“Waarom zou ik een rotbaan nemen als ik hetzelfde geld gratis krijg?” Aan het woord is de Britse Dean, kandidaat van het Channel 4-programma The Fairy Jobmother. Dean heeft zichzelf opgegeven omdat hij en zijn vriendin Maxine langdurig werkloos zijn en van hun uitkering af willen. Ze zijn niet de enigen. De werkeloosheid in Groot-Brittannië is de laatste jaren flink gestegen. Op het moment is 8% van de bevolking werkloos - dat zijn bijna 2,5 miljoen inwoners. Deze ontwikkeling drukt zwaar op het sociale zekerheidsstelsel: geen wonder wanneer je je bedenkt dat sommige tienermeisjes bewust kiezen voor een kind omdat er dan naast bijstand ook een gratis woning op hen wacht.
Gedurende het programma in kwestie woont Fairy Jobmother en loopbaancoach Hayley Taylor een maand bij haar kandidaten in huis in de hoop hen aan een baan te helpen. Ze beschrijft zichzelf als een menselijke TomTom die baanzoekenden richtingaanwijzingen geeft op de weg naar werk. Dean en Maxime moeten in het begin natuurlijk weinig van Hayley hebben. Ze hangen op de bank in een joggingbroek voor een grote TV - een geruststellend beeld voor kijkers met vooroordelen. Helaas voor hen bewijst de loopbaancoach dat iedereen een tweede, derde of zelfs veertigste kans verdient. Met psychologische ondersteuning, oefeningen, een make-over en de enorme stok van de camera achter de deur weet ze beide kandidaten uiteindelijk toch van de bank en aan het werk te krijgen.
Natuurlijk is dit soort televisie vooral bedoeld om kijkcijfers te scoren, maar Channel 4 hoopt zijn kijkers ook te inspireren - televisie is tenslotte het uitgelezen medium om de werkloze doelgroep te bereiken. Voor hen die niet uitverkoren zijn om voor de camera te verschijnen, biedt het programma een hoop tips en advies om uit de bijstand te komen. Hayley gaat aan de slag met onderliggende problemen als schulden, onzekerheid en twijfels en zorgt ervoor dat haar kandidaten ontdekken waar hun krachten liggen. De belangrijkste techniek lijkt de werkervaring: zelfs een stage of vrijwillige baan kan inspireren en doet de kandidaten inzien dat werken leuker is dan thuiszitten.
Deze wijze loopbaanlessen kunnen iedere kijker helpen, zelfs degenen die wèl een baan hebben. Af en toe stilstaan op je carrièrepad en om je heen kijken kan tot hele nieuwe inzichten leiden: past je baan bij je en pas jij wel bij je baan? Natuurlijk heeft niet iedereen een Fairy Jobmother zoals Hayley nodig. De Britse website www.icould.com is bedoeld om Britten te inspireren en hen te laten ontdekken wat ze kunnen èn wat ze kunnen doen voor een succesvolle carrière. Totdat de Fairy Jobmother naar Nederland komt, is een kijkje op deze website wellicht de moeite waard.
Janneke de Jong (26) schrijft, woont en werkt in London. Voor LoopbaanVisie neemt ze de Britse banenmarkt onder de loep. Van de voorliefde voor bureaucratie tot bier bij de lunch - alles wat u moet weten om carrière te maken in Groot-Brittannië. www.janneke-de-jong.com