De basis van vertrouwen ligt in de vroege kindertijd bij een veilige hechting. Volgens Juffer (2006) is ongeveer 30-40 % van de Nederlanders onveilig gehecht. Zij hebben minder vertrouwen in de wereld, in andere mensen en in zichzelf dan veilig gehechte mensen. Dit heeft gevolgen voor gezonde relaties op volwassen leeftijd, leert de lezing van Hannah Cuppen. Uit onderzoek (Leenders, 2015) blijkt dat een onveilige hechting ook invloed heeft op het werk en de manier van leidinggeven, beschrijft Sandra Boukaert, expert op het gebied van veiligheid binnen organisaties en teams. Dit is nogal wat. Vertrouwen is niet zo makkelijk en vanzelfsprekend als het soms lijkt.
Omdat de eerste levensjaren zo belangrijk zijn, laten we ‘professionele’ opvoeder, Atie van Gennip, aan het woord. Zij pleit voor een opvoeding zonder straffen of belonen en nodigt uit om een manier te zoeken die recht doet aan de behoefte van de opvoeder en het kind. Ook Mieke Bouma ziet het belang van het vergroten van het basisvertrouwen in de kindertijd, ´opdat de val uit het paradijs minder hard zal zijn´. We hopen dat iemand beter met ‘ongelukkig zijn’ zal kunnen omgaan en de moed heeft om de held in het eigen verhaal te worden. Wie dat is gelukt, is ex-gedetineerde, Toon Walravens. Na een worsteling en keerpunt in zijn leven werpt hij zich op als pleitbezorger voor een menselijke behandeling van gedetineerden. Het gaat om wat coaches ook doen: zonder oordeel naar het echte verhaal van de ander luisteren. En daarbij present blijven, ook als het spannend en ongemakkelijk is.
Hoe zit het met het vertrouwen van militairen als ze in extreme levensbedreigende omstandigheden terechtkomen? Anne Verbokkem en Michiel Soeters verkenden hoe bij defensie wordt gewerkt aan het kweken van onderling vertrouwen. Een ander bijzonder verhaal is dat van Azim Khamisa. Hij koos na de moord van zijn enige zoon voor de weg van vergeving en compassie in plaats van haat en verbittering. Zo vond hij uiteindelijk zijn roeping. Uit beide verhalen komt naar voren dat vertrouwen hard werken is.
Vertrouwen bestaat bij de mogelijkheid van wantrouwen, filosofeert Marjan Slob, die voor ons analyseert hoe het hiermee zit in onze maatschappij, bij overheidsinstanties, organisaties en binnen coaching. Waar vertrouwt de coach eigenlijk op? Al denkend en sprekend met collega’s beschrijft Ericka Kuyters hoeveel vanzelfsprekendheden en aannames hier meespelen.
Janet Rienties
Hoofdredacteur Tijdschrift voor Coaching
janet@tvc.nl
NHOUD THEMA ‘VERTROUWEN` (juni 2019)
VERTROUWEN
Vertrouwen in herstel van gedetineerden, Michiel Soeters
Er waren slachtoffers aan beide zijden van het geweer, Marnix Reijmerink, Klaartje van Gasteren & Jakob van Wielink
Op zoek naar vertrouwen, Sijtze de Roos
IK-ANDER
Bouwen aan vertrouwen, Mieke Bouma
Werelds welvaren, Saskia Teppema
Opvoeden zonder straffen en belonen, Atie van Gennip
Vertrouwen winnen is een kunst
Zonder angst vertrouwen in elkaar, Veronica Waleson
Waar vertrouwt de coach op? Ericka Kuyters
ORGANISATIE
De wurggreep van vertrouwen, Francine ten Hoedt
Vertrouwen, Yvonne Burger
Ik werk dus ik ben, Jikke de Ruiter
Vertrouwen is een heroïsche daad, Sandra Boukaert
De dialoog als succesfactor voor een lerend team, Ben Roelvink & Leen Quist
MAATSCHAPPIJ
Op het scherp van de snede, Michiel Soeters & Anne Verbokkem
Psychologische basisbehoeften in de coachpraktijk, Eva van Duin
Groter denken kleiner doen, Sijtze de Roos
“De aandacht verschuiven van de twijfels naar het twijfelen zelf”, Johan Lataster
