De schaduwzijde van symbiose en autonomie
Lezing Prof. Dr. Franz Ruppert over de psyche van daders van geweldsdelicten
Ruppert is de grondlegger van de zogenaamde traumaopstellingen, een methode die het opstellingenwerk, de ontwikkelingspsychologie, hechtingstheorieën en recente neuropsychologische ontwikkelingen met elkaar verbindt. Kern van zijn methode is het werken vanuit de concepten binding en symbiose. Volgens Ruppert ontstaan veel psychische stoornissen omdat de binding tussen een moeder en het kind niet of niet gezond tot stand is gekomen. Hij zoekt de oorzaak hiervan in een trauma van de ouders. Vaak is dit in eerste instantie de moeder omdat biologisch gezien met haar de eerste binding plaatsvindt. Wanneer een moeder is getraumatiseerd kan zij niet volledig aanwezig zijn voor haar kind. Het lukt een kind dan niet een stabiel en veilig emotioneel contact tot stand te brengen. Telkens wanneer het kind toenadering zoekt tot de moeder wordt zij geconfronteerd met haar trauma en zal ze het kind (onbewust) afwijzen. Ruppert spreekt dan van een symbiosetrauma. Het gevolg is dat het kind als overlevingsmechanisme de psyche splitst.
Gedurende drie dagen liet Ruppert zijn werkwijze zien aan de hand van de inbreng van deelnemers, deelde hij zijn laatste inzichten en was er ruimte voor vragen. Op vrijdagavond verzorgde hij een lezing voor deelnemers aan het seminar en andere belangstellenden. In een volle zaal presenteerde hij zijn nieuwste bevindingen.
Thema van de lezing was de schaduwzijde van symbiose en autonomie. Directe aanleiding voor dit onderwerp was het bloedbad dat Anders Breivik op 22 juli 2011 aanrichtte in Noorwegen. Ruppert vroeg zich af waarom we ons bij dit soort gebeurtenissen vaak – en terecht – bekommeren om de slachtoffers en in veel mindere mate om de daders. Met deze vraag wist hij zijn theorie gelijk in een bredere, maatschappelijke context te plaatsen. Aan de hand van de biografieën van Hitler en Breivik onderbouwde Ruppert op overtuigende wijze dat beiden vermoedelijk leden aan het symbiosetrauma. De klassieke DSM IV diagnosen die kunnen leiden tot een geweldsdelict zijn de antisociale en narcistische persoonlijkheidsstoornissen. Deze kunnen een rechtsreeks gevolg zijn van het symbiosetrauma, aldus Ruppert. Daarmee bood hij een verklaringsmodel voor het buitensporige geweld dat beiden gebruikt hebben. Maar hoe werkt dat dan in de psyche van de dader?
Volgens Ruppert wordt de op de ouder gerichte haat geprojecteerd op anderen om de eigen pijn niet te hoeven voelen. Door een ander persoon of groep personen te vermoorden hoopt de dader het eigen innerlijk getraumatiseerde kind te vermoorden om zo van de pijn en het verdriet af te komen.
Wat kunnen we nu leren van deze afgrijselijke gebeurtenissen? De oplossing ligt volgens Ruppert in het aanwijzen van de werkelijke oorzaak van psychische waanzin. En dat is volgens hem het lijden van kinderen die geen veilige hechting met hun ouders hebben. De uitdaging ligt er voor getraumatiseerde mensen om hun eigen trauma te herkennen en hulp in te roepen om dit op te lossen. Economische welvaart is niet genoeg, goede emoties wel. Want, aldus Ruppert: “Een mens die zichzelf werkelijk lief heeft en empathie heeft voor zichzelf wordt geen dader van geweldmisdrijven.”
Erwin Overgoor is Psychosociaal counselor en systemisch therapeut. Hij nam deel aan het seminar ‘Symbiose en Autonomie - de Schaduwzijde’, op 4, 5 en 6 november 2011 in conferentiecentrum ‘Drakenburgh’ in Baarn. www.omconsult.nl
Voor meer informatie over het werk van Franz Ruppert en activiteiten met traumaopstellingen in het Nederlandse taalgebied: www.interaktiel.nl
Veranderingen in het Persoonsgebonden Budget (PGB)
De toegang tot het persoonsgebonden budget (PGB) is per 2012 beperkt en de voorwaarden zijn strenger geworden. Daarbij behoudt iedereen zijn recht op AWBZ-zorg, maar alleen cliënten met een verblijfsindicatie kunnen nog kiezen voor een PGB. Het kabinet wil het recht op een PGB voor deze groep per 1 januari 2014 wettelijk vastleggen.
Een verblijfsindicatie wordt afgegeven wanneer de zorgbehoefte zo groot is, dat verblijf in een verpleeg- of verzorgingstehuis wordt aangeraden. Voor budgethouders zonder verblijfsindicatie, die nu al een PGB hebben, geldt een overgangsperiode tot 1 januari 2014. Voor begeleiding is dit anders wanneer de indicatie in 2013 afloopt.
Begeleiding
Voor budgethouders die een indicatie PGB AWBZ hebben voor begeleiding tot 2014 of later, eindigt deze op 1 januari 2014. Wanneer de indicatie in 2013 afloopt, eindigt deze op de einddatum van de indicatie. Daarna is de gemeente het nieuwe loket voor begeleiding.
De gemeenten zullen in 2012 hun beleid voor begeleiding verder ontwikkelen. Wat dit concreet betekent is nog niet duidelijk.
Tegemoetkoming
Vanwege het vele protest op het afschaffen van het PGB wordt er momenteel gesproken over een nieuwe regeling: de Vergoedingsregeling Persoonlijke Zorg. Het lijkt op een PGB, alleen krijgt de budgethouder het geld niet zelf op zijn of haar bankrekening. Het budget komt onder beheer van een zorgkantoor. Op het moment van schrijven van dit artikel is niet bekend of begeleiding ook hieronder valt. Wel zijn er drie voorwaarden geformuleerd:
Er is een goed onderbouwd zorgplan.
Er is geen zorg in natura voorhanden.
Een zorgvrager heeft minimaal tien uur zorg nodig.
Gespecialiseerde begeleiding wordt apart bekeken omdat deze onvoldoende geboden kan worden door de reguliere zorginstellingen. Maar wat is gespecialiseerde begeleiding? En valt deze dan wel onder de AWBZ? Dit wordt allemaal nog nader uitgewerkt.
Welke praktisch wijzigingen zijn er?
Vanaf 1 januari 2012 is een aparte bankrekening voor het beheer van het PGB AWBZ verplicht.
Vanaf 1 januari 2012 mogen er geen contante betalingen gedaan worden aan zorgverleners.
Vanaf 1 januari 2012 zijn nieuwe budgethouders verplicht een zorgplan op te stellen.
Vanaf 1 januari 2012 mogen nieuwe budgethouders geen bemiddelingskosten verantwoorden. Bestaande budgethouders mogen de bemiddelingskosten uit 2012 alleen verantwoorden als het bemiddelingbureau beschikt over een keurmerk (dat momenteel nog ontwikkeld wordt).
Bronnen
www.rijksoverheid.nl
www.persaldo.nl
www.agiszorgkantoren.nl
www.invoeringwmo.nl
Afkortingen
PGB Persoonsgebonden budget
AWBZ Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten
CIZ Centrum Indicatiestelling Zorg
Met dank aan Ingrid Aelmans, www.aelmansbegeleiding.nl
Counselling coming of age: counselling as a profession in Europe
October 2012: 20th Anniversary Conference European Association for Counselling (EAC) in Genève
Dit vierde lustrum van de EAC wordt van 24 tot 28 oktober 2012 feestelijk gevierd in de Webster University in Genève en wordt georganiseerd in samenwerking met de Zwitserse Nationale Associatie voor Counselling. Onderstaand een oproep van de EAC voor deelname aan deze zeer interessante conferentie.
The European Association for Counselling would like to invite proposals for 90 minute workshops to reflect the theme ‘Coming of age – counselling as a profession in Europe’. Within the broad theme of the title, workshops should address the topic and can include one of the following key areas:
Research in Counselling
The Theory of Counselling
Creative Counselling using movement, music etc.
Honing ones skills for Counselling
President of EAC Jennifer McNamara will give a workshop entitled ‘The Lost Generation’, one you will not want to miss!
Interested in leading a Workshop?
Help make this a truly dynamic Conference to celebrate our 20th Anniversary!
Please send your proposal before 25th March 2012 to info@eac.eu.com, including the following details:
Your name, address and telephone number
Title of your workshop
An abstract outlining the workshop content (up to 200 words)
A description how you will structure the workshop and how it will be delivered including timings
A brief biography for inclusion in the programme (3-4 lines)
Voor meer informatie over de EAC en de conferentie: www.eac.eu.com
Verslag EAC Conferentie in Florence 24 - 27 november 2011
Italië was van donderdag 24 november tot zondag 26 november het gastland voor de bijeenkomst van de EAC en de jaarvergadering. Thema van de conferentie was: ‘Counselling toen, nu en in de toekomst’.
Momenteel wordt in geen enkel Europees land counselling door de staat erkend als een professie; Nederland vormt hierop geen uitzondering. Wel zijn de beroepsverenigingen voor counselling, die de accreditatie in registers bijhielden, in veel landen belangrijk voor de verdere professionalisering van het beroep. Verder viel op dat de overlap van coaching, counselling, supervisie en psychotherapie in alle landen een thema is waar veel over gesproken wordt en waarin het ultieme onderscheid moeilijk te maken is. In ieder land blijkt deze vraag actueel. Het is duidelijk dat de landen elkaar willen ondersteunen in hun zoektocht hoe counselling te verankeren is in het eigen land en in Europa.
Voor de EAC werd nogmaals het belang onderstreept van eenduidige accreditatie standaards voor counselling in Europa. Op dit moment zijn naast Nederland, Griekenland, Rusland, Servië, Ierland, Engeland, Zweden en Zwitserland geaccrediteerd lid van de EAC. Italië, Malta en Roemenie zijn nu nog aspirant-lid en Spanje, Oostenrijk, Duitsland, Frankrijk en Kroatië tonen veel interesse en willen zich in de toekomst graag bij de EAC aansluiten.
Alle 150 aanwezigen konden terugkijken op een geslaagde conferentiedag.
Yvonne de Kruijff: www.yvonnedekruijff.nl
