Zelfontplooiing is het hoogst bereikbare doel – althans, dat stelt Abraham Maslow in zijn behoeftepiramide. Maar is dat wel zo? Als je te maken hebt met armoede, irreële werkdruk of stress dan kom je niet makkelijk toe aan zelfontplooiing. Ik kan me zo voor- stellen dat zelfontplooiing bij de slachtoffers van de toeslagenaf- faire, die nog steeds wachten op hun vergoeding, niet hoog op de prioriteitenlijst staat. Of voor de pakketbezorger die geen minuut te verliezen heeft. En misschien bij het ‘zwarte schaap’ in een team dat buitengesloten wordt, een verpleegkundige met overmatige werkdruk of een manager in een afrekencultuur.
Ik vraag me weleens af of we niet een laag missen in de piramide van Maslow. Als ik dit bekijk vanuit de positieve psychologie, dan zie ik daar meer aandacht voor de positieve relatie. In Creating the world we want to live in van Bridget Grenville-Cleave e.a. (2021) is een cirkel gebruikt als alternatief. Het individuele welzijn vormt een binnenring en het interpersoonlijke welzijn – dat van de gemeenschap, maatschappij en hele wereld – zijn de schillen van de buitenste ring. Het welzijn van de ander en de context zijn daar- in onlosmakelijk verbonden met individueel geluk en welzijn. Van- uit die gedachte stel ik me een ideale omgeving voor waar ieder- een zichzelf kan ontplooien – dus ook op de werkvloer. Maar ook dat we ons verantwoordelijk voelen voor elkaars ontplooiing en onze omgeving. Individuele zelfontplooiing is een weg naar geluk en naar mijn idee geen doel op zich.
De werkende wereld wordt zich ervan bewust dat werkgeluk een steeds belangrijkere en grotere rol speelt binnen professionele or- ganisaties. In dit nummer besteden we daarom aandacht aan werk- geluk en levenskunst. Onze begeleidingskundige beroepsgroep is sterk in het creëren van een veilig leerklimaat waarin ontplooien mogelijk is. Daarmee hebben we niet alleen invloed op het werk- geluk van professionals in teams en organisaties, maar ook op het welzijn in hun omgeving. En als vakgenoten dragen we in die zin ook zorg voor elkaar.
Met dit tijdschrift willen wij vakgenoten inspireren, zeker als het gaat om werkgeluk en levenskunst. Vanuit de gedachte ‘delen geeft verbinding’ delen we graag kennis en kunde. Artikelen uit praktijk en onderzoek zijn dus van harte welkom. Voor nu wens ik je veel leesplezier met deze nieuwe editie!
Marlies Jellema