Ons bewustzijn is inefficiënt en ineffectief
The why, what and how of human consciousness. Oratie Prof.dr. R.F. Baumeister. 27 april 2011. Vrije Universiteit Amsterdam.
Recente wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat het bewustzijn inefficiënt en ineffectief blijkt als het gaat om het controleren van handelingen. Ook blijkt het bewustzijn niet bijzonder nuttig te zijn bij de beleving van de omgeving. Professor Roy Baumeister wijdde op 27 april zijn oratie aan dit veelbesproken onderwerp. Baumeister is naast professor aan de Florida State University ook bijzonder hoogleraar aan de Vrije Universiteit.
In zijn oratie getiteld The why, what and how of human consciousness bespreekt Roy Baumeister experimenteel onderzoek waarbij manipulaties van het bewustzijn het menselijk handelen beïnvloeden. Zijn lezing biedt nieuwe inzichten over tot de rol van het bewustzijn: wat kan het wel, en wat kan het juist niet? En wat kan het bewustzijn beter dan het onderbewustzijn? De primaire functie van het bewustzijn, zo stelt Baumeister, is niet het controleren van handelingen, maar het verbinden van de mens met zijn of haar sociale en culturele omgeving. (Bron: Vrije Universiteit Amsterdam)
Waarom werken wij?
Waarom werken wij? De betekenis van werken 1983-2008/2009. Promotie de heer Frank van Luijk. 20 juni 2011. Vrije Universiteit Amsterdam.
We zijn salaris steeds belangrijker gaan vinden en we lijken steeds materialistischer te zijn geworden. Zaken als door werk ‘een bijdrage aan de samenleving leveren’, door werk leuke contacten krijgen, of werk als middel om erkenning en waardering te krijgen, zijn steeds minder belangrijk geworden. Werk heeft ook een minder centrale plaats in ons leven; we vinden werk minder belangrijk. Dit blijkt uit het promotieonderzoek van Frank van Luijk.
Van Luijk onderzocht hoe de Nederlandse beroepsbevolking aankijkt tegen werken. Wat vindt men belangrijk in werk, welke behoeftes wil men door werk realiseren? Hij stelde vragen naar de betekenis van werken aan representatieve steekproeven van de Nederlandse beroepsbevolking in 1983 en in 2008 (voor de crisis) en 2009 (nadat de crisis echt voelbaar geworden was).
Door werk minder belangrijk te vinden, door de dingen die we wel belangrijk vinden niet door ons werk te realiseren, maar op een andere manier, worden werkloosheid en pensionering mogelijk minder vaak aanleiding voor leed en ellende. Naast de uitkomsten van empirisch onderzoek geeft Van Luijk ook een historische schets over het ontstaan van het westerse arbeidsethos; hoe heeft de mens door de eeuwen heen tegen werk aangekeken. De uitkomsten van het onderzoek bieden inzicht in ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Van Luijk geeft organisaties belangrijke informatie: zij kunnen hun HR beleid afstemmen op die ontwikkelingen en zo hun aantrekkelijkheid vergroten voor nieuwe medewerkers en bestaande medewerkers beter blijven binden en boeien. (Bron: Vrije Universiteit Amsterdam)
Wegwijzers door leven-lang-leren-land
Paving the Way for Lifelong Learning. Facilitating competence development through a learning path specification. Promotie mevrouw J. Janssen. 17 september 2010. Open Universiteit Heerlen.
Wie een leven lang wil leren moet zich een weg banen door een wirwar van mogelijkheden: opleidingen, trainingen, workshops, boeken, discussiefora, videoinstructies, enzovoort. José Janssen, onderzoeker bij CELSTEC, heeft onderzocht hoe leven-lang-lerenden kunnen worden geholpen om die leerpaden te kiezen die aansluiten op de eigen behoeften en wensen.
Leven-lang-lerenden hebben een concrete vraag (leerdoel) en zoeken een passend leerpad. Dat kan een ‘gewone’ (vmbo, hbo, wo) opleiding zijn: formeel onderwijs. Maar vaker is voor hen een informeel of non-formeel leerpad meer geschikt: een korte cursus, een workshop, een documentaire, een video instructie, internetbronnen, noem maar op. Er bestaan wel instrumenten die helpen om een keuze te maken uit het formeel onderwijs (bijvoorbeeld Studiekeuze123). Maar leven-lang-lerenden willen ook kunnen kiezen uit informele en non-formele leerpaden. Janssen heeft gezocht naar een instrument dat leven-lang-lerenden geautomatiseerd ondersteunt bij het vinden, aanpassen en doorlopen van een passend leerpad. Een wegwijzer door leven-lang-lerenland.
Janssen heeft twee technologische oplossingen uitgewerkt en getest. De eerste is een adviessysteem. Dit systeem kijkt naar de keuzen die lerenden in het verleden hebben gemaakt en geeft op basis daarvan een advies aan mensen die nu voor dezelfde keuze staan. Het experiment laat zien dat een dergelijk advies bijdraagt aan een effectiever leerproces binnen de cursus (het leerpad).
De tweede is een leerpadspecificatie. Daarin wordt zowel de inhoud als de structuur van alle mogelijke leerpaden beschreven. Dit maakt het eenvoudiger om leerpaden te vergelijken en te selecteren, het wordt mogelijk om ondersteuning bij het kiezen van activiteiten te automatiseren en het wordt gemakkelijker om leerpaden aan te passen, rekening houdend met eerder verworven competenties. Het model is in drie studies uitgetest en tussentijds verbeterd. (bron: Open Universiteit)
