INHOUD EXAMENS 2014-01 februari 2014
- Het toetsen van referentieniveaus, stellen we aan alle leerlingen dezelfde eisen
Saskia Wools en Anton Béguin
- Ieder zijn eigen toets? UDL als oplossing voor studenten met een functiebeperking
Anita van Boxtel, Judith Jansen, Lex Jansen en Jackelien ter Burg
- Terecht of niet? 'Wie zelf schrijft...... moet wel zelf schrijven,
Annemarie de Knecht-Van Eekelen
- Valideren van Examens, de 'argument based approach' voor valideren
Brenda Zandsteeg en Marieke van der Schaaf
- Gastgedicht: De toetsconstructeur
Uit: Lal Goerdayal(2013). Panorama van hetleven.
- Ervaringscertificaat versus diploma, wezenlijke verschillen tussen ervaringscertificaat en diploma,
Annie Kempers-Warmerdam, Kerstin van Tiggelen en Fred de Bruin
- Software voor wiskundeonderwijs, Uit de praktijk,
Marc Habbema
- Gezien en gelezen
- Literatuur/ Agenda
- Verenigingsnieuws
Geslaagd?
Dit jaar was ik in januari een paar weken in Zuid-Afrika en kon ik een nationale ‘happening’ meemaken, de bekendmaking van de eindexamenresultaten. In Zuid-Afrika worden de nationale eindexamens, de ‘Matriek’, afgenomen aan het eind van klas 12. De examenperiode is in november, want het schooljaar loopt van eind januari tot december. Op 7 januari 2014 kwam de minister van onderwijs op de tv met de resultaten van de Matriek 2013. Vol enthousiasme vertelde zij dat in vergelijking met 2012 het landelijk percentage geslaagden met 4,3% was gestegen van 73,9% naar 78,2%. Wat betekenen zulke cijfers? Mijn eerste reactie was ‘dan zullen de examens wel makkelijker zijn geweest dan vorig jaar’. Is dat een terechte reactie? Voor zover ik weet doen ze in Zuid-Afrika nog niet aan equivaleren of iets dergelijks, dus het is inderdaad de vraag of de examens van jaar tot jaar dezelfde moeilijkheidsgraad hebben. Maar goed, ik kan me vergissen, zo goed ingevoerd in het Zuid-Afrikaanse onderwijssysteem ben ik nu ook weer niet. Dus ik vroeg het aan een goede kennis, zij is hoofd van een basisschool. Haar antwoord was: ”Het is een verkiezingsjaar, dus ze willen graag mooie resultaten laten zien”.
Nog een paar cijfers. In 2008 hadden zich 533.561 kandidaten ingeschreven voor de Matriek van wie 62,5% is geslaagd. In 2012 waren er 511.152 kandidaten, in 2013 waren het er 562.112. Dramatisch zijn de slaagpercentages voor wiskunde: in 2012 54%, in 2013 wel meer, maar nog slechts 59,1%. Er zijn grote regionale verschillen. De Westkaap (de provincie waarin Kaapstad ligt) telt een slaagpercentage in 2013 van 85,1%, de naburig provincie Oostkaap slechts 64,9%.
Het ongeloof over de sterk verbeterde cijfers is groot. Een veel gehoorde verklaring is dat scholen de leerlingen die mogen deelnemen aan de Matriek al in klas 10 selecteren. Op sommige scholen stroomt de helft van de leerlingen in klas 10 uit en verlaat dus het onderwijs zonder diploma. De mening overheerst dat het civiel effect van de Matriek laag is. Interessant zijn de reacties in een van de kranten, Die Burger, een Afrikaanstalige krant, vooral gelezen door blanken. Hoewel Afrikaans lijkt op Nederlands, is het echt een andere taal, maar de citaten hieronder hebben volgens mij geen vertaling nodig.
Zorg is er over het niveau dat onvoldoende is om door te stromen naar universiteit of arbeidsmarkt: ‘Dit voorspel ’n werk mag wat in baie opsigte nie die mas gaan opkom nie’. Leerlingen doen naast de Matriek andere examens om zekerder te zijn van de waarde van hun diploma: ‘Dit is waarom al meer mense buitenlandse eksamens skyf - Hoofsaaklik Brits en Amerikaans’. Universiteiten selecteren niet op Matriek resultaten maar op de cijfers van klas 11. Een cynicus schrijft over het staafdiagram met cijfers in de krant: ‘Goeie nuus wel, oor n paar jaar sal die tipe statestiek nie saak maak nie, want niemand sal dit kan verstaan nie’.
Het is niet eenvoudig om een betrouwbaar examensysteem te creëren. In Nederland lukt het, laten we er zuinig op zijn.
Mw. dr. A. de Knecht-van Eekelen is hoofdredacteur van EXAMENS. E-mail: a.van.eekelen@gmail.com
