Gender
In onze westerse wereld is de meetlat wat betreft gender binair: man of vrouw. Zelfs als we het over lhbti of queer hebben, zijn we geneigd het langs deze lat te leggen. Hiermee opent Ericka Kuyters deze uitgave met haar artikel over Labels in onze samenleving. Zo’n rigide onderscheid in een vrouwelijke ofwel mannelijke identiteit is niet altijd vanzelfsprekend geweest.
Zo toont Sijtze de Roos in de boekbespreking een lieflijke kinderportret van filosoof Jean-Paul Sartre, met lang en krullerig ‘meisjeshaar’. Voor de Eerste Wereldoorlog meende men dat er tot de puberteit geen wezenlijk verschil bestond tussen meisjes en jongetjes en was het in de ‘betere kringen’ heel gewoon jongetjes als meisjes te kleden. En een enkele keer is het bij de geboorte niet duidelijk welk geslacht de pasgeborene heeft. In onze westerse wereld wordt vroeg een keuze gemaakt voor het geslacht. In verschillende andere culturen echter, zoals bijvoorbeeld de zogenaamde hijras in India, wordt dit zogenaamde derde geslacht al sinds de oudste geschriften officieel erkend en heeft het een speciale status, zo beschrijft Karen Hamamaker-Zondag.
Indelen is tot zekere hoogte functioneel. Dit helpt ons om de grote hoeveelheid informatie waaraan we blootstaan te verwerken. Op dit neutrale indelen of ‘discrimineren’ is niets tegen. Het wordt echter kwalijk als we op basis hiervan moreel verwerpelijk handelen rechtvaardigen, zoals bijvoorbeeld gebeurt bij seksisme, aldus Wolbink.
Wat is er nodig om dit (onbewust) seksisme tegen te gaan? Volgens Yvonne Burger vraagt het om voortdurend reflecteren op patronen die (onbewuste) mechanismen in stand houden. Het vraagt om bewustzijn van onze eigen rol als leiderschapscoach. In eerste instantie door eerlijk naar onszelf te kijken. “Het is essentieel je eigen denkkader regelmatig te blijven afstoffen”, beaamt ook Adriaan Hoogendijk vanuit zijn persoonlijke en – meer dan 35 jaar – coachervaring.
Wolbink voegt hieraan toe: “Met alleen het moreel veroordelen van discriminatie komen we er niet. Dat is alleen symptoombestrijding. Een intellectueel geweten is noodzakelijk voor het uitbannen van discriminatie.”
Speelt dit thema binnen het coachvak? Het oude ‘doorgeschoten mannelijke’ is disfunctioneel en overgewaardeerd in onze huidige maatschappij, lees ik in diverse bijdrages. Remco van de Berg en Karen Hamaker-Zondag zien een rol voor de coach bij het in balans brengen van zowel vrouwelijke als mannelijke kwaliteiten binnen één persoon. Dan geef je op een geïntegreerde manier leiding aan je eigen leven en maakt het niet meer uit of je als leidinggevende in een bedrijf man, vrouw of van het derde geslacht bent. Vrouwen moeten vooral niet mannen gaan nadoen.
Tot slot wil ik wijzen op het tragische verhaal van Herculine Barbin, geboren in 1838. Zij maakte een einde aan haar leven nadat ze als hermafrodiet verplicht werd man te worden. Ze voelde zich beide. “Zij herinnert ons aan de prijs die wij betalen als we elkaar categoriserend en eenduidig vastzetten”, aldus De Roos.
Laten we vooral niet teveel in hokjes denken. Het gaat om de binnenkant en de liefde en niet om de buitenkant, het label. Veel leesplezier.
Janet Rienties
Hoofdredacteur Tijdschrift voor Coaching
janet@tvc.nl
INHOUD
GENDER
OPINIE
Labels, Ericka Kuyters
VISIE
Gedachten over gender, Karen Hamaker-Zondag
COLUMN
De vrouw achter de man? Of net andersom? Saskia Teppema
INTERVIEW
In gesprek met Cisca Dresselhuys, Toch nog een nieuwe carrière? Saskia Teppema
INTERNATIONAAL
In gesprek met Sahadi Daria over veerkracht en aanmoediging, Klaartje van Gasteren, Marnix Reijmerink & Jakob van Wieli
IK-ANDER
BESCHOUWING
Ja, maar… Triggers in coaching, Rinus Merkies, Marcel Hoonhout & Fer van den Boomen
INSPIRATIE
Genderthema raakt iedereen, Adriaan Hoogendijk
Genderverwarring. In dialoog met mezelf, Charlotte van den Wall Bake
VISIE
Double Healix Crossfire in coaching, Manfred van Doorn
OPINIE
Lichaamshouding en levenshouding zijn één. Coachen met de Body & Mind Language-methode, Judy de Graaff & Jos Dolstra
ORGANISATIE
COLUMN
Meer vrouwen aan de top leidt niet per definitie tot diversiteit, Remco van den Berg
OPINIE
Waarom verschil maken voor vrouwen? Franciska Dekker
Macht aan tafel bij coaching, Martin Hetebrij, Rob de Ruiter & Ina ter Avest
BESCHOUWING
Coaching bij transitie naar hybride werken, Wouter Smit, Tjebbe Verwest & Daniel van Middelkoop
COLUMN
Diversiteit en executive coaching, Yvonne Burger
MAATSCHAPPIJ
UIT DE BOEKENKAST
De herinneringen van Herculine Barbin, Sijtze de Roos
BOEKRECENSIE
Dames voor Darwin, Sijtze de Roos
COLUMN
Mannenemancipatie, Michiel Soeters
BESCHOUWING
Discriminatie? Een opgave voor de coach! Ronald Wolbink
VISIE
Een toekomst om kwartier te maken, Jorinde Voskes, in samenwerking met het Kwartiermakersgilde en Herman Steensma