
Duurzaam beoordelen
Desirée Joosten-ten Brinke
- Literatuur
- Wie zijn wij?
- Agenda
- Verenigingsnieuws
Redactioneel
Henk van Berkel
Componenten van beoordelen.
Er heerst een Babylonische spraakverwarring in examenland. Assessment, toets, beoordeling, 360 graden feedback, examen, test, proefwerk en overhoring, zoek de verschillen en overeenkomsten; het is onbegonnen werk. Examendeskundigen koesteren hun eigen referentiekader. Dat is begrijpelijk, het communiceert makkelijk - nadere uitleg is overbodig. Een goed verstaander heeft immers genoeg aan een half woord.
Maar is dat zo? Weten we waarover we het hebben wanneer we spreken over assessment? Weten we dat een assessment eigenlijk een situatie is waarin een meting plaatsvindt en dat de term pas later iets met beoordelen te maken kreeg? Nu gaat het niet over deze historische context, het gaat over het gebruik van termen in de communicatie. Communicatie met vakgenoten, maar vooral ook communicatie met de buitenwereld. Examens hebben geen leuk imago en als we dan ook nog onze ‘slachtoffers’ met allerlei ‘incrowd’ termen lastig vallen, denken ze helemaal dat we ze kruisigen.
Tijd voor enige begripsverheldering onder het motto keep it simple. Wat is het gemeenschappelijke in al onze benamingen voor instrumenten die we hanteren bij het beoordelen van mensen? Wat is beoordelen? Beoordelen is het toekennen van een waardering aan een geleverde prestatie. Dat is een veelgehoorde definitie die echter niet helemaal klopt. Althans de definitie brengt niet het gehele proces onder woorden. Bij een beoordeling hoort ook een uitslag, want met een waardering alleen ben je er niet. Als de minimumeis om ergens binnen te komen de waardering ‘goed’ is, dan is een kandidaat met een ‘voldoende’ niet toelaatbaar. Ondanks de voldoende is de uitslag c.q. beslissing toch ‘niet toelaatbaar’. In een simpele formule:
beoordelen = meten + waarderen + beslissen
Een beoordeling van een kandidaat is het eindpunt van een proces dat begint met een meting waaraan vervolgens een waardering wordt toegevoegd, gevolgd door een besluit. Achter deze simpele formule schuilen hele werelden waarover boekenkasten vol zijn geschreven. Deze boekenwijsheid behoort tot de basisuitrusting van iedere examendeskundige of zou daartoe moeten behoren. In ieder instrument dat we hanteren bij het beoordelen van mensen, zullen die drie componenten herkenbaar moeten zijn: het meetaspect, het waarderingsaspect en het beslissingsaspect. Dan pas is het mogelijk dat we de verschillende beoordelingsvormen op hun merites kunnen onderzoeken.
