In het bedrijfsleven is het al lang gemeengoed om activiteiten uit te besteden naar het buitenland. Offshoring, zoals dit fenomeen genoemd wordt, is meestal een gevolg van de zoektocht naar kostenbesparingen. In het onderwijs is de druk om goede financiële prestaties neer te zetten niet zo hoog als in het bedrijfsleven. Maar samen met de zorg kampt het onderwijs met de grootse werkdruk zo laat de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden 2006 van TNO zien. In het bedrijfsleven en ook in de zorg zijn het veelal de zogenaamde backoffice-activiteiten die in aanmerking komen voor uitbesteding, bijvoorbeeld de verwerking van rekeningen en claims. De activiteiten die eerst in aanmerking komen voor offshoring zijn routinetaken die geen klant(student)contact vereisen. Ik pleit er voor om in navolging van het bedrijfsleven en ook de zorgsector bepaalde activiteiten in het onderwijs uit te besteden naar lagelonenlanden om de werkdruk te verlichten, en kosten te besparen. Als we kijken naar het onderwijsproces zelf, waar de werkdruk het grootst is, dan zijn er maar weinig onderdelen die routine zijn. Maar één onderdeel dat veelal routine is, is de examencorrectie. Docenten stellen als het goed is modelantwoorden op en kijken aan de hand hiervan examens na. Vooral als het om grote aantallen gaat, wordt het nakijken ervaren als saai en vervelend werk. Om de werkdruk van docenten te verlichten, en om het werk aantrekkelijker te maken, heb ik de afgelopen maanden onderzocht of het mogelijk is om de correctie van Engelstalige examens uit te besteden aan India. Dit in het kader van mijn scriptie en stage bij een groot documentmanagement bedrijf. Volgens mijn berekening, gebaseerd op cijfers van de database Studie Keuze Informatie (SKI) worden er in Nederland 560.000 Engelstalige openvraagexamens per jaar afgenomen, vooral bij economische studies. Deze 560.000 examens brengen een gigantische hoeveelheid nakijkwerk met zich mee. In India studeren jaarlijks honderdduizenden studenten af in een breed scala aan vakgebieden. Alhoewel de sterke economische groei in India de lonen doet stijgen, voorspelt consultant A.T. Kearney dat het nog zeker 20 jaar lang aantrekkelijk is om activiteiten naar India ui te besteden. Als het mogelijk is om voor een examen een gedegen modelantwoord op te stellen dan is het mogelijk om dit examen door een derde na te laten kijken, mits deze persoon over de nodige vakkennis beschikt. Zeker bij internationaal gerichte Engelstalige studies is de stof niet typisch Nederlands van aard. Vakken als wiskunde en natuurkunde zijn sowieso universeel. Maar ook marketing, management en human resources hebben universele elementen. De vraag is in hoeverre de typisch Nederlandse elementen een Indiër verhinderen om de examens na te kijken. Om een antwoord op deze en andere vragen te vinden hebben we samen met Netherlands India Information Services (NIIS) 20 examens van een International Business and Management opleiding gescand en naar India gestuurd om na te laten kijken. De definitieve resultaten van dit experiment zijn nog niet bekend. Maar de voorlopige resultaten zijn veelbelovend. Nieuws over dit project is te vinden op www.niis.nl. Met de grootste pensioengolf nog voor de boeg, is het hoog tijd om te kijken naar innovatieve manieren om de kwaliteit en betaalbaarheid van het onderwijs te waarborgen. Uitbesteding van bepaalde onderwijstaken zou hier een onderdeel van kunnen uitmaken. P. Mandemaker is student bedrijfskunde aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam.
