Ondernemer tegen wil en dank
“Zzp’ers vertegenwoordigen de gemiste kansen van arbeidsorganisaties om talent en ondernemendheid binnen de deur te houden. Wanneer senioren noodgedwongen kiezen voor een zzp-bestaan in een bevooroordeelde arbeidsmarkt is de pijn tweezijdig.” Dit is de tiende stelling bij het proefschrift over intrapreneurship van onze collega loopbaanprofessional Gert van Brussel. Hij promoveerde aan de Open Universiteit en ik hoop dat er een Nederlandse publieksuitgave komt voor de niet-academici onder ons.
Ondernemers tegen wil en dank zijn er veel, en eerlijk gezegd behoor ik daar zelf ook toe. Het outplacementbureau waar ik werkte ging eind jaren negentig failliet, ik was toen al zo’n senior en merkte dat vacatures die ‘precies pas’ waren aan mijn neus voorbijgingen. Ja, ik kon wel bij een ander bureau freelancen, maar dan moest ik weer tekenen voor een anticoncurrentiebeding, en dat wilde ik niet meer.
Cliënten kwamen intussen vanzelf uit de lucht vallen, naar mij toe gestuurd door vroegere cliënten die inmiddels ergens hoofd P&O waren. Zij belden mij met de vraag: “Doe je nog loopbaanbegeleiding?” En ik zei: “Ja.” Zo begon ik voor mezelf, iets wat ik nooit geambieerd had. Ik moest nieuwe keuzes maken: wel of niet met groepen werken, wel of niet trainingen en workshops geven, kiezen voor bepaalde doelgroepen, alleen werken of samenwerken met collega’s. Voor het werken met groepen zou ik over zaalruimte moeten beschikken (het Coachhuis bestond nog niet) en ik zag op tegen het gedoe van deelnemers werven en alles wat daarmee samenhing. Ik koos dus voor individuele cliënten, en wist dat ik altijd naar collega’s kon doorverwijzen die wel workshops en trainingen gaven.
In de loop van de twaalf jaar dat ik zzp’er ben begon ik te genieten van de vrijheid die deze manier van werken oplevert. Zelf mijn werktijd bepalen, ook de mogelijkheid om ‘s avond met cliënten te werken en overdag naar fitness te gaan of te zwemmen. De ruimte om nieuwe dingen te doen, zoals lesgeven in het schrijven van columns en in autobiografisch schrijven. Daarnaast mijn kennis en vaardigheden gebruiken om een wekelijkse loopbaanrubriek te maken voor de website van Intermediair. De tijd en de ruimte nemen om als mentor van het CMI collega’s te begeleiden bij het certificeren.
Mijn avontuur om tegen wil en dank ondernemer te worden is dus geslaagd. Toch zal ik lang niet iedereen aanraden die stap te zetten. De senioren uit de stelling van Gert van Brussel zouden bijna altijd liever in loondienst werken, maar staan met hun rug tegen de muur, omdat werkgevers bevooroordeeld zijn tegenover sollicitanten van boven de 45. In mijn loopbaanrubriek op internet heb ik onlangs een vraag geplaatst van iemand die waarschijnlijk door haar leeftijd niet aan de bak kwam. Lezers konden reageren, en nog nooit kwamen er zoveel boze, gefrustreerde en wanhopige reacties van leeftijdsgenoten van de vraagstelster. Dat is de pijn van de senior. Die andere pijn zit bij het bedrijfsleven of de overheid, die de kans mist om talent binnen te halen of binnen te houden.
Els Ackerman heeft een bureau voor Loopbaanadvies en Coaching in Rotterdam.
