Pret, humor en geluk in crisistijd
Alhoewel pret en humor niet op eenzelfde lijn zitten, activeren ze wel belangrijke hersensystemen in ons brein. Daardoor kunnen we leren in lastige omstandigheden als we stress ervaren. Hoe werkt dat nu, zul je denken.
Heel simpel is ons brein zo ingericht dat we beloning willen maximaliseren en dreiging zoveel mogelijk uit de weg willen gaan. Dus als er iets op ons afkomt wat stressvol is, zoals COVID-19, een wild dier of een hard rijdende auto, willen we weg. Ditzelfde mechanisme kan ook geactiveerd worden door nieuwe werkzaamheden, veranderingen en het leren van nieuwe dingen. Een gevolg van die dreiging is dat onze prefrontale cortex het opgeeft en niet meer verbonden is met ons limbisch systeem. Dat heeft allerlei vervelende gevolgen. Creativiteit, ons oplossend vermogen en ons vermogen tot samenwerken vermindert.
We zien geen oplossingen meer en voelen ons lamgeslagen. En hoe langer het duurt, hoe lastiger het wordt om uit deze impasse te komen. Overigens zijn er ook mensen die een mindset hebben waarbij bij tegenslag juist het tegenovergestelde gebeurt. Die oplossingsgericht worden en uitdagingen zien. Je kunt dus zelf ook nog wel invloed uitoefenen op je eigen gedrag en hoe je omgaat met dreiging.
Maar voor iedereen, ongeacht je mindset, zijn er strategieën die je kunt toepassen om tijdens een stressvolle periode de prefrontale cortex juist weer wel te activeren en te gaan leren. We kunnen dat doen door te labelen wat we voelen, dus met een woord aangeven welke emotie we voelen. We kunnen onze prefrontale cortex ook activeren door aan iets anders te denken. En – je voelt hem vast al aankomen – door humor te gebruiken en pret te ervaren. Daarmee komt ons brein weer in de creatieve oplossende stand die we nodig hebben om nieuwe dingen te leren.
Humor werkt ook nog eens heel erg belonend voor ons brein, waardoor we positiever kunnen omgaan met wellicht lastige omstandigheden. Tijdens de coronacrisis zien we dat door de gedeelde grapjes en filmpjes op internet. Grapjes en humor zorgen ervoor dat er neurotransmitters vrijkomen die een geluksgevoel geven. En dat gevoel zorgt er dan weer voor dat je in de actie- en leerstand komt.
Alle reden dus om in dit themanummer aandacht te besteden aan pret, humor en geluk als manier om beter te leren en wellicht ook te gebruiken in deze verwarrende en stressvolle tijd. We wensen je veel leesplezier toe.
Ria van Dinteren
hoofdredactie, hoofdredacteur@tvoo.nl
Inhoud
PRAKTIJK
Het kan niet alleen maar leuk zijn! Niek de Groot & Sibrenne Wagenaar
Leerplezier door gamification Maarten Molenaar
Samen pret maken! Charlotte Langemeijer
Basisbehoeftes gaan voor! Pret en humor als prettig gevolg Sasja Dirkse & Angela Talen
Maak er een spel van! Spelenderwijs gedragsverandering aanmoedigen Bojan Marcus & Anouk Vermeeren
Met een bal kun je zo veel meer! Interview met Rocky Hehakaija Niek de Groot & Ria van Dinteren
Dit is geen geintje! Humor in een zakelijke context Jim Morris
THEORIE
Pret is privé Dajo de Prins
Waardevolle flauwekul. Meer dan een lolletje Maurice van Dinther
De chief happiness officer Hype of verrijking? Onno Hamburger
INSPIRATIE
Humor maakt je training licht Karin de Galan
“Plezier is een keuze” In gesprek met Michiel Drijber Niek de Groot
4 portretten van chief happiness officers Sibrenne Wagenaar & Niek de Groot
Trendcatcher HRD-pretpakket Wouter Reynaert
Column Zo PRET-tig is het allemaal niet! Ben Kuiken