Everytime We Say Goodbye, I Die a Little
Het is bijna 30 jaar geleden dat ik mijn partner ontmoette en meteen was ik helemaal hoteldebotel gek op hem. De eerste maanden van onze relatie als we elkaar gezien hadden en ik lopend of fietsend of achterblijvend aan hem dacht, kwam dit lied in mijn hoofd. Vaak zong ik het langzaam, fluisterend of juist hardop en uitdagend. Elke keer dat we elkaar gedag zeiden, stierf ik een beetje. Zo voelde dat.
Toen mijn oudste zoon naar school ging, werd ik totaal onverwacht overvallen door datzelfde gevoel en kwam ook ditzelfde lied weer boven. Een beetje sterven, het besef dat we niet altijd bij elkaar blijven dat ik hem kwijt zou raken en inderdaad kwijt raakte aan de wereld. Kortom het proces en de diepe gevoelens van onvoorwaardelijke liefde. Ik ben het lied en mijn gevoelens erbij gaan zien als verwijzingen naar het concept hechting.
Het conceptuele denken over vroege hechting werd gelegd door John Bowlby. Je vindt in de artikelen in dit magazine steeds verwijzingen naar zijn denken. Bowlby was een ervaringsdeskundige. Hij werd opgevoed door kindermeisjes en op kostscholen en wist als geen ander dat een wederkerige relatie met je opvoeders van groot belang is voor je je ontwikkeling en welzijn. Zijn eerste onderzoeken gingen over het verlies of ontbreken van moederlijke zorg en de ontwikkeling van persoonlijkheid later in het leven.
Binnen de TA kun je lezen aan Berne’s gedachten over autonomie (1964). Hij kiest daarin voor een omgekeerde redenering beginnend bij het hebben van een compleet en vol leven. Autonomie gaat over de mogelijkheid om intieme relaties aan te gaan, jezelf te hechten en daar keuzes in te maken, maar ook zelf-bewust zijn en spontaan kunnen reageren in situaties. Opvallend dat Berne zich in zijn schrijven richt op wat je zelf kunt doen in het bereiken van autonomie zoals een actieve keuze maken voor intimiteit in plaats van Spel. Klassieke transactionele analyse gaat uit van het existentiële uitgangspunt dat we krachtige, autonome en zelfstandige volwassenen willen worden en dat zelf kunnen bereiken. We zijn alert op symbiose, co-dependency in een groep en benadrukken dat je 100% van de tijd je behoeften mag uiten.
In een lezing die Keith Tudor (2022) gaf bij de Nederlandse Vereniging Transactionele Analyse (NVTA) werd duidelijk dat dit een westerse en ego-gecentreerde filosofie benadrukt en dat het concept homonomie (Angyal, 1941) een welkome aanvulling is. Het vult de verbinding met onze omgeving, met de mensen om ons heen en het idee over autonomie aan. Niet alleen gericht op het individu maar dichter bij het collectief, de verbindingen die we aangaan.
Redenen dus om als TA-professional je te buigen over hechting. In dit magazine vind je daarom een brede verkenning van TA en hechting in zowel theorie als toepasbaarheid. We presenteren artikelen uit het sychotherapie werkveld maar ook over werken met hechting in counseling en binnen organisaties. Elk artikel is een waardevolle verdieping en praktische handreiking wat je kunt betekenen in het leven van de mensen met wie je werkt.
Ook sluiten we een serie af; de laatste briefwisseling tussen Maarten Kouwenhoven en Marijke Arendsen Hein met een korte reflectie van Jacobien Geuze, de redacteur uit wiens koker dit project kwam. Je vindt de recensie van een kinderboek over ‘bespreekbaar maken van een scheiding’.
Hechting en verlies, scheiden en verbinding aangaan, ruziemaken en goedmaak sessies al deze momenten kunnen we voelen dat we verbonden zijn met andere mensen, met onze omgeving, met ons levensverhaal en in een samenleving. Hechting is een alledaagse realiteit en geeft elke dag zowel uitdaging als voeding. Het is waar dat afscheid nemen een beetje sterven is maar ook dat we elke dag nieuwe kansen en nieuwe mogelijkheden ontmoeten. Verandering is onvermijdelijk.
Beatrijs Dijkman
Hoofdredacteur
INHOUD
- Editorial, Beatrijs Dijkman
- TA en hechting: een hoopvol duo voor het creëren van een veilige basis, Marij Peeters
- TA en Hechting: Relaties doen er toe! Marij Peeters
- Hechting in organisaties en de rol van leiderschap, Cor van Geffen en Miek Hehenkamp
- Hechting in beeld, Marianne Wesselink en Veroni te Rietmole
- Gehechtheid en emotieregulatie beïnvloeden elkaar, Carola van der Veen
- TA-TOEN, een briefwisseling tussen twee grondleggers van TA in Nederland, Maarten Kouwenhoven en Marijke Arendsen Hein
- Hé Fant, slurf eens wat in mijn oor! Elwin Storms
- TA nieuws
