Denkt u bij globalisering aan supersnelle verbindingen, opwindende reizen, wereldwijde verdienmodellen en onbeperkte kansen? Of associeert u deze ontwikkeling – wat somberder van dispositie – veeleer met grensoverschrijdende bedreigingen: het smelten van de ijskappen, internationaal terrorisme, het verlies van biodiversiteit of het gat in de ozonlaag? Global thinking beweegt zich tussen de twee uitersten ‘uitdaging’ en ‘gevaar’; aan deze dynamiek valt niet te ontkomen.
Globalisering is uitdagend juist omdát het gevaarlijk is. Drie aspecten spelen daar een hoofdrol in: snelheid, uniformering en (politieke) onbeheersbaarheid. Geen snellere jongen dan Robert, 28 jaar, werkzaam als valutahandelaar in Singapore of Londen of ergens daartussenin. Hij handelt achttien uur per etmaal per smartphone vanuit een van zijn kantoren of in een privévliegtuig van hier naar ginder. Zijn werkelijkheid hangt aan elkaar van Château Pétrus, kostuums van Versace en exclusieve escortladies. Hij verzamelt kunst van Keith Haring en antieke snuifdozen. Zijn cocktailparty’s – nu eens in Sjanghai, dan weer in Ipanema of Gstaad – siert hij op met een vluchtig mozaïek van smalltalk, designerdrugs, Moët & Chandon champagne en Beluga kaviaar. Gevraagd naar de snelheid van de financiële wereldmarkt zegt hij met een terloopse blik op zijn Rolex: “Korte termijn anderhalve nanoseconde, middenlange termijn driekwart seconde, lange termijn een kwart minuut.” En op de vraag hoe lang hij dit werk nog denkt te kunnen volhouden is het antwoord: “Och, hooguit nog een jaartje of twee, dan lig ik er wel uit, dan moet ik dus binnen zijn.” 1 Hoe sneller de wereld, hoe eerder we uit de bocht vliegen. Wat gebeurt er als een Amerikaan zich diepgaand met Franse wijnen bemoeit? De wereldberoemde – let op het woordje ‘wereld’ in deze samengestelde term – vinoloog Robert Parker proeft meer dan duizend wijnen per jaar en beoordeelt ze met behulp van een strak puntensysteem. Deze beoordeling is leidend voor het commerciële succes van de onderzochte châteaus. Parker heeft een sterke voorkeur voor krachtige, houtgerijpte bordeauxwijnen. Om den brode proberen daarom vele boeren hun wijn te modificeren tot ze hopelijk zoveel mogelijk aan Parkers invloedrijke smaak beantwoorden. 2 Globalisering is uniformering. De wereld mag sneller draaien dan ooit, internationale politieke besluitvormingsprocessen gaan nog net zo traag als in de tijd van Napoleon. Dat is gevaarlijk, want zo groeit bij de volkeren en hun politieke elites de verleiding om drastisch in te grijpen. Denk aan George W. Bush en zijn inval in Irak van (nog maar) zo’n tien jaar geleden.
Te denken valt ook aan Randy Newmans opvatting over ‘Political Science’: “Let’s drop the big one”, overweegt de ik-figuur in deze sarcastische song. “Boom goes London, boom Paree. More room for you and more room for me. And every city the whole world round, will just be another American town.” Verzaligd eindigt hij met een weids vergezicht: “Oh, how peaceful it will be. We’ll set everybody free. You’ll wear a Japanese kimono and there’ll be Italian shoes for me.” 3 Globalisering is niet te beheersen, noch door politici noch door coaches. Of dacht u van wel? Dan raad ik u met klem aan een realitycoach te raadplegen. U weet wel: die hele beroemde uit São Paulo. Doel: de werkelijkheid onder ogen zien. Termijn: drie zittingen. Medium: e-coaching.
Sijtze de Roos is geregistreerd supervisor, leersupervisor en docent supervisiekunde (LVSC), certified coach (St!R) en redactielid van het TvC.
1Ontleend aan Sijtze de Roos (1996/2008). Maatschappelijke Ervaringen. Uit: Diagnostiek en Planning in de Hulpverlening: Een Dynamische Cyclus. Bussum: Coutinho.
2Zie Wikipedia (Robert Parker) en ‘Wijn aan Gort’, Aflevering 2: ‘Hout’, MAX, Nederland 2, 26 september 2012.
3Randy Newman (1972). Sail Away: Reprise.
