De gedachte aan de toekomst roept meestal direct een beeld op waar een emotie aan gekoppeld is: gevoelens van angst of verlangen. Het houdt de mens bezig in een poging om in het ‘hier en nu’ te zorgen voor het ‘daar en dan’.
“Life is what happens while you are busy making other plans” John Lennon.
De focus op de toekomst leidt af van het nu en slaat een wig tussen onszelf en het leven. Het leven dat plaatsvindt in het nu, het enige moment waarin contact met onszelf mogelijk is. Het resultaat is een vervreemding van de mens ten opzichte van zichzelf. Dat betekent nogal wat. Ook voor de maatschappij waarin wij leven: geen contact met zelf betekent immers geen contact met anderen. Een contactloze samenleving is een samenleving zonder ziel. We pogen de toekomst te voorspellen om nu iets te kunnen doen wat ons in de toekomst veiligstelt. Zeker in tijden van crisis wordt dit aangewakkerd. Het is menselijk om te willen overleven en de toekomst voorspellen lijkt hiervoor een geschikte methodiek. Maar of hij beproefd is...? Controleren van iets dat er nog niet is. Door als het ware het onzekere, zeker te toveren. Valse hoop met als doel onszelf en onze omgeving veilig te stellen. Vanuit liefde. Of angst.
In hoeverre speelt de economische crisis daadwerkelijk nu voor u? Op dit moment. Terwijl u dit leest. Is er in het hier en nu een reden om bang te zijn? Nee? Dat hoeft ook niet. Angst komt en gaat, net als boosheid, verdriet, of blijdschap. Mijn stelling is dat daar geen reden voor hoeft te zijn, het komt en gaat wanneer er vanbinnen iets geraakt wordt. Toch zoeken wij een reden in de buitenwereld, die ons gevoel verklaart. Vandaar dat de toekomst ons bezighoudt, als ideale ‘redenverstrekker’. “Ik maak me zorgen over de toekomst, ook al is dat geen realiteit. Maar wat niet is kan nog komen toch?”
Leven in het nu betekent bezield leven. Leven in de toekomst creëert overleven.
“Het gaat erom de ziel van het leven zelf te voelen kloppen en de onverwachte golfbewegingen te volgen van het zelf dat zich laat leven” Henri Bergson.
Een poging om de toekomst te controleren draagt niet bij aan het leven leven, het doet er eerder afbreuk aan.
Petra de Bruijn (@PetraCoacht) is redactielid van het TvC, psycholoog en werkzaam als coach en opleider bij SchoolvoorCoaching. Haar passie gaat uit naar de levenskunst, zowel voor individuen als teams en organisaties. Zij schreef, samen met Titia Roovers, het boek ‘Liefde en Lef’. www.liefdeenlef.nl en www.schoolvoorcoaching.nl
