Loneliness and Longing Conscious and Unconscious Aspects
Brent Willock, Lori C. Bohm & Rebecca Coleman Curtis (Eds.)
Routledge, 2012 ISBN 978 04 156 1097 1
Als ‘Loneliness and Longing’ iets laat zien, is het de vele gedaantes waarin eenzaamheid en verlangen zich kunnen voordoen. En dat iedereen er vroeg of laat mee te maken krijgt. Daarom is het des te opmerkelijker dat er kennelijk weinig onderzoek naar eenzaamheid wordt gedaan. De zesentwintig bijdragen in deze uitgave vormen een breed geschakeerd begin om dat hiaat te vullen. Om het enigszins overzichtelijk te houden is het onderverdeeld in thema’s, zoals eenzaamheid in cyberspace, in de verschillende levensfasen of in de sociaal-culturele omgeving (met een boeiende bijdragen over de invloed van bedrijfsculturen). Soms wordt het thema beschreven aan de hand van cases van cliënten, soms zijn het bijzondere persoonlijke ontboezemingen van therapeuten, soms een wat taaie theoretische verhandeling. Sommigen beschouwen eenzaamheid als iets pathologisch dat uit een trauma voortvloeit of een bijkomstigheid van een cultuur is. Zo zet Karen Lombardi een groot vraagteken bij het effect van de cultuur van het internet en massamedia op het gevoel van interpersoonlijke verbinding bij de huidige jonge generaties. Anderen beschouwen eenzaamheid meer als iets wat bij het leven hoort, waarbinnen de pessimisten en optimisten te onderscheiden zijn. De pessimisten koppelen de eenzaamheid aan een hopeloos verlangen, terwijl de optimisten het als een bron voor creativiteit beschouwen. Een voorbeeld is het artikel van Susan Ostrov Weisser, die zich voorbereidt op een leven alleen. Daarbij gebruikt ze de woorden van een gedicht van William Wordsworth: ‘I wandered lonely as a cloud’. Ze ziet zijn woorden niet als blijk van eenzaamheid, maar juist van verbinding, met de wereld. Die mindfulnessachtige benadering van eenzaamheid komt bij meer auteurs voor. Juist omdat eenzaamheid zo’n ondergeschoven kindje is – wie geeft nou graag toe dat hij zich soms eenzaam voelt, ook (of zeker?) vandaag de dag nog – is dit boek een aanrader, misschien wel een must voor iedereen die anderen begeleidt. Omdat eenzaamheid zich zo gemakkelijk hult in een ander jasje, waardoor je het gemakkelijk over het hoofd ziet. En vanwege de remedie die Moeder Theresa voorschrijft: liefde. Met dit boek in de hand kunnen begeleiders die liefde misschien gemakkelijker opbrengen, doordat ze eenzaamheid gemakkelijker herkennen en compassie ervoor kunnen opbrengen.
Marion Kriele – masseur, coach en vertaler