INHOUD "Samenwerking in de regio"
- Leiderschapsvorming vanuit een interactieperspectief, Eric Verbiest
- Onderwijsonderzoek en onderzoekscultuur – deel 3, Pieter Leenheer
- Opleiding van mbo-leraren, Linda Medendorp, Marloes van Bussel, Ida Bontius
- Lean Kata bij leerlingbegeleiding, Bert van Beers en Marcel van Wijk
- Bestuur Beleid Beschouwing
- Hoe zit het met uw
- Onderzoek
- Boeken
Focus op…
- Introductie: Samenwerking in de regio, Frans Mulder en Klaas Pit
- Samenwerking tussen scholen. Vanuit urgentie en met perspectief, Klaas Pit
- De krimp in beeld. Gebruik van data in het perspectief van regionale samenwerking, Dexter Knights en Tammy Lie
- Mondragón als inspiratiebron. Lessen voor vitaal onderwijs en vitale regio’s in Nederland, Hans Schuit, Rob Diephuis en Remy van Kasteren
- Portret Stichting Kindante (PO) - Door samenwerking meer kwaliteit
- Portret Eemsdeltacollege (VO) - Ondernemerschap en optimisme gaan samen in een regio onder druk
- Portret Scalda (MBO) - Van stip op de horizon naar concrete stappen
Redactioneel
De voorkant van dit nummer van De Nieuwe Meso goed bekeken? Dan zal het u vast zijn opgevallen dat de ondertitel van dit blad is gewijzigd, van “Vakblad voor schoolleiders en -bestuurders” in “Vakblad over onderwijs en leiderschap”. In ons E-magazine van februari 2017 hebben we deze wijziging al toegelicht: ontwikkelingen rond en in het onderwijs vragen om leiderschap op alle niveaus en niet alleen op het niveau van schoolleiders en bestuurders. Reden voor ons om ons niet langer exclusief te richten op schoolleiders en bestuurders, maar op een bredere doelgroep die geïnteresseerd is in ontwikkelingen in het onderwijs en daaraan wil bijdragen. Daarbij blijven we ons vanuit onze historie focussen op thema’s die spelen op het mesoniveau van het onderwijsbestel, dus tussen het microniveau “in de klas” en het macroniveau van het onderwijsbeleid. De verbreding van DNM is geïnspireerd door het rondetafelgesprek dat we ruim een jaar geleden voerden met een aantal jonge schoolleiders, die ons “verweten” hiërarchisch te denken door ons zo nadrukkelijk te richten op schoolleiders en bestuurders (zie “Van oude bolwerken naar nieuwe netwerken” in DNM 3.2, juni 2016). Die feedback hebben we een tijdje op ons laten inwerken wat uiteindelijk heeft geresulteerd in de nieuwe ondertitel.
In het openingsartikel in het voorliggende nummer pleit Eric Verbiest vanuit een interactieperspectief voor gespreid leiderschap. Dat wil zeggen leiderschap dat niet is voorbehouden aan de formele leiders, maar het resultaat is van interacties tussen mensen en ook iets is dat telkens opnieuw moet worden gerealiseerd. Je zou het artikel kunnen zien als een nadere, theoretische onderbouwing van onze nieuwe ondertitel.
Leiderschap dat niet exclusief is voorbehouden aan de formele leiders wil niet zeggen dat bestuurders en schoolleiders er minder toe doen. In de eerste plaats hebben juist zij een belangrijke rol in het ontwikkelen en faciliteren van het leiderschap van anderen. Daarnaast mag van hen worden verwacht dat zij hun verantwoordelijkheid nemen bij het aanvatten van complexe vraagstukken die het belang van de eigen organisatie overstijgen. De leerlingendaling is een voorbeeld van zo’n vraagstuk. Het focusdeel is hieraan gewijd en aan de regionale samenwerking die nodig is om de gevolgen van de krimp het hoofd te bieden. Samenwerking is ook de rode draad die de artikelen in het magazinedeel verbindt: samenwerking die nodig is om van de school een lerende organisatie te maken (artikel van Leenheer), samenwerking in het kader van opleiden in de school (artikel van Medendorp, van Bussel en Bontius) en samenwerking van docenten en leerlingen ten behoeve van de vergroting van de mentale weerbaarheid van leerlingen (artikel van Van Beers & Van Wijk). Het is samenwerking wat de klok slaat. Misschien hadden we samenwerking ook in de nieuwe ondertitel moeten opnemen…?