Dit voorjaar maakten mijn vrouw en ik een lange reis naar Downunder: Australië en Nieuw-Zeeland. Bijzondere gebieden voor een coach: bij bijna elke toeristische trekpleister staat aan het begin van het parkeerterrein een bord met ‘Coaches Only’ of ‘Coaches This Way’. Zo voel je je als coach pas echt welkom! Dat coach in dit verband gewoon bus betekent negeer je uiteraard. Maar het zijn vooral landen waar je op een indringende manier met de natuur wordt geconfronteerd. Op alle mogelijke manieren toont de natuur hier haar vele facetten: prachtige landschappen, bijzondere dieren die nergens anders ter wereld voorkomen, onherbergzame vulkanen en soms extreme leefomstandigheden. Allemaal even indrukwekkend. Niet voor niets werd ‘The Lord of the Rings’ in Nieuw-Zeeland opgenomen.
Helaas laat de natuur zich niet altijd van haar mooiste kant zien. Tijdens onze reis mochten we ook ervaren hoe het voelt als je midden in een overstroming terecht komt en letterlijk geen kant meer op kunt. Heel machteloos. En heftiger nog: in Nieuw-Zeeland waren we – gelukkig van enige afstand – getuige van de zware aardbeving die de stad Christchurch trof en het centrum zo goed als wegvaagde. Laten we maar eerlijk zijn: die prachtige en aantrekkelijke natuur heeft ook schaduwkanten. Niet veel anders overigens dan de menselijke natuur waar we als coaches voortdurend mee in de weer zijn. Om onze cliënten verder te helpen zetten we al onze methoden en technieken in. Hen vanuit een liefde- en respectvolle houding wijzen op en ondersteunen bij het doen van wat Jung schaduwwerk noemt hoort daar deel van uit te maken. Uitdagend en boeiend werk. Makkelijk is het zelden. Zinvol, bevrijdend en toekomstgericht bijna altijd. Zeker als je er niet alleen in hoeft te staan omdat je samen met een coach bezig bent.
Maar onze eigen natuur als coaches? Hebben wij oog voor ónze schaduwkanten? En durven we daar zelf aan te werken, in intervisie of met een eigen coach? Zeven jaar geleden werd ik onverwacht voorzitter van de stichting NOBCO, toen een club met iets meer dan 200 aangesloten coaches (inmiddels zo’n tien keer zoveel). Als voorzitter is de (onafhankelijke) klachtenprocedure en het bewaken van de Ethische Gedragscode steeds onderdeel van mijn portefeuille als bestuurslid geweest. Tientallen klachten werden ingediend en door de onafhankelijke klachtencommissie behandeld. Die commissie deed diverse uitspraken waarbij een klacht niet zelden geheel of gedeeltelijk gegrond werd verklaard. Voor de coach tegen wie de klacht is ingediend is het (moeten) ondergaan van zo’n proces een niet te onderschatten opgave, vaak een confrontatie met een schaduwkant die je nog niet kende. Enkele van die coaches heb ik in die jaren mogen spreken. Daarbij raakte ik onder de indruk van de manier waarop zij de confrontatie met die schaduwkant aan durfden te gaan. Dat is de natuur van de echte professional!
Alexander Vreede is zelfstandig gevestigd personal coach in Driebergen (www.arf-balans.nl) en tevens voorzitter van het bestuur van de Nederlandse Orde van Beroepscoaches (NOBCO) (www.nobco.nl).
