Op sommige dagen bij het opstaan hoor ik de voorbode van de lente. Door de winterse dagen heen merk ik dat de dagen langer worden. Vogels fluiten tegen elkaar, de relatieve rust in de straat door alle thuiswerkers, klinkt door mijn slaapkamerraam en ik realiseer me de komst van een nieuw seizoen. Ik hoor van een collega uit Ierland dat ze het begin van de lente vierden op 1 februari met het Keltische feest Imbolc. De geboorte in de natuurlijke wereld staat centraal in dat feest waarbij de komende lammertijd en het lengen van de dagen gevierd worden. Er verschijnen foto’s van lammetjes, gele bloemen, takken in de knop en vuur. Het beeld van een nieuw begin, een nieuw jaar dat begonnen is. Voorjaar kun je zien als een tijd van ontluiken, van energie en vruchtbaarheid. Het kan een frisse
nieuwsgierigheid meenemen voor wat in ons vakgebied gebeurt, wat er in beweging is. Het terugtrekken dat meer bij de winter hoort, de geborgenheid van het bekende verschuift naar de achtergrond en we maken ons op voor wat er groeien gaat.
Transactionele analyse, voortgekomen uit onder andere de radicale psychiatrie, kenmerkt zich door ontwikkeling en vernieuwing. Werken met TA is niet alleen het toepassen van modellen en begrijpen hoe de mensheid in elkaar zit en zich ontwikkelt, maar ook het eigen maken en toepassen in de huidige tijd. Zo is er bij een internationale uitgever een serie boeken in de maak waar de innovaties in TA centraal staan. Zie: https://www.routledge.com/Innovations-in-Transactional-Analysis-Theory-and-Practice/book-series/INNTA. Ook de verschijning van ons eigen magazine over scholen en benaderingen in het Engels is een voorbeeld van ontwikkeling en vernieuwing. zie: www.professioneelbegeleiden.nl/tamagazine.
Piet van Haaster schrijft in dit magazine over motivaties uit het enneagram in verbinding met scriptheorie uit TA; het enneascript. In dit artikel lees je over wat ons motiveert vanuit ons karakter en hoe dat in onze persoonlijkheid en script naar voren komt. Door deze twee theorieën te verbinden ontstaat er niet alleen het begrijpen van herkenbare patronen, er komt erkenning voor eigenheid, voor persoonlijk karakter waarmee we ons script schrijven. Giles Barrow en Hayley Marshall introduceren een beweging die zij Eco-TA noemen. Een idee waarbij niet ons contact met andere mensen centraal staat, maar onze verbinding met de natuur, ecologische processen. Zij noemen de invloed en energie die daar vanuit gaat de meer-dan-menselijke-wereld. Er worden uitgangspunten gegeven om werken in en met natuur als professional in te zetten. Er zijn in dit artikel minder praktische voorbeelden gegeven dan wij als redactie nastreven. Wat de schrijvers wel doen is ons uitnodigen onze eigen praktische toepassing te creëren. Door bewust stil te staan bij hoe we buiten zijn, wat de natuur met ons doet en van ons vraagt en hoe dit ons welzijn beïnvloedt. Zo illustreren ze hoe we een indoor-mind kunnen omzetten in een outdoor-mind. Jan Lauwrens Haisma en Beatrijs Dijkman brengen een analyse op het beroepsonderwijs, vanuit drie dilemma’s die zij daar tegenkomen. Ze schrijven over hun ervaringen, en hoe zij door te werken en analyseren vanuit TA mogelijkheden zien om de pedagogische ontmoeting in het beroepsonderwijs vorm te geven. Hierdoor komt er ruimte om andere manieren van opleiden te ontwikkelen waar relatie en een persoonlijke verbinding centraal staat.
Als ik terugdenk aan een jaar geleden toen we allemaal thuis kwamen te zitten bij de eerste lockdown, komt als eerste boven hoe ik in die lente de confrontatie met sterfelijkheid en verbondenheid heb ervaren. Ik stopte noodgedwongen met het regelmatig bezoeken van mijn ouders en sprak met anderen over de angst om dood te gaan als je dichtbij iemand was geweest, of zelfs dood te zaaien. Daarnaast maakten we als gezin lange wandelingen in de omgeving omdat we ineens volop tijd hadden. Ik herinner me veel vragen over autonomie, wat we zien als het doel van werken met TA, en homonomie, het verlangen om verbonden te zijn met anderen.
Nu gaan we een nieuw voorjaar in, met nog steeds Covid 19 als realiteit. Ergens op de achtergrond klinkt de hoop van het vaccin en de gewenning aan de nieuwe werkelijkheid. We zijn van de hypermoderne tijd in de pandemie-tijd gekomen. En toch, het laatste artikel van dit magazine, van Charlotte Sills, brengt ons in verbinding met wat er ontluikt op aarde en in onze samenleving. We komen voort uit de maatschappij en dus zijn we verbonden met de problemen die actueel zijn. De noodzaak om ons klimaat positief te beïnvloeden, de polarisering van westerse samenleving met excessen van geweld en de grote verschillen in arm en rijk, het is in onszelf dat we een deel van deze problematieken terugvinden. We zijn een product van deze maatschappij en ermee verbonden. Het is daar dat we ook invloed kunnen uitoefenen op klimaat, polarisering, gelijkheid en inclusie. Door ons beste zelf te zijn, door elkaar te ontmoeten, door respect te laten zien voor de aarde, en door onszelf en ons script te begrijpen en te durven herschrijven. Allemaal ontluikende mogelijkheden waarover je kunt lezen in dit magazine.
Beatrijs Dijkman
Hoofdredacteur
INHOUD
Editorial, Beatrijs Dijkman
TA-nieuws
Thema
- TA script en de motivatietheorie van het enneagram, Piet van Haaster
- Mag ik als mezelf verschijnen? Jan Lauwrens Haisma en Beatrijs Dijkman
- Hoe weet ik wie ik ben? Charlotte Sills
- Ecologische transactionele analyse, Giles Barrow en Hayley Marshall
