INHOUD "Het MBO schakelt door"
- Vrijmoedig spreken en openhartig luisteren op school, Frank Weijers
- Van projectonderwijs naar gepersonaliseerd leren, Bas Smies
- Hoera, we zijn een krimpschool!, Jaap Peters en Naomi Klok
- Een stelselwijziging op kousenvoeten, Mirjam van Halem
Focus op...'Het MBO schakelt door'
- Het is tijd dat we ‘groter’ denken, Edwin Kaats, Herman Klop
- Service out is service in, Mbo-instellingen in het netwerk, Frans de Vijlder
- Van data naar informatie en inspiratie, Student analytics, Theo Bakker, Ron Evers
- Ondertussen in het vmbo, Anneke Westerhuis, Renée van Schoonhoven
- Doe de Dinges! Samenwerken in het mbo?, Hans Bosselaar, Duco Bannink
- Het Kodakmoment voor het mbo en de bestuurlijke consequenties daarvan, Marc Vermeulen
Met gemengde gevoelens kijken we vanuit Nederland naar het Brexit-drama: emoties als verbazing, leedvermaak, maar vooral bezorgdheid wisselen elkaar in hoog tempo af. Dit is wat er gebeurd als democratie wordt verengd tot uitvoering geven aan de wil van de meerderheid, zonder aandacht te besteden aan wat de minderheid wil. Natuurlijk moeten er knopen worden doorgehakt, waarbij de wil van de meerderheid richtinggevend zal zijn, maar als de minderheid daar niet goed in wordt meegenomen, dan is dat een recept voor rancune.
Hoe kunnen meningen en gevoelens van de minderheid – die in het geval van de Brexit behoorlijk groot is, maar dit terzijde – ook een goede plek krijgen in besluitvormingsprocessen?
Die vraag speelt niet alleen op landelijk, politiek niveau, maar in alle situaties waar mensen met elkaar samenwerken, dus ook in het onderwijs. Deep democracy zou zo maar een manier van (samen)werken kunnen zijn, die daarbij behulpzaam is. In het openingsartikel schetst Frank Weijers wat de essentie van Deep Democracy is en hoe die werkwijze ervoor kan zorgen dat “het allerbeste besluit” wordt genomen. In het onderwijs hebben we het graag over het verkrijgen van draagvlak, maar in de praktijk komt dat er vaak op neer dat mensen met harde dan wel zachte hand worden verleid in te stemmen met plannen die elders – lees: aan de top - zijn bedacht. Deep Democracy daarentegen benut de denkkracht van iedereen, van meet af aan.
De “draagvlakbenadering”, voor zover die al paste binnen een sector waarin vooral hogeropgeleide professionals werkzaam zijn, is eigenlijk passé als je ziet dat onderwijsinstellingen zich meer en meer ontwikkelen tot netwerkorganisaties, dat wil zeggen organisaties die in het realiseren van doelstellingen sterk afhankelijk zijn van samenwerking met andere organisaties. Hierdoor worden de grenzen van de eigen organisatie steeds meer fluïde, terwijl er van een eenduidige hiërarchie steeds minder sprake is; de harkjes verdwijnen, leiderschap wordt gedeeld. De mate van ‘vernetwerking’ van onderwijsorganisaties varieert wellicht van onderwijssoort tot onderwijssoort, maar zeker in het middelbaar beroepsonderwijs is het samenwerken in netwerken vandaag de dag de enige manier om tegemoet te komen aan de maatschappelijke en economische dynamiek en jongeren goed voor te bereiden op de arbeidsmarkt van de toekomst. De artikelen in het focusdeel van het voorliggende nummer van De Nieuwe Meso, dat in zijn geheel gewijd is aan de ontwikkelingen rond en in het mbo, geven met elkaar een indringend beeld van de transformatie waar het mbo in zit en nog voor staat; een transformatie die zo fundamenteel is dat het bij een van de auteurs in het focusdeel de vraag oproept of we over enige tijd nog wel kunnen spreken van middelbaar beroepsonderwijs. Om de spanning erin te houden, zeggen we hier niet in welk hoofdstuk van het focusdeel de vraag naar het voortbestaan van het middelbaar beroepsonderwijs wordt gesteld; we hopen dat u al lezend
De vernieuwde redactie
